terapia pedagogiczna

76Artyku³ypoznawczej zwracaj¹ uwagê, ¿e nuda jest wynikiem nie tyle braku bodŸcóww ogóle, ile bodŸców znacz¹cych subiektywnie dla danej osoby. W koñcuniektórzy nudz¹ siê, zwiedzaj¹c Luwr, a inni na fina³ach mistrzostwœwiata w pi³ce no¿nej” – komentuj¹ psycholodzy W. Warecki i M. Warecki(2007, s. 17–20).W swoich rozwa¿aniach na temat nudy jako symptomu chronicznejdepresji, niemiecki psycholog i socjolog E. Fromm (1998) wymienia trzytypy osób:„1. osoby zdolne do twórczej reakcji na bodziec aktywizuj¹cy, a tymsamym nie nudz¹ce siê;2. osoby, które nieustannie potrzebuj¹ wci¹¿ zmieniaj¹cych siê »p³askich«bodŸców i które s¹ chronicznie znudzone, lecz poniewa¿ bodŸce te dopewnego stopnia kompensuj¹ nudê, nie zdaj¹ sobie z niej sprawy;3. osoby, które ponosz¹ pora¿kê w usi³owaniu osi¹gniêcia podnieceniaprzez wszelkiego rodzaju normalne bodŸce i tym samym s¹ jednostkamibardzo chorymi” (s. 272–273).O. Jacek Salij (1996–1998) na ³amach ksi¹¿ki Szukaj¹cym drogi...w rozdziale Czy w niebie nie bêdzie nudno pisze o nudzie w dwóch aspektach.Po pierwsze, nuda jest znakiem wewnêtrznej pustki, osobowego rozproszeniaoraz nieskrystalizowanej to¿samoœci. Powo³uj¹c siê na ArturaSchopenhauera, autor pisze o „pustce wewnêtrznej, której piêtno wyrytejest na niezliczonych twarzach i o której œwiadczy uwaga stale skoncentrowanana wszystkich, choæby najb³ahszych zdarzeniach w œwiecie zewnêtrznym.Ta pustka, która jest istotnym Ÿród³em nudy, stale wymaga bodŸcówzewnêtrznych, aby byle czym wprawiæ w ruch umys³ i uczucia. Jest wiêc onaniewybredna w wyborze œrodków, o czym œwiadcz¹ ¿a³osne rozrywki, dojakich uciekaj¹ siê ludzie, charakter ich stosunków towarzyskich i konwersacji,a tak¿e liczni ludzie, którzy ustawicznie stoj¹ w otwartych drzwiachlub wygl¹daj¹ przez okno. Ta w³aœnie pustka wewnêtrzna jest g³ównympowodem pogoni za towarzystwem, za rozrywk¹, za przyjemnoœciami”.Zdaniem o. Jacka Salija (1996–1998), druga odpowiedŸ na pytanieo to, co to jest nuda, brzmi: nuda jest znakiem braku mi³oœci. Autor powo³ujesiê na Antoniego Kêpiñskiego: „Mi³oœæ jest antytez¹ nudy; nuda jest uczuciem,które powstaje wówczas, gdy chcemy uciec z jakiegoœ œrodowiska, alenie mo¿emy. Nuda mêczy, gdy¿ mobilizujemy siê do ucieczki, ale zrealizowaæjej nie jesteœmy w stanie. Nigdy cz³owiek nie nudzi siê z osob¹, któr¹kocha, gdy¿ mi³oœæ przyci¹ga, a nuda odpycha. Uczucie nudy jest czu³ymwskaŸnikiem stosunku uczuciowego do otoczenia”.Znany ze swojej twórczoœci nie tylko poetyckiej, ale i eseistycznej Czes³awMi³osz pisze tak: „Istnieje s³owo prawie nigdy dzisiaj nie wymawiane,bo uchodzi za obraŸliwe: nuda. Kto siê zwyczajnie nudzi, nigdy siê do tegonie przyzna, natomiast skwapliwie chwytaæ siê bêdzie zapewnieñ, ¿e jest