terapia pedagogiczna

Tadeusz Wolan: Uwarunkowania i tendencje do brutalizacji... 145Parcie m³odzie¿y do sukcesu napêdzane jest amfetamin¹ oraz relatywizmem(wzglêdnoœci¹, koniunkturalizmem) moralnym i ³amaniem prawa.Oprócz powszechnego „braku czasu dla dziecka” – zarówno w patologicznych,jak i w wielu tzw. dobrych domach, a tak¿e w placówkach edukacyjnych– nie nastêpuje odpowiednie przygotowywanie dzieci i m³odzie¿ydo w³aœciwego rozumienia wspó³czesnego œwiata. Skutkuje to ich ró¿norodnymidewiacjami, nieukszta³towaniem umiejêtnoœci prawid³owego funkcjonowaniaw ¿yciu i relatywizmem moralnym. We wczeœniej przytoczonych,z dociekañ badawczych, wypowiedziach wychowanków zak³adów poprawczycha¿ 48% badanych stwierdzi³o w sposób cyniczny i anomijny, ¿e„prawo nale¿y naruszaæ zawsze wtedy, gdy ma siê pewnoœæ, ¿e siê nie zostanieukaranym”, 35% badanych zaœ uwa¿a³o, i¿ „w wyj¹tkowych sytuacjachmo¿na usprawiedliwiaæ naruszanie prawa”. Jedynie 17% ankietowanychwskaza³o, ¿e „przepisów prawa nale¿y przestrzegaæ w ka¿dej sytuacji”(Szecówka, 1998, s. 74).Z przestêpczoœci¹ wspó³wystêpuj¹ oraz j¹ determinuj¹ inne rodzajepatologii spo³ecznej, zw³aszcza narkomania. £amanie prawa przez dzieckobior¹ce narkotyki wi¹¿e siê zwykle ze zdobywaniem pieniêdzy, kradzie¿ami,wynoszeniem z domu wartoœciowych rzeczy, handlem narkotykami,a tak¿e bójkami i prostytucj¹. Zdobywane s¹ przez m³odzie¿ za wszelk¹cenê pieni¹dze na wspó³czeœnie „modne potrzeby” (papierosy, narkotyki,alkohol, samochody) stanowi¹ce substytut spo³ecznie po¿¹danych wartoœcii potrzeb. Ich uzyskanie dokonuje siê coraz czêœciej w wyniku wy³udzaniai wymuszeñ pieniêdzy od rodziny, a tak¿e w rezultacie rozbojów czy przemocywobec najbli¿szych lub m³odszych kolegów.M³odzie¿ dysponuje swobodnie œrodkami, które mo¿e wykorzystaæ naswoje potrzeby bez kontroli doros³ych, ci zaœ trac¹ prawo do niej („to mojepieni¹dze”). Nie jest wyjaœniany i egzekwowany przez rodziców fakt dysponowaniaprzez dziecko niepe³nym prawem w³asnoœci podarowanego mieniai pieniêdzy. Desygnaty prawa w³asnoœci stanowi¹ bowiem nie tylko jejposiadanie oraz korzystanie z niej. Równie¿ immanentn¹ cechêw³asnoœci stanowi dysponowanie ni¹, czyli decydowanie o jej przeznaczeniu.Jej dysponentem nie powinna przestawaæ byæ nadal osoba doros³a,która wypracowa³a darowane œrodki. A tej funkcji w³asnoœci rodziceczêsto siê pozbawiaj¹, nie dostrzegaj¹c jej lub niew³aœciwie jej „u¿ywaj¹c”.W rezultacie dzieci i m³odzie¿ dysponuj¹ swobodnie, ze szkod¹ dla siebie,licznymi u¿ywkami, w tym œrodkami narkotycznymi mog¹cymi pobudzaædo czynów przestêpczych.blikowane, wyg³oszone podczas III Ogólnopolskiej Konferencji nt. Realizacji ReformySystemu Opieki zorganizowanej przez Towarzystwo „NASZ DOM” w Waplewie k/Olsztynkaw dniach 13–16 stycznia 1999 roku.10 „Chowanna” 2009