Dizionario di erudizione storico-ecclesiastica 99.pdf - Bibliotheca ...
Dizionario di erudizione storico-ecclesiastica 99.pdf - Bibliotheca ...
Dizionario di erudizione storico-ecclesiastica 99.pdf - Bibliotheca ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
.G6<br />
Vie<br />
quale poi le comunica al vìcegerenle e<br />
l'auloiizza ad esercitare la carica; come<br />
prescrisse a'nostri giorni Pio VII, quan-<br />
do pfomosso il car<strong>di</strong>nal Della Somaj^lia<br />
a vice cancelliere, previa rinunzia del vi-<br />
cariato, nominò il car<strong>di</strong>nal Litta, a cui<br />
iliresse il chirografo: Attesa la (liiiiisùo-<br />
ne fatta iti nostre mani del car<strong>di</strong>nal Vi'<br />
cario, in data de'^D settembre 1818. Giìi<br />
Clemente XII avea provveduto, che moend»)<br />
il car<strong>di</strong>nal vicario nella Sede npo-<br />
Lolica vacante, il vicegerente resti colle<br />
•'acollà <strong>di</strong> lui, colla bolla Jpostolatiis Of-<br />
(iciiim, de'5 ottobre 1732, Bull. Rom.,<br />
1. 1 3, p. 3o2. Eccone le parole. Et si Vicariuni<br />
Pontificisin Alma Vrheejusque<br />
<strong>di</strong>strìctu inspiritualihns generaleni, Se-<br />
de vacante, e vÌk'Ìs quoque decedere con-<br />
tigerit, ne animae chr istifide liuni Urbis<br />
oc <strong>di</strong>striclus praefatorum aliquod inde<br />
accipiant in ìpsis spirilualibus dclriincn-<br />
tuni , tunc existenti r^icesgerenti <strong>di</strong>cti<br />
Vicarii,qHam<strong>di</strong>uSedes \'acai>erit,onines<br />
et singulas facultatcs, auctoritatem, et<br />
potestalem, quae eideni T'icario prò e-<br />
xercitioofjìcd Ficarialw; quoniodoUbet<br />
competcbant, quasque Pontifex ipse oc-<br />
currenle vacalione Ficarialu, Sede piena<br />
y Vicegerenti prae<strong>di</strong>cto quandoque<br />
per aliquod tempus donec scilicet Suecessorem<br />
ficarium deputaverit,attribue-<br />
re solet, tenore praesentium conce<strong>di</strong>nius<br />
ac ìmpartinius. Dal 1717 dunque, <strong>di</strong>rettamente<br />
il Papa nomuia il prelato vice-<br />
gerente, a mezzodella segreteria <strong>di</strong> stato,<br />
cui segue la spe<strong>di</strong>zione del breve aposto<br />
lieo; che se lo scelto a tanta ragguarde-<br />
•»ole carica non è fregiato del carattere<br />
vescovile, il Papa lo preconizza arcivescovo<br />
o patriarca in partibtis, e gli fa com-<br />
partire l'episcopale consagrazione. Del-<br />
l'autorità e giuris<strong>di</strong>zione del vicegerente<br />
<strong>di</strong> Roma e del car<strong>di</strong>nal ricario, ripelo,<br />
ne ho ragionato io questo articolo, il qua-<br />
le integralmente si rannoda con quello.<br />
Laonde nel ricordare le principali delle<br />
molte prerogative del prelato, se vi comprenderò<br />
alcuna delle già <strong>di</strong>scorse nel me<br />
V I C<br />
desirao, vi aggiungerò qualche <strong>di</strong>chiara*<br />
zione. Anticauiente, cioè sinoa che il Pa*<br />
lizzo apostolico compartiva il pan d'onore<br />
os->\a parte dt palazzo, la consegui-<br />
va anche il vicegerente, considerato famigliare<br />
del Papa, come ho letto ne'ruoli<br />
palatini. Anzi trovai, che sebbene non<br />
si soleva d ire altra parte a ohi ne gode-<br />
va una per altro ullizio, tultavolta Clemente<br />
XIV ne concesse altra al viceré-<br />
rente mg.' I\Iarcucci,essemlo pure vesco-<br />
voassistentealsoglio |)onli(icio,a'28 giu-<br />
gno? 774. Dice Santamaria: » Mabet car-<br />
<strong>di</strong>nalis Vicarius ndjuuctos sibi ministros :<br />
videlicel Vicesgerentem, alque in civili-<br />
bus, et ciiminalibus locuuitenentes. Vi-<br />
cesgerens Episcopus est. Is quae ad po-<br />
testatem or<strong>di</strong>nis spectant loco car<strong>di</strong>nalis<br />
Vicarii implet apuli basilicam Lateraiien-<br />
Sem, cathedralem Papae t niiquam Romani<br />
Episcopi, canouicis cjusili^in bisili-<br />
cae ministraiitibus, atipie assistentibus.<br />
Is etiam est ju<strong>di</strong>cum in civilibus caussis<br />
tribunalis Vicarii, atque interest congre-<br />
gationi criminali. Au<strong>di</strong>tor est alter jndex<br />
civilis, obsignatquece<strong>di</strong>ilas seiilentiarum,<br />
ceteraque acta ju<strong>di</strong>cialia. Olim quum ea<br />
congieyalio (ciiuiinale) , sublato e vivis<br />
vicario Urbis car<strong>di</strong>nali de Carpineo, ha-<br />
ben<strong>di</strong> esset in ae<strong>di</strong>bus Vicesgerenlis, du-<br />
bìtatum fuit, quonam or<strong>di</strong>ne sedere deberent<br />
vicesgeiens, cui Poiitifrx commu-<br />
nicaverat fdcultates Vicarii, locuiutenens<br />
civili», et advocatus (iscilis cauierae apo-<br />
stolicae. Porro hi postremi imligne fere-<br />
bant, sìbi anteponi vicesgerentem