finalVersion

Het hoofdgebouw van sanatorium Zonnestraal van Duiker
(1928), teruggerestaureerd door De Jonge (2004).
4.1 Fase 5(a): Bouwtechnische haalbaarheid
Suggestie voor de opbouw van de reconstructie van de Donjon,
bedacht door ingenieursbureau Royal Haskoning.
gebouw had al een heel leven achter zich voordat het werd gesloopt, en dat was meestal terug
te zien in het patina. Deze slijtage aan de gevel, veroorzaakt door weer en wind (en
luchtvervuiling), bepaalt bij oude gebouwen voor een groot deel de ouderdomswaarde. Bij een
reconstructie wordt die patina vaak ten node gemist. Men vindt het gebouw er dan te nieuw
uitzien. ‘Misschien moet de tijd er nog eventjes overheen’ zegt Boshouwers bijvoorbeeld over
de uitstraling van de onlangs opgeleverde reconstructie van het St. Lucasgildehuis. 240 Of men
moet in de weer met ‘de stofspuit’, zoals Van Well gekscherend suggereert. Zelf wil Van Well
de gevelafwerking van zijn Haringpakkerstoren ‘meer een feeling’ geven van ‘onduidelijke
datering: Je moet niet zien dat het nieuw is, maar ook niet echt hoe oud. Een beetje
ongearticuleerd dus.’
Voor de welstand is ook de dikte van de bouwmuren van groot belang voor de gewenste
authentieke beleving van de toren. Cornelissen-Bakker is het daar, maar dan met betrekking
tot de Donjon, volledig mee eens. Zij vreest dat de muren van de nieuwe reuzentoren niet zo
dik gemaakt zullen worden als ze vroeger (ongeveer) waren. Dat zou namelijk te veel
binnenruimte kosten. Maar zonder die dikke muren zou de reconstructie, naar haar idee, een
groot deel van haar geloofwaardigheid en educatieve waarde verliezen.
Als er van een gebouw nog fragmenten bewaard zijn gebleven, kan daarmee geprobeerd
worden een stukje ambachtelijkheid van vroeger in de reconstructie te incorporeren. Bij de
Donjon zal dat volgens Riehl erg lastig worden. Het is namelijk niet zeker of alle bewaard
gebleven bouwfragmenten wel van de burcht afkomstig zijn. Bovendien verkeren ze
merendeels in slechte staat, en is het onbekend van welk gedeelte van het complex ze ooit
onderdeel zijn geweest. 241
Bij de ‘Utrecht’ spelen die problemen veel minder. De bewaarde onderdelen zijn her en der
verspreid over gebouwen en depots. Ze zijn nog in goede staat, en het is gemakkelijk te
achterhalen waar ze oorspronkelijk in het gebouw gezeten hebben. ‘Terugplaatsen in een
240 Boshouwers verwacht overigens dat zijn eigen reconstructie van de Donjon relatief snel patina zal verkrijgen
vanwege de boomrijke omgeving waar hij in komt te staan.
241 Riehl (1997), p 83
135