finalVersion

4.4 Fase 5(d): Tijdsgeest
Het (in ieder geval in eerste instantie) winnende ontwerp voor het Delftse
stadskantoor en stationshal, van Sjoerd Soeters (links het huidige Delft CS).
De uitslag van de Forum prijsvraag in
Groningen, opgesplitst in typen
stemmers (winnaar: NL Architecten).
achter de vorderingen van het plan bij de gemeente: ‘Je hebt binnen een politieke organisatie
een motor nodig die de ambtenaren stuurt. Zo van, die richting gaan we op.’ Sinds het aftreden
van Frankfurther loopt het allemaal een stuk stroever. Van Well verteld dat de nieuwe
wethouder geen tegenstander van de reconstructie is, maar ‘het heeft geen grotere urgentie
dan iets anders. Scholen zijn voor haar belangrijker dan die toren.’ Het gevolg daarvan is dat de
ambtenaren het nu overnemen. En dat pakt bij dergelijke enigszins controversiële plannen
lang niet altijd gunstig uit.
Politieke goodwill is dus belangrijk om een reconstructie van de grond te krijgen. Een
mandaat van de bevolking kan daar bij helpen. We leven in een tijdsgewricht waarin de
overheid van haar burgers mondige consumenten wil maken. Bovendien laat ze door
uiteenlopende onderzoeksbureaus het één na het andere onderzoek uitvoeren om de
opvattingen en beweegredenen van de burgers te achterhalen. De tijd lijkt daarom rijp om ook
bij de invulling van de openbare ruimte meer publieke zeggenschap te bepleiten. De eerste
pogingen daartoe tekenen zich al af. Zo is in de categorie woningbouw het particulier
opdrachtgeverschap sinds 2001 een speerpunt bij de overheid. 373 Particulier
opdrachtgeverschap geeft de zogeheten woonconsumenten de mogelijkheid voor een groot
deel zelf de vormgeving en indeling van hun toekomstige huis te bepalen. Daarnaast wordt bij
beeldbepalende projecten steeds vaker een prijsvraag uitgeschreven, waarbij niet alleen een
vakjury zijn oordeel velt, maar ook de inwoners van de betreffende stad de inzendingen
mogen beoordelen.
Soms leiden zulke prijsvragen tot bijzondere situaties, zoals in Delft. ‘Daar scoorde Sjoerd
Soeters met een klassiek ontwerp bij het publiek veel hoger dan Rudy Uytenhaak met een
373 Deze ontwikkeling wordt door veel architecten met argwaan bekeken. Die argwaan komt vooral voort uit de
populariteit van de cataloguswoning, die door hen in architectonisch opzicht inferieur wordt bevonden. Voorlopig
hoeven de architecten zich echter nog niet zoveel zorgen te maken, want volgens Kirsten Hannema is het
particulier opdrachtgeverschap nog ‘niet echt van de grond gekomen.’ (Hannema, K., ‘Huis met charme van een
klimrek’ in de Volkskrant, 12-04-2007)
179