finalVersion

1.4 Casusbeschrijvingen
nog geen twintig jaar oud. 39 Het doel van het project was dan ook niet het behoud van de
materiële substantie van de gebouwen, maar het behoud van het straatbeeld en de
bevolkingssamenstelling van de buurt. En daar lijkt Patijn, ondanks of misschien juist dankzij
een aantal omstreden wijzigingen in het oorspronkelijke plan van Oud, in geslaagd.
Wytze Patijn is één van de twee personen die ik heb geïnterviewd over De Kiefhoek. Ten
tijde van zijn ontwerp voor de reconstructie van De Kiefhoek was hij zelfstandig architect in
Rotterdam. Sinds kort is hij decaan aan de faculteit Bouwkunde in Delft. In de tussentijd is
Patijn nog bij dezelfde faculteit hoogleraar Architectonisch Ontwerpen in de woningbouw en
woonomgeving geweest, lid van de Raad voor Cultuur, Rijksbouwmeester en directeur van het
architectenbureau Kuiper Compagnons. De tweede geïnterviewde persoon is Marieke Kuipers.
Zij heeft een belangrijke rol gespeeld in het onderzoek naar en de erkenning van jonge
monumenten (monumenten uit de periode 1850-1940) in de monumentenzorg. Ze heeft dat
gedaan en doet dat nog steeds vanuit haar diverse functies bij de RACM, vanuit haar
aanstelling als bijzonder Hoogleraar Cultureel Erfgoed aan de Universiteit Maastricht, en
vanuit haar betrokkenheid bij het forum voor het behoud van moderne bouwkunst
DOCOMOMO (international working party for documentation and conservation of buildings,
sites and neighbourhoods of the modern movement). In 1990 heeft Patijn overigens een lezing
over De Kiefhoek gegeven op een conferentie van deze laatstgenoemde organisatie.
1.4.5 St. Lucasgildehuis, Delft
Johannes Vermeer, ‘zijn naam is onlosmakelijk verbonden met Delft; de stad waar hij in
1632 werd geboren en waar hij gedurende zijn leven zou wonen en werken.’ 40 Ter ere van dit
gegeven, en om extra toeristen te trekken, zal in april 2007 in Delft het Vermeercentrum
worden geopend. De attractie, waar het zeventiende-eeuwse Delft van de beroemde Hollandse
schilder opnieuw tot leven moet komen, heeft midden in de binnenstad een toepasselijke
huisvesting gevonden. Het gaat om een onlangs opgeleverde reconstructie van een pand dat tot
1876 op diezelfde plek heeft gestaan.
In 1661 werd dat pand in gebruik genomen door het Sint Lucasgilde. Vermeer was lid van
dit gilde voor kunstenaars en beoefenaars van kunstnijverheid, en hij is vermoedelijk meerdere
malen in het gebouw aanwezig geweest. Voordat het gilde het pand betrok, en de gevel ten
behoeve daarvan met een classicistisch fronton en een viertal festoenen (guirlandes) werd
verfraaid, was het een kapel geweest. Deze kapel hoorde bij het Oude-Mannenhuis, dat in
1410 was gesticht. 41 Het bouwwerk stond aan de pittoreske Voldersgracht, en kon dankzij een
dwarsliggende steeg gezien worden vanaf de Grote Markt. Deze zichtlijn bestaat nog steeds, en
dat maakt de locatie van de reconstructie van het St. Lucasgildehuis uitermate geschikt voor
een toeristische bestemming.
39 De eerdergenoemde kerk is als enige bouwwerk in de Kiefhoek niet afgebroken. Tegenwoordig is de kerk in
gebruik door het Leger des Heils.
40 http://www.vermeerdelft.nl/
41 Weve, W.F., Bouwhistorische notitie, Dienst Stadsontwikkeling Delft, Delft 2001
34