finalVersion

4.2 Fase 5(b): Financiële haalbaarheid
Het kantoor van DNB aan het Frederiksplein. ’s Nachts een ‘no-go area’, aldus
Wim T. Schippers.
Het gangenstelsel van het aquaduct rondom
het Droogdok Jan Blanken.
volkshuisvestingsgeld opleverde. (…) En voor de culturele factor gold het als een restauratie,
waardoor ook een beroep kon worden gedaan op subsidies vanuit de monumentenzorg.’
Vooral over dat laatste is Marieke Kuipers verwonderd. Volgens haar had de reconstructie van
De Kiefhoek eigenlijk geen restauratie mogen heten. De RACM zou daarom ten onrechte drie
ton (in guldens) hebben bijgedragen aan de complete vernietiging van authentiek materiaal,
ten behoeve van een nieuwbouwproject.
De financiering van de bouw van het Pomphuis is ook door een greep uit verschillende
potjes mogelijk gemaakt. Dat heeft wel de nodige inspanningen en het uitoefenen van veel
geduld gevergd. Jurgens had van de Stichting Droogdok Jan Blanken de opdracht gekregen de
benodigde fondsen voor de reconstructie bij elkaar te krijgen. En er was haast bij. Er lag een
plan klaar om met audiovisueel materiaal de aquaductgangen rondom het dok om te toveren in
een toeristische attractie. De Europese Unie was bereid om met een Conversubsidie dit plan
financieel te ondersteunen, maar stelde wel de voorwaarde dat er voor de beoogde toeristen
een vaste plek met hoogwaardige voorzieningen zou komen. Met de reconstructie van het
Pomphuis kon de stichting aan deze voorwaarde voldoen, maar daar moest dan wel in korte
tijd voldoende geld voor ingezameld worden. Jurgens probeerde op verschillende manieren
particulier geld te werven, onder andere door obligaties uit te schrijven. Zo wist hij, nog voor
het verstrijken van de deadline van de EU, het toegewezen bedrag van de gemeente
aanzienlijk aan te vullen. Het bedrag dat nodig was om de kosten van de bouw van de
reconstructie mee te dekken, werd echter niet gehaald. En net toen de zaak verloren leek,
‘kwam een bevrijdende brief van het VSBfonds, die in één klap een miljoen op tafel legde.’
Die doorslaggevende bijdrage van het VSBfonds is volgens Erica Happe een uitzondering
geweest op de regelingen van het fonds: ‘Want in principe ondersteunt het fonds geen
reconstructies.’ Bovendien doen ze bij het VSBfonds normaal gesproken niet ‘in stenen’, wat
wil zeggen dat ze ‘nooit de bouw van iets financieren, maar veel meer de inrichting van een
gebouw.’ Een dergelijke insteek van fondsen blijkt ook uit de reconstructie van het St.
143