finalVersion

5 Conclusie
betreft grote overeenkomsten vertonen. Voor zover ze voldoen aan de eerste twee
selectiecriteria uit subparagraaf 1.3.2 (vrijwillige afbraak en reconstructie in de openbare
ruimte), mag er daarom van uit worden gegaan dat het fasenstelsel ook op andere (recente en
toekomstige) casussen van toepassing zal zijn. Ik hoop dan ook dat het een handvat kan zijn
voor iedereen, die op overzichtelijke wijze vast wil stellen welke punten er van belang zijn
wanneer er een reconstructie ter discussie staat.
Op de vraag of een verdwenen monument wel of niet gereconstrueerd zou moeten
worden, blijft het fasenstelsel evenwel het antwoord schuldig. Geen van de vele mogelijke
argumenten is onbetwistbaar. Het ene argument komt hooguit wat overtuigender over dan het
andere, maar ook dat verschilt van persoon op persoon. Met andere woorden, een eenduidig,
objectief oordeel kan het stelsel niet geven. Persoonlijke overwegingen, vaak aangestuurd door
ideologische overtuigingen, zullen daarom vermoedelijk het besluit over reconstructies blijven
bepalen. Maar met het fasenstelsel als hulpmiddel, kan de besluitvorming nu hopelijk wel op
een meer systematische wijze tot stand komen dan voorheen. En dat zal het inhoudelijke
debat, naar ik aanneem, alleen maar ten goede komen.
190
Rotterdam, 31-05-2007