Inleiding richtlijn de ziekte van Parkinson - Medisch Contact

Wetenschappelijke onderbouwing
Er zijn 3 RCT‟s gevonden, waarin de effectiviteit van cholinesteraseremmers op het cognitief
functioneren werd onderzocht. 271, 272, 273 Feitelijk gaat het hier om één grote RCT (de EXPRESS
studie), bij patiënten met lichte tot matige dementie, 271 met daarbij één deelstudie met een
verlengde follow-up van dezelfde onderzoekspopulatie 273 en eenmaal een analyse van
subgroepen. 272
De EXPRESS studie met een follow-up duur van 6 maanden, includeerde 188 patiënten met
visuele hallucinaties (118 behandeld met rivastigmine en 70 met placebo) en 348 zonder visuele
hallucinaties (239 behandeld met rivastigmine en 109 met placebo). Rivastigmine verbeterde de
cognitie bij zowel patiënten met, alsook zonder visuele hallucinaties. Het effect hield het kortste
aan bij de patiënten met hallucinaties, wat indicatief is voor een snellere progressie van
cognitieve achteruitgang in deze groep. Gemiddeld gaf rivastigmine 2.1 punt verbetering op de
ADAS-Cog ten opzichte van placebo, waarbij de placebogroep gemiddeld een achteruitgang liet
zien van 0.7 punten op de ADAS-Cog in 6 maanden tijd. De snelheid van cognitieve
achteruitgang bij de patiënten met de ZvP met lichte tot matige dementie uit de controlegroep is
minder dan wat gemiddeld gezien wordt bij patiënten met de ziekte van Alzheimer. Rivastigmine
lijkt dus de progressie van symptomen met 1,5 jaar te kunnen uitstellen. Kijkend naar het effect
op het dagelijks functioneren met de „clinician‟s global impression of change‟ (CGIC) was 20%
van de patiënten gemiddeld tot duidelijk verbeterd, maar ook 13% van de patiënten gemiddeld
tot duidelijk verslechterd. Rivastigmine leverde significant grotere voordelen op alle secundaire
uitkomstmaten op, zoals activiteiten van het dagelijkse leven, gedragssymptomen en aandacht.
Bijwerkingen werden frequenter gerapporteerd door patiënten behandeld met rivastigmine ten
opzichte van patiënten in de placebogroep. De meest gerapporteerde bijwerkingen waren
misselijkheid, braken en tremor (respectievelijk 29 vs. 11%, 17 vs. 2% en 10 vs. 4 %).
Een open label vervolgstudie onderzocht de effectiviteit en veiligheid van rivastigmine tot aan
een behandelingsduur van 48 weken. 271 Van de 433 patiënten die de eerste trial completeerden
deden 334 aan deze studie mee en 273 voltooiden uiteindelijk de studie (82%). Na deze 48
weken was er nog een steeds een verschil van 2 punten op de ADAS-Cog ten opzichte van de
onbehandelde situatie aan het begin. Ook de NPI -10 scores waren nog steeds beter ten
opzichte van de uitgangssituatie.
Conclusie
Niveau 1
Rivastigmine is effectief bij het behandelen van de cognitieve achteruitgang
en de hieraan gerelateerde visuele hallucinaties bij de ZvP, en geeft ten
opzichte van placebo vaker bijwerkingen van misselijkheid, braken en tremor
Rivastigmine geeft gemiddeld een uitstel van de achteruitgang van de
cognitie bij de ZvP van 1.5 jaar.
A2 Emre 2004, Burn 2006,
B Poewe 2006
Overige overwegingen
De werkgroep is van mening dat behandeling met rivastigmine bij patiënten met PDD dient te
geschieden op basis van goed gedefinieerde criteria. Deze zijn nader besproken in het
100