Inleiding richtlijn de ziekte van Parkinson - Medisch Contact

Uitgangsvraag 4
Evidentie
Overige
overwegingen
Aanbeveling 4
Hoe wordt gewaarborgd dat perioperatieve zorg, al dan niet voor
Parkinson gerelateerde aandoeningen, optimaal is?
Niet gezocht
Bij een operatie van een patiënt met de ZvP, in het bijzonder wanneer
de operatie dient ter verlichting van niet aan Parkinson gerelateerde
aandoeningen, vindt vaak geen overleg met de behandelend
neuroloog plaats over zaken als het aanpassen of tijdelijk stoppen van
medicatie. Hierdoor kunnen patiënten in ernstige ‟OFF‟-episoden
komen of in een psychose raken. In zeldzame gevallen kan het abrupt
staken van de medicatie leiden tot een maligne neuroleptica syndroom.
Bovendien kan eiwitrijke sondevoeding de werkzaamheid van
dopaminerge medicatie verminderen.
In het ERAS (Enhanced Recovery After Surgery) programma worden
zorgelementen rondom een grote buikoperatie aangepast met als doel
de conditie van patiënten voor en na een operatie te verbeteren. De
ervaringen met het ERAS programma zijn positief gebleken. Een
dergelijk programma voor perioperatievezorg bij patiënten met de ZvP
ontbreekt. Het ERAS programma kan als voorbeeld dienen bij het
opstellen van een dergelijk programma voor patiënten met de ZvP.
Een onafhankelijke werkgroep, waarin ook een anesthesist
plaatsneemt, dient in een vervolgtraject een protocol voor
perioperatievezorg bij Parkinson patiënten te ontwikkelen, zowel voor
aan Parkinson gerelateerde (neuro)chirurgische ingrepen als voor niet
aan Parkinson gerelateerde operaties.
Dit protocol dient minimaal te beschrijven:
preoperatievevoorbereiding en screening;
aan te passen medicatie (in overleg met behandelend
neuroloog), met speciale aandacht voor parenterale toediening
van medicatie in de postoperatieve fase waarin de patiënt niet
zelfstandig kan slikken;
voeding en postoperatief regime;
omgaan met angst van de patiënt;
in te schakelen disciplines (bijvoorbeeld klinisch geriater);
tijdspad.
Totdat het protocol voor perioperatievezorg actief is, dient overlegd te
worden met de behandelend neuroloog.
162