Inleiding richtlijn de ziekte van Parkinson - Medisch Contact

Knelpunten ervaren door hulpverleners
Eerste symptomen
- Het is belangrijk onderscheid te maken tussen de klinische en de prodromale fase
van de ziekte. De klinische fase is gedefinieerd als het optreden van een
combinatie van verschijnselen (aangeduid als parkinsonisme), waartoe
bradykinesie, rigiditeit, rusttremor en balansproblemen gerekend worden. Er moet
tevens sprake zijn van progressie in de tijd. De prodromale fase is veel minder
goed omschreven, omdat we daar weinig van weten. Er zijn wel een aantal (op
zichzelf aspecifieke) verschijnselen die in deze fase kunnen optreden, zoals een
afname van het reukvermogen (niet altijd bewust) en stemmingsstoornissen.
- Diagnostiek is moeilijk onder meer vanwege overlap met comorbiditeit vanwege
CVA (tremor als restverschijnsel) en vanwege de betrekkelijk aspecifieke klachten.
Wat het ook moeilijk maakt is dat er geen oorzakelijke behandelingen zijn. “Je wilt
dus ook weer niet te vroeg behandelen. Je wilt mensen niet vroeg ongerust maken.
Minimaal moet traagheid aanwezig zijn. Meer bekendheid geven aan vroege
verschijnselen”. Ook is er een lange (4-6 jaar) prodromale fase.
- Een echte – in de zin van specifieke biologische – indicator voor de aanwezigheid
van Parkinson ontbreekt; er zou grote behoefte aan zijn. Belangrijke aanwijzing
voor de ziekte van Parkinson is de progressiviteit van bepaalde klinische
verschijnselen. Indicator is hier bedoeld in de zin van de „red flag‟ bij uitstek.
- Wanneer patiënt doorverwijzen door de huisarts naar de neuroloog i.v.m. diagnose
en/of behandeling? De huisartsen hebben geen NHG-standaard voor Parkinson; zij
letten wel op de NVN-richtlijn.
- Welke patiënten doorverwijzen?
- Neuroloog hanteert wel indicatoren. Gedoeld wordt op stramheid en tremor in
combinatie met progressie van ziektebeeld.
- Er zijn verschillende vormen van parkinsonisme: hoe onderscheid te maken?
Belangrijk is om vast te stellen of het de ziekte van Parkinson betreft of op een
Parkinson gelijkend ziektebeeld (=parkinsonisme) i.v.m. andere prognose en
therapeutische mogelijkheden
- Onduidelijkheid bij huisarts over eerste symptomen
- Tijdstip van diagnose. Wanneer is het zeker dat het om de ziekte van Parkinson
gaat? De graduele overgang maakt het lastig.
- Geen verschil tussen mannen en vrouwen in symptomatologie. Wel verschil in
prevalentie: bij mannen vaker dan bij vrouwen.
- Familiaire belasting speelt rol m.n. bij jonge Parkinsonpatiënt
- Klinisch beeld, ofschoon subjectief, is een belangrijk criterium. Volgens een van de
neurologen “haal je er met de kliniek redelijk wat uit”.
Bijlage A, pagina 8