Inleiding richtlijn de ziekte van Parkinson - Medisch Contact
Inleiding richtlijn de ziekte van Parkinson - Medisch Contact
Inleiding richtlijn de ziekte van Parkinson - Medisch Contact
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Belangrijke aanwijzing voor <strong>de</strong> <strong>ziekte</strong> <strong>van</strong> <strong>Parkinson</strong> is <strong>de</strong> progressiviteit <strong>van</strong><br />
bepaal<strong>de</strong> klinische verschijnselen. Indicator is hier bedoeld in <strong>de</strong> zin <strong>van</strong> <strong>de</strong> „red<br />
flag‟ bij uitstek.<br />
- wanneer patiënt doorverwijzen door <strong>de</strong> huisarts naar <strong>de</strong> neuroloog i.v.m. diagnose<br />
en/of behan<strong>de</strong>ling?<br />
De huisartsen hebben geen NHG-standaard voor <strong>Parkinson</strong>; zij letten wel op <strong>de</strong><br />
NVN-<strong>richtlijn</strong>.<br />
- welke patiënten doorverwijzen?<br />
- neuroloog hanteert wel indicatoren<br />
Gedoeld wordt op stramheid en tremor in combinatie met progressie <strong>van</strong><br />
<strong>ziekte</strong>beeld.<br />
- er zijn verschillen<strong>de</strong> vormen <strong>van</strong> parkinsonisme: hoe on<strong>de</strong>rscheid te maken?<br />
Belangrijk is om vast te stellen of het <strong>de</strong> <strong>ziekte</strong> <strong>van</strong> <strong>Parkinson</strong> betreft of op een<br />
<strong>Parkinson</strong> gelijkend <strong>ziekte</strong>beeld (=parkinsonisme) i.v.m. an<strong>de</strong>re prognose en<br />
therapeutische mogelijkhe<strong>de</strong>n<br />
- ondui<strong>de</strong>lijkheid bij huisarts over eerste symptomen<br />
- tijdstip <strong>van</strong> diagnose<br />
Wanneer is het zeker dat het om <strong>de</strong> <strong>ziekte</strong> <strong>van</strong> <strong>Parkinson</strong> gaat? De graduele<br />
overgang maakt het lastig.<br />
- Geen verschil tussen mannen en vrouwen in symptomatologie<br />
Wel verschil in prevalentie: bij mannen vaker dan bij vrouwen.<br />
- Familiaire belasting speelt rol m.n. bij jonge <strong>Parkinson</strong>patiënt<br />
- Klinisch beeld, ofschoon subjectief, is een belangrijk criterium<br />
Volgens een <strong>van</strong> <strong>de</strong> neurologen “haal je er met <strong>de</strong> kliniek re<strong>de</strong>lijk wat uit”.<br />
Oplossingen:<br />
- lan<strong>de</strong>lijke transmurale afspraken, met name tussen huisarts en <strong>de</strong> twee<strong>de</strong> lijn<br />
- set <strong>van</strong> criteria / indicatoren voor doorverwijzing<br />
- bij twijfel aanvullend on<strong>de</strong>rzoek (door neuroloog)<br />
- betrouwbaarheid.<br />
On<strong>de</strong>rzoeken c.q. diagnostische strategie en tests<br />
- verschil jonge / ou<strong>de</strong>re patiënt.<br />
- verschillen<strong>de</strong> on<strong>de</strong>rzoeksvarianten. Bijvoorbeeld: testen op M. Wilson altijd doen bij<br />
mensen on<strong>de</strong>r 50 jaar. Is ook te behan<strong>de</strong>len.<br />
- betekenis <strong>van</strong> SPECT-scans: FP-cit SPECT scan versus IBZM-spect scan;<br />
wanneer is een SPECT-scan zinvol? Hoe voer je dit on<strong>de</strong>rzoek betrouwbaar uit?<br />
- er ontbreken dui<strong>de</strong>lijke criteria voor het bepalen <strong>van</strong> welk on<strong>de</strong>rzoek/welke tests in<br />
welke volgor<strong>de</strong> moeten wor<strong>de</strong>n uitgevoerd (laboratoriumon<strong>de</strong>rzoek, MRI,<br />
SPECT, PET-scan, klinisch beeld, echo) en regels c.q. checklists voor<br />
interpretatie<br />
- Checklist: er is behoefte aan een ‘checklist’ voor het stellen <strong>van</strong> <strong>de</strong> diagnose, maar<br />
ook voor het uitsluiten er<strong>van</strong>.<br />
- Keuze <strong>van</strong> het type aanvullend on<strong>de</strong>rzoek verschilt per patiënt: is afhankelijk <strong>van</strong><br />
<strong>ziekte</strong>manifestatie<br />
- wat zijn <strong>de</strong> (contra-)indicaties voor SPECT (FP-cit, IBZM), <strong>de</strong> kosten en <strong>de</strong><br />
voorspellen<strong>de</strong> waar<strong>de</strong>?<br />
- Geen re<strong>de</strong>n meer voor CT-scan!<br />
- Waar<strong>de</strong> <strong>van</strong> anaal sfincter EMG is nihil! (zou potentieel wel diagnostische waar<strong>de</strong><br />
hebben, maar alleen bij veel ervaring met <strong>de</strong> techniek, en die ervaring ontbreekt<br />
meestal; bovendien is het on<strong>de</strong>rzoek belastend voor <strong>de</strong> patiënt)<br />
Enkele neurologen: “We moeten hiermee afrekenen. I<strong>de</strong>e erachter was dat je<br />
on<strong>de</strong>rscheid tussen <strong>Parkinson</strong> en multipele systeematrofie zou kunnen maken”.<br />
Wel nuttig om evi<strong>de</strong>nce op een rij te zetten.<br />
Bijlage A, pagina 35