Inleiding richtlijn de ziekte van Parkinson - Medisch Contact

Aanbevelingen
Dopamine-agonisten kunnen door de behandelend specialist als middel van eerste keuze
worden voorgeschreven bij patiënten met de ZvP in de ongecompliceerde fase.
De voorkeur gaat uit naar non-ergot dopamine-agonisten (pramipexol, ropinirol en rotigotine).
Alleen bij het niet verdragen van deze middelen kan, bij uitzondering, een ergot dopamineagonist
(bromocriptine of pergolide) worden voorgeschreven. Indien pergolide voorgeschreven
wordt, dient naast controle op souffles over het hart en tekenen van decompensatio cordis door
middel van lichamelijk onderzoek, jaarlijks echografische controle van het hart door een
cardioloog plaats te vinden.
Dopamine-agonisten dienen te worden opgebouwd volgens de schema‟s aangegeven in de
bijsluiterteksten van de betreffende middelen, waarbij gestreefd wordt naar een zo laag
mogelijke dosering waarmee een goed effect wordt bereikt; hierdoor wordt het risico op
bijwerkingen gereduceerd.
Bij bijwerkingen of onvoldoende effect van een dopamine-agonist kan een „overnight switch‟
plaatsvinden naar een andere dopamine-agonist. Indien hinderlijke bijwerkingen op de
voorgrond staan, kan ook door middel van dosisverlaging geprobeerd worden de bijwerkingen te
verminderen. Bij het optreden van impulscontrolestoornis (medicatie-, koop-, gok- en
seksverslaving) is dosisverlaging de eerste keus.
Indien ten gevolge van dopamine-agonisten perifere bijwerkingen optreden, zoals misselijkheid,
braken en deels ook orthostase, dienen enkel bestreden te worden met domperidon (3 dd 10-
20mg). Gebruik van metoclopramide dient vermeden te worden.
4.1.3. Effectiviteit van Mono-Amino-Oxidase-B (MAO-B) remmers in de ongecompliceerde
fase van de ZvP
Hoe effectief zijn MAO-B remmers bij de behandeling van functiebeperkingen in de
ongecompliceerde fase van de ZvP, in vergelijking met placebo?
Selectieve MAO-B remmers (selegiline en rasagiline) blokkeren de afbraak van dopamine,
waardoor de concentratie van dopamine in ondermeer het striatum wordt verhoogd. Rasagiline
geeft in tegenstelling tot selegiline geen amfetamineachtige bijwerkingen.
Wetenschappelijke onderbouwing
Twee meta-analyses werden geïncludeerd: één meta-analyse bestond uit 17 studies (waarvan
13 studies met selegiline, 3 studies met lazabemide (wat niet is geregistreerd in Nederland) en 1
met rasagiline) en de andere meta-analyse betrof een Cochrane review. 133;134 Deze metaanalyse
bestond uit 10 studies, waarvan er negen selegiline betroffen, en één over lazabemide
handelde. Daarnaast werden er vier RCT‟s geïncludeerd. 135-138
In beide meta-analyses (N=3525 en N=2422) werden significant betere UPDRS scores in de
groep met MAO-B behandelde patiënten gevonden in vergelijking met placebo. In een kleine
(n=15) cross-over trial werden geen significant betere UPDRS scores gevonden, wat mogelijk te
verklaren is uit de kleine omvang van de studiegroep. 135 De andere RCT (N=56) randomiseerde
patiënten in vier groepen (1, 2 of 4 mg rasagiline of placebo). 136 Een significant verschil in totale
UPDRS score tussen placebo en de 2 mg groep werd gevonden en 28% van de patiënten
58