Inleiding richtlijn de ziekte van Parkinson - Medisch Contact
Inleiding richtlijn de ziekte van Parkinson - Medisch Contact
Inleiding richtlijn de ziekte van Parkinson - Medisch Contact
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Overige overwegingen<br />
In een RCT <strong>van</strong> Schuurman et al. bij wer<strong>de</strong>n thalamusstimulatie en thalamotomie met elkaar<br />
vergeleken bij patiënten met een therapieresistente tremor als gevolg <strong>van</strong> on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>re <strong>de</strong><br />
ZvP. 311 De primaire uitkomstmaat was het algeheel functioneren, gemeten met Frenchay<br />
Activities In<strong>de</strong>x. Het algeheel functioneren verbeter<strong>de</strong> meer in <strong>de</strong> groep die thalamusstimulatie<br />
on<strong>de</strong>rging, dan in <strong>de</strong> thalamotomie groep. Thalamus stimulatie en thalomotomie on<strong>de</strong>rdukten <strong>de</strong><br />
tremor in gelijke mate, echter <strong>de</strong> thalamus stimulatie ging gepaard met min<strong>de</strong>r bijwerkingen. In<br />
<strong>de</strong> thalamotomie groep had<strong>de</strong>n 2 patiënten met <strong>de</strong> ZvP 6 maan<strong>de</strong>n na <strong>de</strong> ingreep lichte<br />
dysartrie en 3 patiënten ernstige dysartrie versus 1 patiënt met lichte dysartrie en 1 patiënt met<br />
ernstige dysartrie in <strong>de</strong> thalamusstimulatie groep. In <strong>de</strong> thalamotomie groep waren 6 maan<strong>de</strong>n<br />
na <strong>de</strong> ingreep 2 patiënten met cognitieve achteruitgang, 1 patiënt met hypesthesie, 7 patiënten<br />
met loop- en balansstoornissen en 1 patiënt met ataxie <strong>van</strong> <strong>de</strong> arm. Deze bijwerkingen kwamen<br />
niet voor in <strong>de</strong> groep patiënten met <strong>de</strong> ZvP die thalamusstimulatie had<strong>de</strong>n on<strong>de</strong>rgaan. 311<br />
De werkgroep is <strong>van</strong> mening dat stimulatie <strong>van</strong> <strong>de</strong> thalamus in uitzon<strong>de</strong>ringssituaties overwogen<br />
kan wor<strong>de</strong>n bij patiënten met <strong>de</strong> ZvP met vooral een dominante tremor, daar thalamusstimulatie<br />
niet effectief is op <strong>de</strong> motorische responsfluctuaties. Hierbij moet steeds wor<strong>de</strong>n afgewogen of<br />
<strong>de</strong>ze patiënten niet eer<strong>de</strong>r voor STN stimulatie in aanmerking zou<strong>de</strong>n moeten komen. Thalamus<br />
stimulatie wordt daarom tegenwoordig zel<strong>de</strong>n meer toegepast bij <strong>de</strong> ZvP.<br />
Aanbeveling<br />
Unilaterale of bilaterale stimulatie <strong>van</strong> <strong>de</strong> thalamus kan in uitzon<strong>de</strong>ringssituaties overwogen<br />
wor<strong>de</strong>n bij patiënten met <strong>de</strong> ZvP die vooral een dominante tremor hebben en waarbij <strong>de</strong> ernst<br />
en progressie <strong>van</strong> <strong>de</strong> overige klachten licht is. Hierbij moet steeds wor<strong>de</strong>n afgewogen of <strong>de</strong>ze<br />
patiënten niet beter voor een STN stimulatie in aanmerking zou<strong>de</strong>n moeten komen.<br />
7.4. Effectiviteit en veiligheid <strong>van</strong> diepe hersenstimulatie: een vergelijking tussen STN-en<br />
GPi stimulatie<br />
Wat is <strong>de</strong> meest effectieve en veilige metho<strong>de</strong> <strong>van</strong> diepe hersenstimulatie bij <strong>de</strong> behan<strong>de</strong>ling<br />
<strong>van</strong> motorische fluctuaties bij <strong>de</strong> ZvP?<br />
Wetenschappelijke on<strong>de</strong>rbouwing<br />
In <strong>de</strong> NICE-<strong>richtlijn</strong> wor<strong>de</strong>n geen gerandomiseer<strong>de</strong> of gecontroleer<strong>de</strong> trials gerapporteerd waarin<br />
is on<strong>de</strong>rzocht wat <strong>de</strong> meest effectieve en veilige metho<strong>de</strong> <strong>van</strong> diepe hersenstimulatie is.<br />
Conclusie<br />
Niveau 3<br />
Er zijn geen RCT‟s <strong>van</strong> voldoen<strong>de</strong> om<strong>van</strong>g om <strong>de</strong> keuze tussen STN- en GPI<br />
stimulatie thans voldoen<strong>de</strong> te kunnen on<strong>de</strong>rbouwen. Vanwege het grotere<br />
aantal studies over STN stimulatie en <strong>de</strong> geringere hoeveelheid en kwaliteit<br />
<strong>van</strong> <strong>de</strong> literatuur over GPi stimulatie, wordt op dit moment bilaterale STN<br />
stimulatie meer toegepast dan bilaterale GPi stimulatie. De resultaten <strong>van</strong><br />
een aantal lopen<strong>de</strong> RCT‟s waarin <strong>de</strong> effecten en bijwerkingen <strong>van</strong> bilaterale<br />
STN stimulatie en GPi stimulatie wor<strong>de</strong>n vergeleken moeten wor<strong>de</strong>n<br />
afgewacht, om <strong>de</strong> precieze plaats te bepalen <strong>van</strong> bei<strong>de</strong> typen operaties.<br />
C Ardouin, Volkmann 2001, Obeso 2001, Minguez-Castellanos 2005,<br />
118