Inleiding richtlijn de ziekte van Parkinson - Medisch Contact
Inleiding richtlijn de ziekte van Parkinson - Medisch Contact
Inleiding richtlijn de ziekte van Parkinson - Medisch Contact
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Klachten <strong>van</strong> het houdings- en bewegingsapparaat; vaak secundair aan <strong>de</strong> hypokinesie en<br />
<strong>de</strong> rigiditeit.<br />
Dystonie; veroorzaakt pijn meestal tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> „OFF‟-fase, en is vaak in <strong>de</strong> voet gelokaliseerd.<br />
Dit treedt meestal op tij<strong>de</strong>ns een diepe OFF fase, bijvoorbeeld vroeg in <strong>de</strong> ochtend.<br />
Neuropatisch; pijn in <strong>de</strong> distributie <strong>van</strong> een wortel of zenuw<br />
Centrale pijn; bran<strong>de</strong>n<strong>de</strong> pijn of een onaangenaam gevoel dat niet herleid kan wor<strong>de</strong>n tot het<br />
innervatiegebied <strong>van</strong> een wortel of een zenuw. Dit kan een vroeg of zelfs het eerste<br />
symptoom <strong>van</strong> <strong>de</strong> ZvP zijn en is vaak asymmetrisch aanwezig (meest promiment aan <strong>de</strong><br />
zij<strong>de</strong> waar <strong>de</strong> <strong>Parkinson</strong> symptomen het meest uitgesproken zijn), bijvoorbeeld in <strong>de</strong><br />
schou<strong>de</strong>r regio.<br />
Akathisie; innerlijke gevoel <strong>van</strong> rusteloosheid lei<strong>de</strong>nd tot een bewegingsdrang<br />
Uitgangspunt voor goed (medisch of paramedisch) han<strong>de</strong>len<br />
De behan<strong>de</strong>lend arts kan pijn bij een patiënt met <strong>de</strong> ZvP die veroorzaakt wordt door „OFF‟-<br />
perio<strong>de</strong> dystonie vermin<strong>de</strong>ren door <strong>de</strong> dopaminerge medicatie te verhogen<br />
Neuropathische pijn kan bestre<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n met on<strong>de</strong>rmeer amytriptyline en anti-epileptica<br />
Houdings- en bewegingspijn kan behan<strong>de</strong>ld wor<strong>de</strong>n met conventionele analgetica of<br />
fysiotherapie.<br />
6. Arbeid<br />
Werk is voor jongere patiënten met <strong>de</strong> ZvP een belangrijke, betekenisvolle activiteit. De ZvP kan<br />
echter <strong>de</strong> capaciteit voor het uitvoeren <strong>van</strong> werkactiviteiten sterk beïnvloe<strong>de</strong>n. De meest<br />
genoem<strong>de</strong> problemen betreffen beperkingen in schrijven, computergebruik, vermoeidheid,<br />
inflexibiliteit in het in<strong>de</strong>len <strong>van</strong> het werk en belemmeringen in <strong>de</strong> fysieke werkomgeving. 408 Vier<br />
<strong>van</strong> <strong>de</strong> vijf patiënten met <strong>de</strong> ZvP ervaart moeilijkhe<strong>de</strong>n met het werk door zijn <strong>ziekte</strong>. 408 Veel<br />
patiënten moeten het betaal<strong>de</strong> werk uitein<strong>de</strong>lijk opgeven. Bijna <strong>de</strong> helft (46%) <strong>van</strong> <strong>de</strong> patiënten<br />
is gestopt met werken na een <strong>ziekte</strong>duur <strong>van</strong> vijf jaar en 82% na tien jaar. 409 Hierbij spelen niet<br />
alleen direct aan <strong>de</strong> <strong>ziekte</strong> gerelateer<strong>de</strong> factoren mee, zoals een gebrek aan energie en an<strong>de</strong>re<br />
lichamelijke klachten, maar ook an<strong>de</strong>re factoren, zoals een gebrek aan on<strong>de</strong>rsteuning in <strong>de</strong><br />
werkomgeving of mogelijkhe<strong>de</strong>n voor vervroegd pensioen. 408 Subtiele cognitieve problemen<br />
komen al in een vroeg stadium voor bij ongeveer een kwart <strong>van</strong> <strong>de</strong> patiënten. 85 Dat kan<br />
gevolgen hebben voor het werk. Bij ver<strong>de</strong>nkingen in die richting is een neuropsychologisch<br />
on<strong>de</strong>rzoek geïndiceerd.<br />
Uitgangspunt voor goed (medisch of paramedisch) han<strong>de</strong>len<br />
Het doel <strong>van</strong> (multidisciplinaire) arbeidsrevalidatie is <strong>de</strong> <strong>Parkinson</strong> patiënt in staat te stellen<br />
langer te kunnen blijven werken met passen<strong>de</strong> arbeid<br />
Bij elke patiënt met <strong>de</strong> ZvP dient <strong>de</strong> arbeidssituatie in kaart gebracht te wor<strong>de</strong>n en dienen<br />
mogelijke (dreigen<strong>de</strong>) beperkingen tijdig te wor<strong>de</strong>n gesignaleerd, waarop zo nodig<br />
interventies kunnen plaatsvin<strong>de</strong>n<br />
De patiënt dient inzicht te krijgen in zijn mogelijkhe<strong>de</strong>n en wat realistisch is gezien <strong>de</strong><br />
(dreigen<strong>de</strong>) beperkingen<br />
Bij (dreigen<strong>de</strong>) beperkingen in het functioneren <strong>van</strong> een patiënt in arbeid dient bij voorkeur<br />
<strong>de</strong> revalidatiearts ingeschakeld te wor<strong>de</strong>n, zodat verwijzing voor passen<strong>de</strong> arbeidsrevalidatie<br />
kan volgen<br />
147