Milieubeleid - Oapen

heden en procedures. Ook van de andere bij het 'contract' betrokken partijenwordt een andere rol venvacht. De natuur- en milieubeweging kan in dezeoptiek niet volstaan met morele appels maar dient actief met de belangen vande wederpartij mee te denken en bereidheid te tonen tot het vinden van goedeoplossingen. De wederpartij daarentegen dient het economisch belang dan niette maximaliseren en evenzeer bereidheid te tonen tot uitruil van belangen.Deze figuur zou een veel ruimer toepassingsbereik kunnen krijgen dan thanshet geval is. Een belangrijke voorwaarde voor het vrijwillig inruilen van hetconflictmodel voor het samenwerkingsmodel zal toch zijn dat op de achtergrondsancties bestaan, bijvoorbeeld als gevolg van een onrechtmatige daadactie.Bedrijfsinterne milieuzorgIn paragraaf 3.5.2. werd de bedrijfsinterne milieuzorg geplaatst in het kadervan een principaal-agent-relatie. De informatie over produktieprocessen waaroverde overheid kan beschikken, is per definitie ontoereikend om deze processente kunnen sturen door prijsprikkels of gedragsparameters. Voorzover vankenbaarheid sprake is, moet deze vooral bij de input en de output gezochtworden. Input- en ouputeisen kunnen vanzelfsprekend grote invloed hebbenop de 'throughput', de transformatieprocessen, maar het omgekeerde is ook het. geval. Er is dus veel aan gelegen ook in dit stadium van de bedrijfsvoering eensystematisch proces van informatievergaring en verspreiding over milieuaspectente stimuleren.Informatiesystemen zullen een steeds belangrijkere component worden bij hetopzetten en uitvoeren van bedrijfsinterne milieuzorg lo7. Met het oog op deuitwisseling en vergelijking van bedrijfsmilieu-informatie verdient het devoorkeur deze voorzover mogelijk te standaardiseren. Branche- of bedrijfstakorganisatieskunnen hierbij een initierende rol vervullen.Tot 1995 wordt de invoering van milieuzorgsystemen aan de eigen verantwoordelijkheidvan het bedrijfsleven overgelaten. De activiteiten die de overheid indeze periode onderneemt, zijn communicatief en structurerend van aard. Hiertoebehoren het opzetten van stimulerings- en leerprojecten, voorlichtingsactiviteiten,vorming en opleiding, specifiek onderzoek, alsook van een coordinatiestructuurwaarin alle betrokkenen zijn vertegenwoordigd. Bij het zichontwikkelende stelsel is de gelaagde principal-agent structuur goed herkenbaar.De impulsen van de overheid beperken zich tot vertegenwoordigendeinstellingen die op hun beurt als principaal gaan functioneren voor hun achterban.Zo worden de stimulerings- en leerprojecten vooral gericht op de branchesen hun overkoepelende organisaties, waarbij deze geacht worden de inzichtenover te dragen aan individuele bedrijven.Op deze wijze tracht de overheid te bewerkstelligen dat in 1995 bedrijven meteen (middellgrote milieubelasting of bijzondere milieurisico's (ca. 12.000 inaantal) over een integraal milieuzorgsysteem beschikken. Zo'n systeem wordtopgevat als een systematisch geheel van voorzieningen gericht op het verkrijgenvan inzicht in, het beheersen en het zo mogelijk beperken van de milieubelastingdie het bedrijf veroorzaakt lo'. Het omvat doelstellingen, maatregelen,meet- en registratiesystemen, controles, voorlichting en opleiding, milieurapportages(intern en extern) en milieu-audits. De bedrijven met een relatiefbeperkte milieubelasting (ong. 250.000) moeten in. 1995 een partieel milieuzorgsysteemhebben ingevoerd, dat enkele van de genoemde elementen omvat.'1H.J.M. Corstens en]. de Groene. 'Milieu-informatievoorziening: noodzakelijk bestanddeel van bedrijfsinterne milieuzorg'; Milieu.1991 nr.6,blz. 187-191. .''"1Commissie bedrijfsinterne milieuzorgsystemen, Milieuzorg in somenspel; 's-Gravenhage, 1988, blz. 4.108 WETENSCHAPPELIJKE RAADVOOR HET REGERINGSBELEID