Milieubeleid - Oapen

hun afzetmarkt (statiegeld op auto's wordt alleen gerestitueerd bij groeneslopers, en slopers zijn groen als hun door de minister geaccrediteerde organisatiehen groen verklaart).Het sanctieprobleem raakt rechtstreeks aan het rechtsstatelijk gehalte vanhet milieubeleid, als criterium van legitimiteit en goed bestuur. Juist op ditpunt is duidelijkheid vereist, waarbij niet volstaan kan worden met het tuchtrechtzoals dat bij de vrije beroepen geldt. De overheid zal zelf de verantwoordelijkheiddaarvoor moeten blijven dragen. Dat kan alleen als een publiekrechtelijkwettelijk kader geschapen wordt waarbinnen privaatrechtelijke regelgevingen convenanten functioneren. Het zoeken van een evenwicht tussenenerzijds de bovengeschikte positie die de overheid dwingt tot het formulerenvan beleid, het handhaven daarvan, het controleren en het uitoefenen vansancties, en anderzijds de onmogelijkheid dit allemaal zelf te doen, vraagt eenmilieuwetgeving waarin de kaders duidelijk worden gegeven doch waar deinvulling wordt overgelaten aan de direct betrokkenen. De raad beveeltdaarom aan een dergelijke publiekrechtelijke regelgeving te introduceren.Los van alle (ook communautair-rechtelijke) juridische vragen rond het instrumentvan de beleidsovereenkomst, kan tenslotte vanuit de optiek van een optimaaleconomisch gebruik van de beschikbaar gestelde milieugebruiksruimtede vraag gesteld worden of een bedrijfstaksgewijze invulling van milieudoelstellingengewenst is. Het beginsel van een bedrijfstaksgewijze verantwoordelijkheidvoor het realiseren van bepaalde maatschappelijke doelstellingenwordt daarmee opnieuw gei'ntroduceerd. De maatschappelijke en economischeflexibiliteit kan hierdoor worden beperkt. Of dit op de lange duur de concurrentiepositievan de Nederlandse economie ten goede komt, mag betwijfeldworden. Een bedrijfstaksgewijze vertaling van de doelstellingen van hetmilieubeleid betekent namelijk dat tussen die bedrijfstakken geen uitwisselingmogelijk is. Met de verdeling tussen de bedrijfstakken bepaalt de overheid,gegeven de economische waarde van de milieuschaarste, tevens de economischeverhoudingen tussen de bedrijfstakken. Deze verdeling is in een eersteronde mogelijk nog gerelateerd aan de werkelijke economische verhoudingenen behoeften, maar zal vervolgens steeds sterker in de politieke sfeer wordengetrokken en steeds verder af komen te staan van de economische werkelijkheid.Dit bezwaar geldt niet alleen voor convenanten die met een brancheworden afgesloten, maar ook voor convenanten met afzonderlijke bedrijven.ControleUitvoering en handhaving van het milieubeleid brengen aanzienlijke controlelastenmet zich mee. Thans liggen die veelal, in het kader van de handhavingvan publiekrechtelijke regulering, bij de overheid. Denkbaar is echter om ookop dit terrein tot privatisering te komen. Essentie daarvan is dat aan vervuilersde plicht wordt opgelegd, om door een onafhankelijke deskundige te doenvaststellen dat zij voldoen aan bepaalde eisen en over een daartoe strekkendeinstemmende verklaring van die deskundige moeten beschikken. Dit is mogelijkin alle gevallen waarin een bepaald handelen afhankelijk gesteld kanworden van een technisch-objectieve beoordeling of vaststelling. Uiteraardveronderstelt dit een andere wijze van publiekrechtelijke regelgeving. Deverplichtingen zullen niet langer primair vereisen dat voldaan is aan bepaaldevoorschriften, maar dat een verklaring van een derde kan worden overgelegddat aan de gestelde eisen is voldaan.In een dergelijk systeem vormt controle niet langer een uitoefening van overheidsgezag,maar een deskundige beoordeling dat aan technisch-objectieveregels of voorwaarden is voldaan. Betrokkene schept met zijn handelen zelf debehoefte aan een dergelijke beoordeling en het is dan ook gerechtvaardigd dathij zelf de kosten daarvan draagt. Een op deze wijze ingerichte controle is nietonbekend in het Nederlandse recht. Het is daarbij niet vereist dat de controlewordt uitgeoefend in het kader van uit andere hoofde bestaande privaatrechte-WETENSCHAPPELIJKE RAAD VOOR HETREGERINGSBELEID