Milieubeleid - Oapen

de verschillende maatschappelijke gebruiksbehoeften dient vervolgens zo doelmatigmogelijk te geschieden. Politieke afweging van belangen, publiekrechtelijkebesluitvorming en procedures alsmede de regels en waarborgen die uiteen oogpunt van rechtsbescherming gelden met betrekking tot het optredenvan de overheid, maken de overheid daartoe minder geschikt. Juist bij het realiserenvan een doelmatig gebruik en een economische verdeling van milieuwaardenkan het privaatrecht een belangrijke rol spelen.3.3.3 Privaatrecht en milieu: algemene aspectenAnders dan als wetgever, als rechter in geval van geschil en als 'sterke arm' bijhet op verzoek van belanghebbende tenuitvoerleggen van rechtens erkendeaanspraken, is de overheid in haar publiekrechtelijke hoedanigheid nietbetrokken bij het functioneren van de privaatrechtelijke regulering. Het zijnde afzonderlijke burgers en rechtspersonen die in het kader van de aldusgeschapen voorwaarden daaraan vorm geven.De wetgever heeft twee belangrijke aanknopingspunten voor het ordenen vanhet privaatrechtelijk verkeer, namelijk het preciseren van eigendomsrechtenen het regelen van de aansprakelijkheid voor handelen dat het milieu belast.EigendomsrechtenIn tal van opzichten valt de huidige milieuproblematiek en de gebrekkigebeheersbaarheid daarvan te herleiden tot de privaatrechtelijke ordening vande samenleving. Een gegeven dat gelllustreerd wordt door de geheel verschillendewijze waarop die problematiek zich kan voordoen naar gelang de toepasselijkeprivaatrechtelijke ordening. Zo wordt bijvoorbeeld gewezen op degeheel verschillende ontwikkeling van de wildstand in de Elzas en de rest vanFrankrijk nadat de Franse wetgever in 1964 een wet aanvaardde ingevolgewelke een eigenaar van een stuk land van minder dan 20 hectare zich niet kanverzetten tegen het jagen op zijn grond 30. Een wet die niet van toepassing is inde drie departementen in de Elzas, waar recht van Duitse oorsprong overleeften een ieder zich kan verzetten tegen het jagen op zijn grond, met als gevolg datde wildstand daar veel rijker is dan in de rest van Frankrijk. Evenzo kan gewe-Zen worden op de verschillende ontwikkeling van de problematiek van waterverontreinigingin het Verenigd Koninkrijk, waar ingevolge de 'Common Law'de eigendom van de wal zich uitstrekt tot het midden van het aangrenzend stromendwater, en landen zoals Nederland waar het stromend water publiekdomein is.Meer in het algemeen is de precisering van eigendomsrechten en van in rechteerkende particuliere belangen mede bepalend voor ontstaan, ontwikkeling enbeheersbaarheid van de milieuproblematiek. De uit de milieumythologiebekende 'commons' vormen daarvan het bekendste voorbeeld. Door het mogelijkmaken van particuliere eigendom met betrekking tot delen van de 'meent',in plaats van collectieve eigendom, werd het probleem van overbegrazingbeheersbaar. Meer abstract komt dit er op neer dat met de invoering van particuliereigendom van de grond, de maatschappelijke waarde van het natuurlijkdraagvermogen van de 'meent' voor economische exploitatie in een particulierehuishouding vatbaar wordt. In theorie en in rechte laat dit mechanismezich op ruimere schaal toepassen met betrekking tot de milieuproblematiek.Het Nederlandse systeem van privaatrecht is open voor wat betreft de goederenten aanzien waarvan rechten kunnen worden gevestigd en verkregen. Deeconomische waarde van een goed hangt echter niet in de eerste plaats af vanhet recht dat men daarop kan venverven, maar van de exclusiuiteit van hetgebruik dat men van dit recht kan maken. Eigendom op de zuurstofproduktie'1 Henri Lepage, Lo nouvelle econornie industrielle; Hachette, collection Pluriel. 1989.MILIEUBELEID