Milieubeleid - Oapen

Burgers, op hun beurt, hebben bepaalde percepties van hun rechten enplichten en bepaalde verwachtingen van wat de overheid voor hun kan doen.Volgens de traditionele politieke theorie zou dat moeten blijken uit opvattingenover taken die burgers een overheid willen opdragen bij de behartigingvan hun belangen en bij het doorhakken van knopen als zich belangentegenstellingenmanifesteren 3.In de praktijk wordt het evenwicht tussen vraag en aanbod in het overheidsbeleidernstig bedreigd doordat overheid en burgers beide subjectief rationeelhandelen door rechten te eisen, plichten te ontgaan en (daartoe) voorkeuren teverhullen. De moderne theorie van de collectieve besluitvorming weet dan ookbreed uit te meten hoe en waarom het overheidsbeleid tot falen lijkt gedoemd.Verklaringen genoeg 4. Dit hoofdstuk volgt een andere lijn. Het onderkent degevaren van strategisch gedrag en geblokkeerde besluitvorming, doch onderzoektde mogelijkheden om een dergelijk onvruchtbaar gedrag te doorbreken.Cruciaal daarvoor is dat die regelkring wordt bereikt welke, redenerendvanuit de schaal van de milieuproblemen, moet worden gehanteerd om democratischvastgestelde en maatschappelijk geaccepteerde doeleinden te realiseren.Op die analyse wordt de mogelijke verdeling van verantwoordelijkhedenover bestuurslagen enerzijds en tussen overheid en particuliere organisaties ofmarktpartijen anderzijds geent. Vervolgens wordt nagegaan in hoeverrebeleidsperspectieven waarin prioritaire keuzen worden gegeven mogelijk ennoodzakelijk zijn en hoe de in de adviesaanvrage van de regering gesteldevragen zijn te beantwoorden.5.2 Schaalniveaus en beleidsagendaIn het Nationaal Milieubeleidsplan (NMP) wordt een onderscheid gemaaktnaar de schaal waarop milieuproblemen spelen. De mondiale, continentale,fluviale, regionale en lokale schaal worden daarbij onderscheiden. Zoals aanhet slot van paragraaf 2.4 en in paragraaf 4.3 is uiteengezet, speelt naast deecologische schaal ook de schaal van de economische effecten een rol in deformulering van de optimale bestuurlijke regelkring voor het effectueren vanmilieudoeleinden. Milieuproblemen doorkruisen vaak de bestaande bestuurlijkeniveaus. Wanneer de nationale jurisdictie daarbij overschreden wordt,vraagt dat om een nadere internationale afstemming. Voor een klein land alsNederland dat milieuproblemen onderkent als een vitaal nationaal belang isdan een gerichte diplomatieke inspanning noodzakelijk om de gestelde milieudoelstellingente kunnen bereiken. Zo'n milieudiplomatie vraagt een plan decampagne van transactie en overreding, a1 dan niet uitmondend in verdragenen regelgeving, om anderen rekening te laten houden met het Nederlandsbelang. De raad wijst met klem op de noodzaak om veel aandacht te bestedenaan de internationale dimensie van het milieubeleid, niet alleen als beperkenderandvoorwaarde, maar vooral ook als mogelijkheid om letterlijk enfiguurlijk grenzen te verschuiven. Daarbij verdient het transactiekarakter vande hier bedoelde milieudiplomatie veel aandacht. Voorbeelden, zoals de debtfor-natureswaps met de Derde Wereld verdienen navolging op andere terreinen.Als tegenprestatie voor de financiering van de herstructurering van MiddenenOost-Europa zijn bijvoorbeeld relatief grote milieuvoordelen te behalenvoor West-Europa als dit inzet wordt van de &lieudiplomatie. Een soortgelijkebenadering kan in het kader van de cohesiebesprekingen ook in de relatie metZuid-Europa worden toegepast.'1 H. van den Doel. Democratic en welvaartstheorie; Alphen aan den Rijn. Samsom. tweede druk. 1978.'1 Zie bijvoorbeeld Budgets and Bureaucrats: The Sources ofGovernment Growth; doorTh. E. Borcherding (red.). Durham. Duke UniversityPress. 1977; Ch. L. Schultze. The Public Use ofprivate Interest; Washington.Brookings, 1977; en Ch. Wolf, 'ATheory of Non-market Failure: Framework for Implementation Analysis': The journal of Law and Economics. 1979.22e jaargang, blz. 107- 139.WETENSCHAPPELIJKE RAAD VOOR HET REGERINGSBELEID