D. H. Lawrence - İnsanlar ve Öteki Yaratıklar

www.isaretatesi.com
kendisine hem ötekine nasıl yöneldiği; hatta görmenin,
duymanın, okumanın, algılamanın ötesinde, kendini ve
organik doğayı nasıl “hissettiği” üzerinde durur. Bu ne salt
sevgi dolu, kucaklayıcı bir şiirdir, ne de önceki doğa şiiri
geleneklerini devam ettirir; doğaya yaklaşımı antropomorfik,
fablvari değildir; dinî bir mistisizmi, aşkıncı bir görüşü, Kutsal
Kitap doğaseverliğini yansıtmaz. Lawrence öncelikle,
genelgeçer olan, Tanrı – Melek – İnsan – Hayvan – Bitki
sıralamasını bozar; hayvanı, bitkiyi, insanı yan yana, bir araya
getirir. Yaratıksa eğer, hepsi yaratıktır, önemli olan onların
birbiriyle ilişki içinde, doğanın sonsuz ilişkiler bulutu içinde
nasıl olduklarıdır; kutsal metne başvurarak “nimetler”
üzerinden Tanrı’ya kestirme yoldan ulaşmak, yahut kısacık bir
bakışla mahlukatta aşkın bir kutsallık keşfedivermek
Lawrence’ı tatmin etmez.
En basit ifadesiyle, bu şiir hep “hissetme”nin deneyini
yapar. Yaratığın kendini ve ötekini nasıl hissettiği önemlidir;
ancak bu deneyim katman katmandır; hem “hissetme”nin
katmanları vardır, hem “hissedememe”nin – bilhassa uygar,
modern insan özelinde. Alıcıları kapalıdır insanın; duyuları
körelmiştir; gözüne at gözlükleri, ayağına pranga takılmış, eli
kolu bağlanmıştır; içgüdüleri arapsaçına dönmüş, üstüne o bir
de iğdiş edilmiştir. Peki bu noktadan hareketle, yaratık kendini
ve ötekini nasıl hissedebilir, ya da hissedemez? İşte D. H.
Lawrence’ın doğa şiirleri insanın bu hissetme ve hissedememe,
açıklık ve kapalılık durumları arasında gezinir durur. Edebi
betimleme yerine doğrudan doğruya özdeşleşme vardır bu
şiirde; şair tüm duyularına başvurur, uzanıp dokunur, tutar,
14