ULI403U-TÜRK DIŞ POLİTİKASI I-12V4-8-pdf_kitap
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
224 Türk D›fl Politikas›-I<br />
raya yerleflmesini sa¤lam›flt›r. Irak ile yap›lan anlaflmalarla<br />
Türkiye s›n›r ötesine askerî müdahale<br />
hakk›n› elde etmifltir. Irak ve Suriye üzerinden<br />
yaflanan ikinci önemli sorun da “su sorunu” olmufltur.<br />
Türkiye’den do¤an ve Irak ile Suriye üzerinden<br />
Orta Do¤u’ya ilerleyen F›rat ve Dicle nehirlerinde<br />
Türkiye’nin sulama ve enerji amaçl›<br />
çeflitli projeler gelifltirmesi tepkiyle karfl›lanm›flt›r.<br />
Hatta Suriye su konusundaki taleplerini gerçeklefltirmek<br />
için PKK kart›n›, Irak ise petrol kart›n›<br />
oynam›flt›r. Türkiye F›rat ve Dicle nehirlerinin<br />
Irak ve Suriye’nin iddia etti¤i gibi uluslararas›<br />
sular de¤il, s›n›raflan sular oldu¤unu belirtmifl<br />
ve bir çözüm olacaksa bunun paylaflma ilkesine<br />
göre de¤il, hakkaniyet ilkesine göre yap›lmas›n›<br />
istemifltir.<br />
Türkiye’nin ‹srail ile iliflkileri 1980’li y›llar›n bafl›nda<br />
mesafesini korusa da 1990’lara gelindi¤inde<br />
birçok alanda ifl birli¤inin artt›¤› yak›n iliflkilere<br />
yerini b›rakm›flt›r. Sonraki y›llarda ise bu durum<br />
daha da geliflmifltir. Ancak Türkiye Arap dünyas›yla<br />
olan iliflkilerini hiçbir zaman göz ard› etmemifl<br />
ve bir denge politikas›n› her zaman gözetmifltir.<br />
Ancak Türkiye, ‹srail içinde her zaman iyi<br />
iliflkiler içinde olmak istedi¤i bir ülke olmufltur.<br />
A MAÇ<br />
5<br />
1980-1990 döneminde Balkan ülkeleri ile Türkiye<br />
aras›ndaki iliflkilerin nas›l flekillendi¤ini aç›klamak.<br />
Balkanlarda ise bu dönemde Yunanistan haricinde<br />
ikili iliflkilerde gözle görülür bir sorun yoktu.<br />
Ancak bu durum Jivkov iktidar›nda Bulgaristan’›n<br />
Türklere uygulad›¤› bask› ve asimilasyon<br />
politikalar› ile de¤iflmifltir. Türklere karfl› uygulanan<br />
bu bask› Bulgaristan’daki Türklerin kitleler<br />
hâlinde Türkiye’ye göç etmesine neden olmufltur.<br />
A MAÇ<br />
4<br />
1980-1990 döneminde Sovyetler Birli¤i ile Türkiye<br />
aras›ndaki iliflkilerin nas›l flekillendi¤ini aç›klamak.<br />
SSCB ile iliflkiler 1980’lerin bafl›nda ABD ile olan<br />
iliflkilerin geliflmesine paralel olarak gerilemifltir.<br />
Bunda Sovyetlerin Afganistan’› iflgali ve 12<br />
Eylül yönetiminin ülkedeki kaos ortam›ndan<br />
Sovyetleri mesul tutmas› etkili olmufltur. ‹kili<br />
iliflkiler ancak Özal döneminde, Sovyetlerde iktidara<br />
Gobaçov’un gelmesiyle tekrar düzelmeye<br />
bafllam›flt›r. Bu dönemde özellikle ticari iliflkiler<br />
büyük bir ilerleme göstermifltir. Ancak K›br›s ve<br />
Ege gibi meselelerde Türkiye istedi¤i deste¤i<br />
alamam›flt›r.