ULI403U-TÜRK DIŞ POLİTİKASI I-12V4-8-pdf_kitap
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
48 Türk D›fl Politikas›-I<br />
Resim 2.3<br />
‹smet ‹nönü Lozan<br />
Antlaflmas›’n›n<br />
imzalanmas›ndan<br />
sonra delegelerle.<br />
m›flt›: “Vatan›m için iktisadi kölelik kabul etmeyi reddederim. Ba¤lafl›klar’›n ileri<br />
sürdü¤ü talepler, memleketimin ekonomik kalk›nmas›yla ilgili tüm imkânlar› kald›rarak<br />
bütün ümitlerimizi yok edecek” (Sonyel, C.1, 1986, :330).<br />
Lozan Bar›fl Konferans› adli rejim, ekonomik kapitülasyonlar ve Türk-Yunan<br />
savafl tazminat› konular›nda Ankara Hükümeti’nin talepleri karfl›lanmad›¤› için 4<br />
fiubat 1923’te kesintiye u¤rad›. Bu arada Türkiye, 17 fiubat-4 Mart 1923 tarihleri<br />
aras›nda ‹zmir ‹ktisat Kongresi’ni düzenleyerek ekonomik kalk›nmada liberal ilkeleri<br />
izleyece¤ini ve Bat› dünyas›n›n bir parças› oldu¤u mesaj›n› verdi. En önemlisi<br />
de kapitülasyonlar›n kabul edilmeyece¤ini tekrarlad›.<br />
Bar›fl Konferans›’n›n ikinci dönemi bu iklim içinde 23 Nisan 1923’te bafllad›.<br />
Türk delegasyonu ayn› kal›rken ‹ngiltere’yi ‹stanbul’daki Yüksek Komiser Sir Horace<br />
Rumbold, Fransa’y› Yüksek Komiser General Pelle ve ‹talya’y› Montagna temsil<br />
etti. Yaklafl›k üç ay süren görüflmelerde, Türk Heyeti’nin kapitülasyonlar›n kald›r›lmas›<br />
konusundaki ›srarl› tutumu sonuç vermifl ve ‹tilaf Devletleri geri ad›m atarak<br />
sorun çözülmüfltü. Baz› adli ve ekonomik imtiyazlar kademeli bir biçimde s›-<br />
f›rlanacakt›. ‹talya ve Fransa savafl tazminat›ndan vazgeçti. Yunanistan ise Karaa-<br />
¤aç’› tazminat karfl›l›¤› olarak Türkiye’ye terk etti. Osmanl› borçlar› konusu da Türkiye’nin<br />
tezine yak›n bir flekilde çözüme kavuflturuldu. Musul sorunu bar›fl antlaflmas›n›n<br />
imzalanmas›ndan sonraya b›rak›ld›. ‹stanbul ve Bo¤azlar bölgesinin boflalt›lmas›<br />
konusunda da bir protokol haz›rlanarak bar›fl antlaflmas›n›n imzalanmas›ndan<br />
sonra gerçeklefltirilece¤i belirtildi.<br />
Türkiye’nin Kurucu Belgesi: Lozan Bar›fl Antlaflmas›<br />
Lozan Bar›fl Antlaflmas› ilgili devletlerin heyetleri aras›nda 24 Temmuz 1923’te imzaland›<br />
ve TBMM taraf›ndan da 23 A¤ustos 1923’te onayland›. Antlaflma 143 madde<br />
ve 17 adet “ek” ten oluflmaktad›r. Bar›fl Antlaflmas›’n›n metni Siyasal Hükümler<br />
(madde 1-45), Mali Hükümler (46-63), Ekonomik Hükümler (Madde 64-100), Ulafl›m<br />
Yollar› ve Sa¤l›k Sorunlar› (Madde 101-118) ve Çeflitli Hükümler (119-143) olmak<br />
üzere befl bölümden meydana gelmektedir.