ULI403U-TÜRK DIŞ POLİTİKASI I-12V4-8-pdf_kitap
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
DÜfiÜNEL‹M<br />
DÜfiÜNEL‹M<br />
SORU<br />
SORU<br />
90 Türk D›fl Politikas›-I<br />
D‹KKAT<br />
D ‹KKAT<br />
1983:420-423). Özellikle ‹ran fiah› R›za Pehlevi’nin Atatürk’e ve Türkiye’deki modernleflme<br />
hareketlerine karfl› olan hayranl›¤›, iki ülke iliflkilerini gözle görülür sa-<br />
SIRA S‹ZDE<br />
SIRA S‹ZDE<br />
mimi bir havaya sokmufltu. fiah’›n Karadeniz yolculu¤una Yavuz adl› savafl gemisinin<br />
tahsis edilmesi, Ankara’da O’nun onuruna “Özsoy” adl› operan›n sahnelen-<br />
AMAÇLARIMIZ<br />
mesi derin AMAÇLARIMIZ<br />
izler b›rakt›.<br />
K ‹ T A P<br />
TELEV‹ZYON<br />
‹NTERNET<br />
‹ki ülkenin K modernleflme ‹ T A P serüvenini tahlil etmek için flu kaynak yararl› olabilir. Erik Jan<br />
Zürcher-Touraj Atabaki, Türkiye ve ‹ran’da Otoriter Modernleflme. Atatürk ve R›za fiah<br />
Dönemleri, ‹stanbul: ‹stanbul Bilgi Üniversitesi Yay›nlar›, 2012.<br />
TELEV‹ZYON<br />
Bu olumlu hava ‹ran’›n uluslararas› platformlarda Türkiye’yi desteklemesi fleklinde<br />
de devam etti. Örne¤in; 1934’te Milletler Cemiyeti Konseyi üyeli¤ine aday<br />
olan ‹ran, Türkiye lehine adayl›ktan çekildi. Atatürk’ün ölümünden sonra ‹ran’da<br />
sarayda bir ‹NTERNET ay yas ilan edilmesi, fiah’›n Atatürk’e hayranl›¤›n›n somut bir göstergesiydi<br />
(Akdevelio¤lu-Kürkçüo¤lu: 2001: 358-359).<br />
Türk-Afgan ‹liflkileri<br />
Türk Afgan iliflkileri, 1920’lerde oldu¤u gibi 1930’larda da samimi bir hava içinde<br />
sürdürüldü. Bu ülke Türkiye’deki modernleflme hareketlerini büyük dikkatle izledi.<br />
Türk Hükümeti e¤itim, sa¤l›k, hukuk ve askerî alanlarda teknik araç ve uzman<br />
yard›m›nda bulundu. Ayr›ca Afgan temsilcilerinin bulunmad›¤› ortamlarda bu ülkenin<br />
ç›karlar›n› korudu. Afganistan’›n ‹ran’la yaflad›¤› s›n›r sorunlar›n›n çözülmesinde<br />
arac› oldu. ‹ki ülkenin hakem iste¤ini olumlu karfl›lad›. Nitekim 1934’te Fahrettin<br />
(Altay) Pafla baflkanl›¤›nda oluflturulan heyetin hakemli¤inde s›n›r sorunu çözüme<br />
kavuflturuldu. Türkiye ile Afganistan aras›ndaki iliflkiler, 1937’de Sadabat<br />
Pakt›’n›n kurulmas›yla en üst düzeyine ç›kt›.<br />
Resim 3.9<br />
Sadabat Pakt›<br />
Türkiye, 1930’larda komflular›yla sorunlar›n› büyük ölçüde çözerek ortak güvenlik<br />
ve savunma sistemleri kurma yoluna gitmiflti. Bat›’da Balkan Pakt›’n›n kurulufluna<br />
öncülük ettikten sonra ayn› fleyi Do¤u’da da yapmaya çal›flt›.<br />
Mustafa Kemal<br />
Atatürk ve Irak<br />
Kral› Faysal
Change language