Artykuły - Zbliżenia Interkulturowe
Artykuły - Zbliżenia Interkulturowe
Artykuły - Zbliżenia Interkulturowe
Sie wollen auch ein ePaper? Erhöhen Sie die Reichweite Ihrer Titel.
YUMPU macht aus Druck-PDFs automatisch weboptimierte ePaper, die Google liebt.
jakość Śląska stała się znakiem firmowym<br />
regionów europejskich. Wrocławski germanista<br />
cytuje słowa Hansa Heckera: „Europa<br />
jawi się dzisiaj […] jako zadanie dla codzienności”,<br />
które Śląsk realizuje poprzez<br />
tysiące inicjatyw, usuwających dzielące<br />
rowy i bariery. Przedsięwzięcia te odbywają<br />
się w ramach transgranicznej współpracy<br />
w obszarze społecznym i kulturowym<br />
(wymiana młodzieży, partnerstwa miast,<br />
ratowanie i restauracja obiektów zabytkowych)<br />
oraz w formie komunikacji naukowej<br />
Uniwersytetu Wrocławskiego z uczelniami<br />
europejskimi.<br />
Otwarty charakter pojęcia Kulturwissenschaft<br />
pozwala również na sięgnięcie po tematy<br />
związane z nauką o książce. Ciekawym<br />
artykułem w tym zakresie wsparł germanistów<br />
Krzysztof Migoń, prezentując na<br />
przykładzie księgarstwa teorię i historię<br />
książki, jako wspólne ogniwo łączące bibliologię<br />
i germanistykę. Na bazie informacji<br />
teoretycznych odnoszących się do księgoznawstwa<br />
Migoń wymienia cechy typowe<br />
dla śląskich druków zwartych, będące<br />
efektem badań naukowych przeprowadzonych<br />
dotychczas w tym zakresie. Autor artykułu<br />
podkreśla integracyjny charakter<br />
druków o Śląsku, określając je jako „miejsce<br />
spotkań germanistów niemieckich, polskich<br />
oraz księgoznawców” i kończy imperatywem:<br />
„Na tak powstałym fundamencie<br />
należy budować kolejne piętra budowli wiedzy<br />
o kulturze książki na Śląsku”.<br />
Część drugą tomu, w której centrum<br />
znajdują się niemiecko-polskie relacje kulturowe,<br />
rozpoczyna referat Huberta Orłowskiego.<br />
Na bazie Poznańskiej Biblioteki<br />
Niemieckiej i w oparciu o – jak to określa<br />
autor – kluczowe pytanie dla wszystkich<br />
dyscyplin humanistycznych, dotyczące<br />
tworzenia się paradygmatów, dokonuje autor<br />
analizy perspektyw dla semantyki historycznej<br />
w zakresie historii stosunków niemiecko-polskich.<br />
Wymieniając liczne opracowania<br />
na temat relacji między sąsiadami<br />
znad dwóch brzegów Odry i zapowiadając<br />
Recenzje<br />
kolejne prace w tym zakresie, germanista<br />
poznański zwraca uwagę na fakt, że tylko<br />
„znajomość autorefleksyjnych analiz i przemyśleń<br />
niemieckich intelektualistów pozwala<br />
nam na ukazanie przynajmniej ogólnych<br />
warunków okoliczności, które spowodowały,<br />
że nasi sąsiedzi zachowali się tak, a<br />
nie inaczej”.<br />
Referat łączący w sobie elementy literatury<br />
i muzyki zaprezentował warszawski<br />
kulturoznawca Lech Kolago. Zgodnie z<br />
cytowaną w wprowadzeniu wypowiedzią<br />
Stevena Paula Schera istnieją trzy główne<br />
dziedziny w studium muzyczno-literackim:<br />
„literatura w muzyce, muzyka i literatura,<br />
muzyka w literaturze” 3 . Wskazując na afiliacje<br />
literacko-muzyczne, autor wybrał relację<br />
„słowo–ton” (literatura i muzyka) i<br />
skorzystał z przykładów dwóch osobowości,<br />
Karola Szymanowskiego i Richarda<br />
Dehmela. Z polotem i znawstwem analizuje<br />
autor muzykę Szymanowskiego napisaną<br />
do wierszy Dehmela, wskazując przy okazji<br />
na udane i mniej starannie przygotowane<br />
udźwiękowienie tej liryki. „Czasami<br />
muzyka Szymanowskiego jest tylko wehikułem,<br />
który transportuje tekst wiersza” –<br />
czytamy w podsumowaniu – „w kilku wierszach<br />
to muzyka wzmacnia treść za pomocą<br />
środków agogicznych, metrycznych, rytmicznych<br />
i dynamicznych”. W załączniku<br />
do referatu zostały opublikowane partytury<br />
i tekst w tłumaczeniu Marii Leśniewskiej.<br />
Niniejsze omówienie jedynie zasygnalizowało<br />
wszechstronną treść referatów wygłoszonych<br />
na II Kongresie Wrocławskiej<br />
Germanistyki. Przyglądając się znakomitym<br />
nazwiskom, analizując teksty i biorąc<br />
pod uwagę ilość reprezentowanych uczelni,<br />
nie sposób nie dostrzec dynamiki germanistyki<br />
wrocławskiej, wysoko trzymającej<br />
sztandar nie tylko wśród germanistyk<br />
krajowych.<br />
3 Steven Paul Scher, Literatur und Musik. Ein<br />
Handbuch zur Theorie und Praxis eines komparatistischen<br />
Grenzgebietes, Berlin 1984.<br />
179
Change language