Artykuły - Zbliżenia Interkulturowe
Artykuły - Zbliżenia Interkulturowe
Artykuły - Zbliżenia Interkulturowe
Sie wollen auch ein ePaper? Erhöhen Sie die Reichweite Ihrer Titel.
YUMPU macht aus Druck-PDFs automatisch weboptimierte ePaper, die Google liebt.
Przemysław Sznurkowski<br />
Książka o nieśmiałym pisarzu<br />
Erich Maletzke, Siegfried Lenz. Eine biographische<br />
Annäherung, Zu Klampen Verlag, Springe<br />
2006, ss. 204.<br />
Czytelnicy książek Siegfrieda Lenza znowu<br />
mogą poczuć się usatysfakcjonowani, i to<br />
nie ze względu na pojawienie się kolejnego<br />
bestsellerowego utworu tego znakomitego<br />
autora, którego dorobek literacki prezentuje<br />
się niezwykle imponująco zarówno<br />
pod względem objętości, jak i treści. W ubiegłym<br />
roku, gdy Siegfried Lenz obchodził<br />
swoje 80. urodziny, ukazała się na rynku<br />
księgarskim w Niemczech pozycja będąca<br />
swoistym rarytasem dla miłośników twórczości<br />
pisarza. O niespodziankę postarał się<br />
Erich Maletzke, który zaprezentował czytelnikom<br />
pierwszą (!) biografię tego autora.<br />
Może trudno w to uwierzyć, ale to właśnie<br />
dopiero Erichowi Maletzke udało się<br />
wejrzeć w tak starannie skrywaną przez Lenza<br />
prywatność. Dotychczasowe próby przybliżenia<br />
czytelnikowi sylwetki pisarza, jakich<br />
podejmowali się w swoich monografiach<br />
m.in. Hans Wagener, Winfried Baßmann<br />
czy Trudis Reber, opierały się głównie<br />
na dwudziestokilkustronicowym tekście<br />
autobiograficznym autora Ich zum Beispiel.<br />
Kennzeichen eines Jahrgangs, zawartym w<br />
opublikowanym w 1972 roku zbiorze esejów<br />
Beziehungen. Ansichten und Bekenntnisse zur<br />
Literatur, a także na kilku wywiadach, jakich<br />
Lenz udzielił prasie.<br />
W przedmowie do swej książki Maletzke<br />
zwraca uwagę na to, iż informacje, jakie<br />
pisarz przekazał czytelnikom we wspomnianym<br />
tekście autobiograficznym, nie<br />
mogą uchodzić za kompletne, co więcej,<br />
Recenzje<br />
biograf zauważa nawet nieścisłości i niekonsekwencję<br />
Lenza w opisywaniu niektórych<br />
wydarzeń, m.in. dezercji pod koniec<br />
wojny. Książka Ericha Maletzke powstała<br />
w dużej mierze na podstawie rozmów, jakie<br />
autor przeprowadził z Siegfriedem Lenzem<br />
i jego żoną Liselotte, a także dzięki informacjom<br />
przekazanym przez przyjaciół<br />
i znajomych pisarza. Nie bez znaczenia dla<br />
ostatecznego kształtu biografii była analiza<br />
dzieł Siegfrieda Lenza oraz jego publikacji<br />
prasowych. Twórczość pisarza Erich<br />
Maletzke zawsze stara się odnosić do wydarzeń<br />
z jego życia, co pozwala czytelnikowi<br />
spojrzeć na utwory Lenza z zupełnie innej<br />
perspektywy.<br />
Niezwykle barwnie i dokładnie Maletzke<br />
opisuje dzieciństwo i młodość Lenza w<br />
jego mazurskiej ojczyźnie. Udało mu się<br />
uzupełnić dotychczas przemilczane fakty<br />
z życia pisarza o informacje, które stanowić<br />
mogą ważną podstawę analizy jego<br />
utworów. Nie od wczoraj wiadomo, że Siegfried<br />
Lenz jest człowiekiem, który ceni swoją<br />
prywatność. Jak zauważa Maletzke, w<br />
przeciwieństwie do Grassa, Kunerta, Kempowskiego<br />
czy Rühmkorfa Lenz przez całe<br />
swe życie pozostawał milczkiem wobec swojej<br />
przeszłości. Autor biografii tłumaczy<br />
taką postawę traumatycznymi wydarzeniami<br />
z dzieciństwa, które spowodowane były<br />
rozpadem małżeństwa jego rodziców. Pisarz<br />
przyznaje, że nigdy nie miał dobrego<br />
kontaktu z ojcem. Otto Lenz, ełcki celnik,<br />
nie był blisko związany z rodziną, opuścił<br />
ją na początku lat 30. XX wieku. Matka,<br />
Luise Lenz, wyjechała krótko po tym z siostrą<br />
Siegfrieda do Braniewa (Braunsberg),<br />
187