Artykuły - Zbliżenia Interkulturowe
Artykuły - Zbliżenia Interkulturowe
Artykuły - Zbliżenia Interkulturowe
Sie wollen auch ein ePaper? Erhöhen Sie die Reichweite Ihrer Titel.
YUMPU macht aus Druck-PDFs automatisch weboptimierte ePaper, die Google liebt.
Polityka<br />
Janusz Ruszkowski<br />
Wspólnota w stosunkach<br />
międzynarodowych<br />
Specyfika zagadnienia i próba typologii<br />
1. Próba definicji<br />
Termin „wspólnota” w odniesieniu do<br />
zjawisk społecznych zawiera kilka elementów<br />
składowych, przez pryzmat których<br />
można pokusić się o naszkicowanie<br />
istoty tego zjawiska. Wśród tych elementów<br />
powinny znaleźć się: podzielanie<br />
wspólnych wartości, posiadanie wspólnych<br />
cech lub określonych walorów charakterystycznych<br />
dających się uogólnić,<br />
wspólne działanie nacechowane poszukiwaniem<br />
kompromisu i konsensusu i<br />
ukierunkowane na realizację wspólnych<br />
interesów. W końcu na wyższym szczeblu<br />
takim komponentem składowym jest poczucie<br />
wspólnoty (oraz – czego nie można<br />
wykluczyć – związane z tym przejawy<br />
identyfikacji z daną wspólnotą).<br />
Wspólnota o charakterze międzynarodowym<br />
powstaje wówczas, gdy jeden naród<br />
potrafi wciągnąć do wspólnych interesów<br />
i działań inne narody i prowadzi je<br />
30<br />
do unifikacji 1 . Tak Amitai Etzioni wytłumaczył<br />
epigenezę wspólnot międzynaro-<br />
1 W stosunkach międzynarodowych przyjęło<br />
się za bardziej uprawnione używanie pojęcia<br />
„społeczność międzynarodowa” (international society)<br />
niż „wspólnota międzynarodowa” (international<br />
community), trudno bowiem mówić o wspólnocie,<br />
która przecież powinna się cechować<br />
wspólnymi zasadami, podobnymi wartościami,<br />
współpracą, pokojowym współistnieniem itd., a<br />
w systemie międzynarodowym tego typu cechy<br />
nie są wiodące (chyba że we wspólnotach regionalnych,<br />
np. europejskich). System międzynarodowy<br />
posiada cechy raczej anarchizujące (dominacja<br />
interesów narodowych, liczne spory, rywalizacja,<br />
egoizm itd.), a próby ich złagodzenia<br />
poprzez tendencje globalizacyjne wywołują z<br />
kolei konflikty innego typu (umownie mówiąc,<br />
biedne południe kontra bogata północ, lub reakcja<br />
w postaci ruchu anty- lub alterglobalistycznego).<br />
Wydaje się zatem, że pojęcie „społeczność<br />
międzynarodowa” (państwa, organizacje międzynarodowe,<br />
narody oraz inni aktorzy stosunków<br />
międzynarodowych) bardziej adekwatnie<br />
oddaje zależności między jednostkami do niej<br />
należącymi niż termin „wspólnota międzynaro-