Artykuły - Zbliżenia Interkulturowe
Artykuły - Zbliżenia Interkulturowe
Artykuły - Zbliżenia Interkulturowe
Sie wollen auch ein ePaper? Erhöhen Sie die Reichweite Ihrer Titel.
YUMPU macht aus Druck-PDFs automatisch weboptimierte ePaper, die Google liebt.
wyrazem wyjątkowej atencji i sympatii.<br />
Uporządkowana korespondencja potwierdza<br />
tezę, iż prawdziwa przyjaźń wymaga po<br />
obu stronach ustawicznego wysiłku i zaangażowania,<br />
co zaowocowało jej subtelnym,<br />
ale nieprzerwanym pogłębianiem się.<br />
Charakterystyczne dla ich przyjaźni<br />
było zaangażowanie Manna w przyznanie<br />
Hessemu Nagrody Nobla. Mann jako laureat<br />
Nagrody z 1929 roku już rok później<br />
skorzystał z prawa do zgłaszania własnych<br />
kandydatów do tego wyróżnienia, podając<br />
kandydaturę Hessego, którą do 1946 roku<br />
wielokrotnie ponawiał. Jeszcze w 1945 roku<br />
Mann komentował rozgoryczony decyzję<br />
o przyznaniu Nagrody chilijskiej poetce<br />
Gabrieli Mistral: „Oto co się zowie szukać<br />
daleko, podczas gdy skarb znajduje się o<br />
wiele bliżej. Doprawdy zamierzam niebawem<br />
poczuć się urażony, skoro tak się lekceważy<br />
moje rady” (165).<br />
Zgromadzona korespondencja, sprawnie<br />
przełożona na język polski, powstała<br />
między 1 kwietnia 1910 a 13 sierpnia 1955<br />
roku i zawiera 141 tekstów wraz z załącznikami,<br />
a wśród nich listy, w tym gratulacyjne<br />
i okólne, wiadomości przesyłane na kartkach<br />
pocztowych oraz telegramy. Teksty w<br />
początkowym okresie prawie wyłącznie<br />
należą do pióra Manna, gdyż cała korespondencja<br />
znajdująca się w monachijskim<br />
mieszkaniu Mannów została po 1933 roku<br />
zarekwirowana przez władze narodowosocjalistyczne,<br />
wiele dokumentów zaginęło<br />
też wskutek częstych zmian miejsca pobytu<br />
w okresie emigracji. Wśród koresponden-<br />
Recenzje<br />
cji, której adresatami są obaj autorzy, znajduje<br />
się jeden list adresowany do żony Hermanna<br />
Hessego, Ninon, a także jeden list,<br />
który po śmierci męża od jego przyjaciela<br />
otrzymała Katia Mann. Całość poprzedzona<br />
jest przedmową autorstwa Volkera Michelsa,<br />
która jest spójną syntezą informacji<br />
zawartych w korespondencji i przypisach.<br />
W posłowiu Anni Carlsson dokonuje<br />
analizy twórczości literackiej obu pisarzy<br />
na bazie wybranych utworów.<br />
Lektura książki nie wymaga od czytelnika<br />
wcześniejszego zaznajomienia się z<br />
biografią autorów, gdyż autorzy opracowania<br />
uzupełnili zamieszczoną korespondencję<br />
o przypisy, które umożliwiają identyfikację<br />
osób, o których mowa w listach, oraz<br />
zrozumienie opisywanych wydarzeń. Przypisy<br />
wraz z aneksem uwzględniają również<br />
niektóre utwory lub fragmenty utworów<br />
Manna i Hessego, recenzje, cytaty z dzieł<br />
innych autorów i opracowań, wybraną korespondencję<br />
autorów z innymi osobami<br />
oraz listy osób trzecich. Z myślą o polskim<br />
czytelniku uwzględniono także informacje<br />
o publikacjach wzmiankowanych tytułów<br />
w języku polskim.<br />
Reasumując, trzeba podkreślić, że zebrana<br />
korespondencja, mimo iż niepełna, ze<br />
względu na staranne opracowanie zasługuje<br />
na wysoką ocenę. To ciekawa publikacja,<br />
która może wzbudzić zainteresowanie nie<br />
tylko wśród zajmujących się badaniem biografii<br />
autorów, ale także wśród licznego<br />
grona czytelników, jakie obydwaj autorzy<br />
mają na polskim rynku księgarskim.<br />
203