The Highland monthly - National Library of Scotland

Fear a Ghlinne. 541
iarradh iad air Galium Ruadh fios a chur gu Domhull
Sgoileir. O nach robh am Bail' Uachdrach ach mu thri
mile o 'n Taigh-Bhan, cha bhithteadh fada 'cur fios gu
Domhull, agus cha mho na sin a bhiodh Domhull fada 'cur
nan tri mile as a dheigh. Cha trobh e ach mu choig
troidhean a dh' airde, agus bha e cho direach air a dha
bhonn ri mac mathar anns an duthaich. O nach robh e
ach gle aotrom ann am feoil, bha e 'na choisiche anabarrach
math. Ged a bha e aig an am mu 'm bheil sinn a'
sgriobhadh, dluth air leith cheud bliadhna a dh' aois, cha
saoileadh neach sam bith a chitheadh a' coiseachd an
rathaid e, gu robh e latha thar deich bliadhna fichead. An
uair a bha e eadar fichead is deich bliadhna fichead a
dh' aois, 's e fear bu luaithe a bh' anns an duthaich gu leir.
An uair a bhiodh e ruith, shaoileadh duine nach beanadh
cas do thalamh dheth. Bhiodh e mar an trilleachan 'na
dheannamh ri cois na tuinne.
' Tha mi ro thoilichte, 'Dhomhuill, gu 'n d' thainig tu,
ged a tha an oidhche cho fuar 's cho fiadhaich. Fhuair mi
litir an de o do dheadh charaid, Fear na Cuil-Airde, agus
bha e ag radh gu robh duine uasal, a thainig as na rioghachdan
thall, toileach beagan sheachduinean a chur seachad
anns an aite so; agus gu robh e ann an dochas gu rachadh
agamsa air an da sheomar a's fhearr a th' anns an taigh a
thoirt do'n duine uasal so fhad 's a bhiodh e anns an aite.
Dh' ainmich Fear na Cuil-Airde mar an ceudna gu robh
toil mhor aig an duine uasal so thusa bhith 'na chuideachd
cho trie 's a b' urrainn dhut. Tha 'chuis coltach gu 'n
deachaidh d'ainm-sa fada 's farsuinn ; oir chual' an duine
uasal so ann an Duneideann gu bheil fiosrachadh agus colas
agadsa mu sheann nithean 's mu nithean ura nach fhaighear
aig fear eile 's an duthaich. Nach fhada o 'n a thuirt mi
riut gu 'm biodh tu 'na do dhuine ainmeil mu fagadh tu an
saoghal," arsa Galium Ruadh.
" Tha tomhas riaghailteach a dh' eolas agam mu iomadh
ni gun teagamh ;
ach is iomadh fe--r aig am faodadh
barrachd eolais a bhith air na th' agamsa. Cha mhise an