The Highland monthly - National Library of Scotland

The Highland Monthly.
ni sam bith a shaoileadh e a chuireadh tasdan na phocaidj
no a shaoileadh e a chordadh ris an Uachdaran. Chuir
ioghnadh air moran de mhuinntir na duthcha an uair
a chuala iad gu'n d' rinneadh 'na Mhaor e. Cha
bhuineadh e idir do 'n (/uthaich, Cha b' urrainn neach
sam bith a thuigsinn ciod air an t-saoghal a thug air an
Uachdaran Maor a dheanamh dheth. Aig an am ud blia
moran dhe na h-Uachdarain an duil gur e coigreach a b'
fhearr a dheanadh feum mar Mhaor, no mar Bhailidh, na
fear a bhiodh air a bhreith 's air 'arach anns an duthaich.
Cha do chuidich am beachd so leis na h-Uachdarain idir.
Mar bu trice, bhiodh na daoine a gheibheadh a bhith 'nam
Maoir 's nam Bailidhean gle' mhor asda fhein, agus ag
amharc sios air tuath an aite mar nach b' airidh iad air
meas sam bith fhaotainn. Ann am measg na tuatha, bha
agus tha, daoine cho firinneach 's cho onarach 's cho
maiseach caitheamh-beatha anns gach doigh ri daoine sain
bith air am b' urrainn neach eolas a chur. B' ainneamh a
gheibheadh a h-aon dhe na daoine coire, measail, a bha am'
measg na tuatha, aite fhein o na Maoir. B'ann ris na
daoine bu shuaraichea bhiodh anns an duthaich a dheanadh
na Maoir mar bu trice companas. Cha ruigear a leas
ioghnadh a ghabhail ged a theirear, " Maoir is madaidh,''
mar ghnath-fhacal ann an iomadh aite de'n Ghaidhealtachd
gus an latha 'n diugh.
Choisinn Domhull Maor deadh-ghean bean an Uachda-
rain le gniomh a dheanamh nach fhuilingeadh an solus
fhaicinn. B' ann air son a' ghniomha so, bha cuid a' cumail
a mach, a fhuair e bhith 'na Mhaor. Bha fhios aige gu
aodadh e moran dhe 'thoil fhein a dheanamh. Cha
leigeadh an t-eagal leis an tuath bhochd gearain a chur a
steach thun an Uachdarain 'na aghaidh. Bha amhrus laidir
aca gu 'n deanadh e dioghaltas orra cho luath 's a gheibheadh
e an cothrom. An aon tuathanach a rinn-gearain
'na aghaidh, cha robh aige air a shon ach a chuid fearaiim
a chall, agus an duthaich fhagail. Thug so am misneach
o gach fear, gu ire bhig, a bh' anns an aite. Neo-ar-thaing