Jaarverslag 2010 - Dexia.com

Beheersverslag
Geconsolideerde
jaarrekening
Aanvullende inlichtingen Jaarrekening
Risicobeheer
80
Dexia Jaarverslag 2010
Het Operational Risk Management Committee komt maandelijks
bijeen en wordt voorgezeten door de directeur Operationeel
risico van de Groep. Het comité zorgt voor de totstandkoming
van een consequent operationeel risicokader voor de hele Groep
met onder meer business continuity en crisismanagement, informatiebeveiliging
en verzekeringspolitiek.
Het lijnmanagement is voornamelijk verantwoordelijk voor het
operationeelrisicobeheer. Voor hun activiteitsdomein stellen zij
een correspondent voor het operationele risico aan die de inzameling
van risicogegevens coördineert en voor de Risk and Control
Self-Assessment zorgt, met de steun van de lokale functie
operationeelrisicobeheer.
Follow-up van het risico
Kredietrisico
Beleid van dexia inzake het kredietrisico
Het Credit Risk Management van Dexia (CRM) werkte een algemeen
kader uit met beleidslijnen en procedures afgestemd op
de risicobereidheid van de bank. Dit kader stuurt het kredietrisicobeheer
op het vlak van de analyse van, de beslissing over en
het toezicht op de risico’s.
CRM beheert het proces voor de krediettoekenning door delegaties
toe te staan binnen de beperkingen die werden opgelegd
door de directie van de bank en door de kredietcomités voor te
zitten. In het kader van zijn toezichthoudende functie op het
kredietrisico controleert CRM de evolutie van het kredietrisico
van zijn portefeuilles door geregeld kredietdossiers te analyseren
en de ratings te herzien. CRM definieert eveneens het beleid
voor het aanleggen van voorzieningen. In die zin beslist het
over de specifieke voorzieningen en bepaalt het welke dossiers
gekwalificeerd worden als default.
Risicometing
Om zijn kredietrisico te meten, baseert Dexia zich vooral op de
interneratingsystemen die werden ingevoerd in het kader van
Bazel II. Elke tegenpartij krijgt een ratingniveau toegekend door
de analisten die belast zijn met het kredietrisico of door specifieke
scoringsystemen. Dat niveau stemt overeen met het risico
op een wanbetaling van de tegenpartij, dat wordt uitgedrukt
op basis van een interneratingschaal en een essentieel element
vormt in het krediettoekenningsproces door het kredietcomité
of door de systemen voor een geautomatiseerde toekenning. De
ratings worden op zijn minst jaarlijks herzien, wat een proactieve
identificatie mogelijk maakt van de tegenpartijen waarvoor een
intensievere opvolging nodig is door het Watchlist Committee.
Om het algemene kredietrisicoprofiel van de Groep te beheren
en de risicoconcentraties te beperken, worden voor elke
tegenpartij kredietrisicolimieten vastgelegd. Deze limiet is het
maximale kredietrisico dat Dexia wil aanvaarden op een tegenpartij.
Daarbovenop kunnen nog limieten worden bepaald per
economische sector of per product. De directie Risk Management
kan op elk ogenblik die limieten proactief en specifieke
opvolgen, afhankelijk van de perceptie van de risico’s die de
Groep loopt. Om rekening te houden met de meest recente
gebeurtenissen, kan de directie Risk op elk ogenblik specifieke
limieten vastleggen.
In het kader van het risicobeheer van derivaten houdt Dexia
geregeld toezicht op de juridische clausules van de nettingakkoorden
en uitwisselingen van cash collateral.
Fundamentals van het kredietrisico van dexia
in 2010
Op macro-economisch vlak verbeterde het economische klimaat
in 2010 in de meeste Europese landen geleidelijk. Toch werd
het jaar eveneens gekenmerkt door een vertrouwenscrisis over
het vermogen van bepaalde Europese landen om te voldoen
aan hun financiële verplichtingen, waardoor er spanningen
ontstonden op de financiële markten en de landen problemen
ondervonden om zich te financieren. Door die crisis hebben alle
Europese landen budgettaire besparingsmaatregelen genomen
om hun overheidsschuld terug te dringen.
Bij Dexia is de verslechtering van de gemiddelde rating van de
portefeuilles duidelijk vertraagd, wat wijst op de verbetering van
de economische conjunctuur. Die trend is duidelijk waarneembaar
in een aantal sectoren die zwaar werden getroffen door
de financiële crisis en waarvoor collectieve voorzieningen waren
aangelegd in 2008 en 2009, zoals in de sectoren van de havens,
textiel, autowegen en shipping, wat heeft geleid tot de terugnemingen
van collectieve voorzieningen in 2010.
Ook bij de activiteit Retail and Commercial Banking wordt er
een verbetering vastgesteld. In België hebben de aanhoudend
matige macro-economische indicatoren geleid tot wanbetalingen,
die, hoewel ze een stuk lager lagen dan in 2009, nog altijd
het niveau van vóór de crisis overtroffen. De portefeuille van de
hypothecaire kredieten bleek bijzonder goed weerstand te bieden.
De beroepskredieten konden niet ontkomen aan bepaalde
granulariteitseffecten en hun kosten van risico daalden in vergelijking
met 2009. In Turkije is de forse economische opleving tot
uiting gekomen in stevige productievolumes, een terugval van de
wanbetalingen tot het niveau van vóór de crisis en aanzienlijke
terugvorderingen. Bijgevolg zijn de kosten van risico aanzienlijk
gedaald in vergelijking met 2009, zowel voor de portefeuilles
van kredieten aan particulieren als voor die aan kmo’s.
Om het hoofd te bieden aan de soevereine crisis in bepaalde
Europese landen, met name Griekenland, Ierland, Portugal en
Spanje, heeft Dexia niet alleen de toekenning geblokkeerd van
kredieten aan de betrokken landen, maar heeft het ook zijn
blootstelling vermindert via zijn programma voor de verkoop van
effecten (1) . Dexia blijft de evolutie van de situatie op de voet volgen,
onder meer de impact van de interventies van het Europees
Noodfonds en van het IMF ter ondersteuning van de landen in
moeilijkheden.
In die optiek is het belangrijk om het defaultrisico van een land
niet te extrapoleren naar dat van de lokale besturen in dat land.
Aan de hand van een aantal elementen kan het risico van een
systematische besmetting worden gerelativeerd:
• het prudentiële kader rond het beheer van de openbare besturen
heeft een dwingend karakter. In de meeste landen waar
Dexia actief is, zijn de lokale besturen verplicht om een begroting
in evenwicht in te dienen. Het terugdringen van de schuld is
overigens beperkt tot investeringen, en niet voor werkingsuitgaven,
die voor 80 % verzekerd zijn door dotaties en toelagen. Het
schuldenniveau is doorgaans beperkt. Ook al hebben de lokale
besturen hun schuldenniveau zien toenemen tijdens de voorbije
periode, toch blijft het schuldenniveau op een redelijk peil (8 %
van het tekort en 9 % van de overheidsschuld van de Europese
Unie);
• tal van mechanismen beschermen de houders van de schuld
van de lokale openbare besturen (in Frankrijk en in België moeten
ze een reserve aanleggen voor de schuldbetaling; in Italië
maken schuldeisers van de overheidsschuld bij voorkeur aanspraak
op belastingontvangsten ...).
(1) U vindt meer details over de blootstelling van Dexia aan deze landen in het
deel "Blootstelling aan het kredietrisico" (pagina 82).