homicidio <strong>en</strong>tre parellas con respecto ao resto, concretam<strong>en</strong>te, as relacionadas co arrep<strong>en</strong>tim<strong>en</strong>toe os estados pasionais”. 232Por maior abastanza, se a isto lle <strong>en</strong>gadimos as numerosas refer<strong>en</strong>cias á “traizón daesposa” á “provocación da reacción do agresor ante a infidelidade” ou mesmo “o adulterio”,observacións que deberían estar ex<strong>en</strong>tas de análise ante a gravidade das condutasque son obxecto de axuizam<strong>en</strong>to, habería que preguntarse se detrás de tales consideraciónsnon se aprecia unha certa “comp<strong>en</strong>sación de culpas” <strong>en</strong>tre a conduta da vítimae a posterior actuación viol<strong>en</strong>ta do agresor, que <strong>en</strong> certa maneira se fai merecedorade ser tida <strong>en</strong> conta polos tribunais á hora de establecer os mecanismos para a imposiciónda p<strong>en</strong>a. 233Unha visión moito máis próxima á realidade social <strong>en</strong> que, na actualidade, se des<strong>en</strong>volvea sociedade española aparece reflectida nas consideracións vertidas pola s<strong>en</strong>t<strong>en</strong>zado 21 de xaneiro de 2000 ditada pola Audi<strong>en</strong>cia Provincial da Coruña, 234 no fundam<strong>en</strong>toxurídico quinto da cal se manifesta que “no deb<strong>en</strong> confundirse (a obcecación) coasreaccións acaloradas, irritativas, coléricas ou de leve atordam<strong>en</strong>to froito da dinámica deactuacións delituosas do tipo axuizado, pois sería tanto como premiar os máis exaltadosou viol<strong>en</strong>tos, que “saltan” pola mínima. Por outro lado, a reacción debe apoiarse <strong>en</strong> motivoshumanam<strong>en</strong>te razoables ou non reprochables socialm<strong>en</strong>te por vir precedida dunhaprovocación, causa ou estímulo poderoso de parte da vítima. No noso caso, o verdadeiromotivo, á parte da propia maldade, non foi o diñeiro s<strong>en</strong>ón a radical falta de aceptaciónpolo procesado da libre decisión de separarse da súa esposa, non obstante a súaclara xustificación pola persist<strong>en</strong>te conflitividade matrimonial, s<strong>en</strong> que aquel sequeradese mostras dun cambio de comportam<strong>en</strong>to nin ofrecese ningunha outra satisfacción.232 Cerezo Domínguez, A. I.: El homicidio <strong>en</strong> la pareja: tratami<strong>en</strong>to criminológico, Tirant lo Blanch,Val<strong>en</strong>cia, 2000, p. 405.233 A modo de exemplo, a s<strong>en</strong>t<strong>en</strong>za do Tribunal Superior de Xustiza de Gran Canaria 4/2000, do 11 deabril, considera: “...o descubrim<strong>en</strong>to e comprobación do que el (o acusado) descoñecía, a traizón quesupuña que <strong>en</strong>tre a súa esposa e o seu amigo tives<strong>en</strong> lugar relacións sexuais, produciulle unha reacciónemocional que, s<strong>en</strong> a anular totalm<strong>en</strong>te, lle limitou de forma moi importante a súa capacidade decontrol dos seus actos e reaccións”. Na citada resolución aplicouse a exim<strong>en</strong>te incompleta prevista nopunto 1º do artigo 21 do Código P<strong>en</strong>al <strong>en</strong> relación co punto 1º do artigo 20 do Código P<strong>en</strong>al, impondounha p<strong>en</strong>a de sete anos de prisión por cada un dos dous delitos de asasinato. A s<strong>en</strong>t<strong>en</strong>za daAudi<strong>en</strong>cia Provincial de Valladolid do 4 de outubro de 1999 sinala que “... foi a m<strong>en</strong>ción que a tardeanterior fixera a esposa de separarse de A. e ir vivir a unha resid<strong>en</strong>cia, o que lle produciu a este últimounha angustia xerada por esa idea, o que fixo que sufrise unha diminución importante da capacidadede control dos seus actos e actuase baixo o dito estado emocional que o levou a darlle morte ásúa esposa... Todo isto leva, a este maxistrado presid<strong>en</strong>te, a estimar a devandita at<strong>en</strong>uante como moicualificada e ao amparo do establecido no nº 4 do artigo 66 do Código P<strong>en</strong>al, considérase conv<strong>en</strong>i<strong>en</strong>tebaixar a p<strong>en</strong>a nun grao”. A s<strong>en</strong>t<strong>en</strong>za da Audi<strong>en</strong>cia Provincial de Santa Cruz de T<strong>en</strong>erife do 21 de outubrode 1996 sinala: “...esta Sala chega a aceptar a tese da def<strong>en</strong>sa, pois o acusado, ao non lograr quea súa esposa volvese con el e manifestarlle esta que iniciara os trámites de separación, isto produciulleunha alteración anímica, s<strong>en</strong> chegar a anular a súa vontade e intelix<strong>en</strong>cia, pero si a diminuílasconsiderablem<strong>en</strong>te no mom<strong>en</strong>to da súa reacción agresiva cara á súa esposa, e dicimos non anulala,pois a actuación posterior do acusado de coller o coche, dirixirse á policía e deixar a nota co <strong>en</strong>derezoonde cometera o feito así o demostra”.234 ARP 2000/2253 do 21 de xaneiro. Sección 4ª da Audi<strong>en</strong>cia Provincial da Coruña.O tratam<strong>en</strong>to p<strong>en</strong>al da viol<strong>en</strong>cia contra as mulleres103
Ao contrario, o seu obrar foi vingativo, desprezativo e colérico e, <strong>en</strong> definitiva, desconectadoda causa ou motivación pasional e de todo punto reprochable”.2.C.5.b- A confesión do delitoO Código P<strong>en</strong>al concibe como circunstancia at<strong>en</strong>uante da responsabilidade criminal, “ade ter procedido o culpable, antes de coñecer que o procedem<strong>en</strong>to xudicial se dirixe contrael, a confesar a infracción ás autoridades”. 235Esta circunstancia at<strong>en</strong>uante t<strong>en</strong> o seu preced<strong>en</strong>te máis inmediato no artigo 9.9ª do antigoCódigo P<strong>en</strong>al, que establecía “a de ter procedido o culpable, antes de coñecer a aperturado procedem<strong>en</strong>to xudicial, e por impulsos de arrep<strong>en</strong>tim<strong>en</strong>to espontáneo, a repararou diminuír os efectos do delito, a dar satisfacción ao of<strong>en</strong>dido ou a confesar ás autoridadesa infracción”. Porén, o novo Código P<strong>en</strong>al suprime a esix<strong>en</strong>cia de que a vontadede colaboración coa Administración de xustiza veña motivada por “impulsos de arrep<strong>en</strong>tim<strong>en</strong>toespontáneo”, esixindo só a constatación do feito obxectivo da posta <strong>en</strong> coñecem<strong>en</strong>toda Administración de xustiza. En palabras de VALLE MUÑIZ “a carga moralizanteda expresión suprimida dotaba a at<strong>en</strong>uante dunha característica incompatible cun dereitop<strong>en</strong>al permeable a condicións utilitarias e alleo a indagar a compoñ<strong>en</strong>te interna damotivación dos actos humanos”. 236En definitiva, xa non se lle esixe ao autor da actividade delituosa que exteriorice a súador ou que lles transmita ás autoridades un s<strong>en</strong>tim<strong>en</strong>to de arrep<strong>en</strong>tim<strong>en</strong>to ou remordem<strong>en</strong>topola conduta acaecida, s<strong>en</strong>ón que se considera sufici<strong>en</strong>te con que, a través datransmisión do feito acontecido, se manifeste, dalgún xeito, a int<strong>en</strong>ción de colaborar coaAdministración de xustiza.A xurisprud<strong>en</strong>cia veu esixindo catro requisitos á hora de aplicar a at<strong>en</strong>uante. En primeirolugar, a confesión deberase levar a cabo ante as autoridades compet<strong>en</strong>tes; <strong>en</strong> segundolugar, a confesión ha de ser veraz, non preparada de forma que se introduzan datosfalsos t<strong>en</strong>d<strong>en</strong>tes a fundam<strong>en</strong>tar inmerecidas causas de exclusión ou minoración da responsabilidadecriminal. En terceiro lugar, a confesión debe ser vertida polo propio suxeitoresponsable do delito, 237 e por último, e ademais do evid<strong>en</strong>te requisito cronolóxico decolaborar antes de coñecer que o procedem<strong>en</strong>to se dirixe contra el, parece que a pres<strong>en</strong>tacióne posta a disposición efectiva do suxeito iría implícita á propia confesión. 238104235 Véxase o punto 4º do artigo 21 do Código P<strong>en</strong>al.236 Valle Muñiz, J. M.:”De las circunstancias que at<strong>en</strong>úan la responsabilidad criminal” <strong>en</strong> Com<strong>en</strong>tarios alnuevo Código P<strong>en</strong>al, 2ª ed., Aranzadi, Pamplona, 2001, p. 217. Tamén Faraldo Cabana, P., ao analizaras at<strong>en</strong>uantes x<strong>en</strong>éricas, se refire ás importantes modificacións operadas neste ámbito coa <strong>en</strong>trada<strong>en</strong> vigor do Código P<strong>en</strong>al de 1995: “Sucintam<strong>en</strong>te, o cambio máis destacado consiste na eliminaciónde toda alusión expresa a un elem<strong>en</strong>to subxectivo: desaparece a esix<strong>en</strong>cia de obrar por impulsos dearrep<strong>en</strong>tim<strong>en</strong>to espontáneo”, Faraldo Cabana: Las causas de levantami<strong>en</strong>to de la p<strong>en</strong>a, Tirant loBlanch, Val<strong>en</strong>cia, 2000, p. 78.237 Para Faraldo Cabana “a confesión pódese realizar por escrito ou por medio de repres<strong>en</strong>tante con mandatoexpreso, s<strong>en</strong>do admisible a pres<strong>en</strong>tación ante as autoridades seguida máis tarde da confesión,de forma que non é preciso que se produza simultaneam<strong>en</strong>te”, Faraldo Cabana: Las causas del levantami<strong>en</strong>tode la p<strong>en</strong>a, Tirant lo Blanch, Val<strong>en</strong>cia, 2000, p. 305.238 Campo Mor<strong>en</strong>o, J. C.: El arrep<strong>en</strong>timi<strong>en</strong>to postdelictual, Editorial Xeral de Dereito, Val<strong>en</strong>cia, 1995, p. 27 e ss.O tratam<strong>en</strong>to p<strong>en</strong>al da viol<strong>en</strong>cia contra as mulleres
- Page 1:
O Tratamento penal da violenciacont
- Page 5 and 6:
Edita:Autora:Dep. Legal:ISBN:Serviz
- Page 8:
PresentaciónA violencia contra as
- Page 11 and 12:
2.C.2.- Utilización de armas .....
- Page 14 and 15:
IntroduciónNinguén discute hoxe e
- Page 16:
tema penal ante algunhas das condut
- Page 20 and 21:
A.- O grao de tolerancia ante o exe
- Page 22 and 23:
nenas ou das mulleres, causando en
- Page 24 and 25:
2002, se ben foron examinados 72 su
- Page 26 and 27:
A primeira vista parece innecesario
- Page 28 and 29:
Non podemos esquecer que a violenci
- Page 30 and 31:
activo compromiso de defensa e prom
- Page 32 and 33:
como causa necesaria ou suficiente
- Page 34 and 35:
Estado de Dereito é imprescindible
- Page 36 and 37:
dun lugar de acceso restrinxido aos
- Page 38 and 39:
sas tan distintas como son o xéner
- Page 40 and 41:
expresar de forma unívoca o mesmo
- Page 42 and 43:
D.- A estrutura social como mecanis
- Page 44 and 45:
cial encóntrase nas experiencias d
- Page 46 and 47:
como estratexia de control das súa
- Page 48 and 49:
CAUSAS DO MALTRATO A NIVEL DE MACRO
- Page 50 and 51:
CAUSAS DO MALTRATO A NIVEL DE MACRO
- Page 52 and 53:
tude cos citados polo representante
- Page 54 and 55: E.- A introdución da perspectiva d
- Page 56 and 57: das importantes modificacións oper
- Page 58 and 59: En canto ao ámbito do ordenamento
- Page 60 and 61: a ausencia de prestacións sociais
- Page 62 and 63: As mulleres coidadoras dos fillos e
- Page 64 and 65: e a discapacidade, mesmo cando son
- Page 66 and 67: As mulleres adolescentes ás cales
- Page 68 and 69: En definitiva, ¿por que é tan imp
- Page 70 and 71: - promover o emprego das inmigrante
- Page 72 and 73: Viría ser o mesmo que absterse de
- Page 74 and 75: do na sociedade e con claras manife
- Page 76 and 77: G.- O principio de intervención m
- Page 78 and 79: Quizais, e sobre todo en relación
- Page 80 and 81: É certo que a adopción de medidas
- Page 82 and 83: dos; pero o respecto a este catálo
- Page 84 and 85: O Ministerio de Traballo e Asuntos
- Page 86 and 87: nos se se lle deu desde o Ministeri
- Page 88 and 89: dade das persoas. A análise das ac
- Page 90 and 91: As resolucións que foron obxecto d
- Page 92 and 93: cento dos supostos 196 impúxose a
- Page 94 and 95: 2.C.4.- Presenza doutras persoasO e
- Page 96 and 97: puidera darse dos deberes inherente
- Page 98 and 99: Xa dunha forma expresa a Lei orgán
- Page 100 and 101: iso, unicamente se conceptúa a imp
- Page 102 and 103: lectualizando a súa expresión a t
- Page 106 and 107: O estudo a que nos estamos a referi
- Page 108 and 109: Así o considerou tamén recentemen
- Page 110 and 111: anterioridade ao Código Penal de 1
- Page 112 and 113: “motivos” entenderanse os móbi
- Page 114 and 115: que as unións de feito tiveron na
- Page 116 and 117: pode producirse un incremento do de
- Page 118 and 119: O lugar onde se leva a cabo a comis
- Page 120 and 121: O domicilio conxugal, por tratarse
- Page 122 and 123: H.- A voltas coa posible despenaliz
- Page 124 and 125: cales a pena é evidentemente un fr
- Page 126 and 127: cia con anterioridade e no cal, tra
- Page 128: menor entidade, quixera sinalar que
- Page 132 and 133: A Lei orgánica 11/2003, do 29 de s
- Page 134 and 135: A cuestión radica na dúbida que x
- Page 136 and 137: En definitiva, para os autores ante
- Page 138 and 139: to de coñecer a problemática; a t
- Page 140 and 141: xustifica a creación dun delito di
- Page 142 and 143: Tamén o Tribunal Supremo considero
- Page 144 and 145: A análise das cifras sobre delitos
- Page 146 and 147: cias máis graves. Ademais, a princ
- Page 148 and 149: A vivencia da inxustiza que supón
- Page 150 and 151: dereito penal debe cumprir a súa f
- Page 152 and 153: nese ambiente familiar. Trátase de
- Page 154 and 155:
Inhumanas ou Degradantes e o artigo
- Page 156 and 157:
definicións de tortura, como atent
- Page 158 and 159:
Partindo desta concepción da integ
- Page 160 and 161:
síndromes depresivas, os máis imp
- Page 162 and 163:
En páxinas anteriores referíamos
- Page 164:
A consideración actual de que o be
- Page 168 and 169:
1.- Da intensiva aplicación do Pri
- Page 170 and 171:
É certo que suscita numerosas dúb
- Page 172 and 173:
en todo caso considerando que os no
- Page 174 and 175:
2.- A necesaria atención aos inter
- Page 176 and 177:
Con independencia da importancia do
- Page 178 and 179:
Non obstante, é indubidable que a
- Page 180 and 181:
Con independencia da escasa aplicac
- Page 182 and 183:
sempre, diciamos, coñece a vítima
- Page 184 and 185:
No momento en que se asume a citada
- Page 186 and 187:
Á marxe da xestión anteriormente
- Page 188 and 189:
VÍNCULO DAS VÍTIMAS DE SEXO MASCU
- Page 190 and 191:
SENTENZA CONDENATORIA OU ABSOLUTORI
- Page 192 and 193:
PROHIBICIÓN DE RESIDENCIARETIRADA
- Page 194 and 195:
MEDIDAS CIVÍSIMPOSICIÓN DE MEDIDA
- Page 196 and 197:
MEDIDAS DE ASISTENCIA E PROTECCIÓN
- Page 198 and 199:
pesar da posta en marcha polo Minis
- Page 200 and 201:
Medidas Penais acordadas por Xuíce
- Page 202 and 203:
Delito ao que están vinculadas as
- Page 204 and 205:
Período de consulta: Entre 06/06/2
- Page 206 and 207:
Na táboa anterior o acento ponse p
- Page 208 and 209:
posibilidades poucas veces chegan.
- Page 210 and 211:
É indubidable o complicado que sup
- Page 212:
lles posibilite ás mulleres percib
- Page 216 and 217:
DATA:MODELO DE SOLICITUDE DE ORDE D
- Page 218 and 219:
3. ¿Sabe se a citada persoa ten al
- Page 220 and 221:
MEDIDAS QUE SE SOLICITAN NO ÁMBITO
- Page 222:
ANEXO II: Exemplo dun suposto de se
- Page 225 and 226:
DATA PROFESIONAL XESTIÓN30-07-042-
- Page 227 and 228:
DATA PROFESIONAL XESTIÓNsobre os d
- Page 229 and 230:
DATA PROFESIONAL XESTIÓNtodos os i
- Page 232:
ANEXO III: DATOS DE VIOLENCIA CONTR
- Page 235 and 236:
O maior número de condenados espa
- Page 238 and 239:
1. IntroduciónA violencia de xéne
- Page 240 and 241:
desagrado e cólera; pouca toleranc
- Page 242 and 243:
Unha vez que o suxeito é quen de i
- Page 244 and 245:
Retroalimentación e reforzo.Para g
- Page 246 and 247:
- Avaliación do autoconcepto media
- Page 248 and 249:
mos os datos fornecidos polo cuesti
- Page 250 and 251:
3.2. Temporalización do programaA
- Page 252:
BIBLIOGRAFÍA
- Page 255 and 256:
• Bernal del Castillo: La Discrim
- Page 257 and 258:
256• Consello Xeral do Poder Xudi
- Page 259 and 260:
• Figueroa Navarro, M.ª C.: Las
- Page 261 and 262:
• Lagarde y de los Ríos, M.: Cla
- Page 263 and 264:
• Ministerio de Traballo e Asunto
- Page 265 and 266:
• Red Feminista contra la Violenc
- Page 267:
• Villota, P. e Ferrari, I.: La i