Autora: MarÃa Debén Alfonso. Edita o Servizo Galego - Mulleres en ...
Autora: MarÃa Debén Alfonso. Edita o Servizo Galego - Mulleres en ...
Autora: MarÃa Debén Alfonso. Edita o Servizo Galego - Mulleres en ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Non podemos esquecer que a viol<strong>en</strong>cia, tanto na mitoloxía como na épica, ou nas ideoloxíase na análise do transcurso da historia, foi pres<strong>en</strong>tada como parte es<strong>en</strong>cial da condiciónhumana, aínda que iso sexa moi discutible 32 . A análise histórica da ci<strong>en</strong>cia p<strong>en</strong>alpermít<strong>en</strong>os afirmar que o dereito constituíu un medio privilexiado de perpetuación da discriminacióndas mulleres, na medida <strong>en</strong> que a elección dos b<strong>en</strong>s e valores susceptiblesde protección vai dep<strong>en</strong>der de criterios que estiveron impregnados dun aire profundam<strong>en</strong>tesexista. É indubidable que a <strong>en</strong>trada <strong>en</strong> vigor do texto constitucional supuxo uncambio de utilidade do sistema p<strong>en</strong>al e este pasou de ser instrum<strong>en</strong>to discriminatorio aconverterse <strong>en</strong> medio válido para combater precisam<strong>en</strong>te esa discriminación por razónde sexo; porén ese proceso foi moito máis l<strong>en</strong>to do que debera 33 .En definitiva, e tratando de responder á segunda cuestión, quizais non lexitimaba, peroa sociedade española si “toleraba” e minimizaba o exercicio da viol<strong>en</strong>cia contra as mulleresd<strong>en</strong>tro do ámbito familiar.Desde outro punto de vista, pero moi relacionado coas cuestións agora formuladas, énecesario prestarlle at<strong>en</strong>ción ao feito de que, desde a <strong>en</strong>trada <strong>en</strong> vigor do delito de viol<strong>en</strong>ciahabitual, a credibilidade das d<strong>en</strong>unciantes por condutas susceptibles de ser<strong>en</strong>cualificadas como viol<strong>en</strong>cia habitual foi constantem<strong>en</strong>te cuestionada e a firmeza con quea Administración do Estado, e d<strong>en</strong>tro dela a Administración de Xustiza, repudiou as condutasobxecto de análise non sempre foi cualificada de int<strong>en</strong>sa. É constatable o increm<strong>en</strong>toda preocupación por parte dos poderes públicos e a iso nos referiremos máisadiante; pero aínda hoxe, a <strong>en</strong>quisa elaborada polo C<strong>en</strong>tro de InvestigaciónsSociolóxicas, organismo dep<strong>en</strong>d<strong>en</strong>te do Ministerio da Presid<strong>en</strong>cia, na súa <strong>en</strong>quisa destinadaa elaborar o Barómetro de Opinión da Sociedade Española correspond<strong>en</strong>te aomes de marzo de 2001, contén <strong>en</strong>tre as súas preguntas unha referida ao grao de permisividadedos españois e das españolas <strong>en</strong> relación coa viol<strong>en</strong>cia contra as mulleres 34 .do 30 de abril, de axuizam<strong>en</strong>to criminal establecía que: “as faltas consist<strong>en</strong>tes no anuncio por medioda impr<strong>en</strong>ta de feitos falsos ou relativos á vida privada co que se prexudique ou of<strong>en</strong>da a particulares,<strong>en</strong> malos tratam<strong>en</strong>tos inferidos polos maridos ás súas mulleres, <strong>en</strong> desobedi<strong>en</strong>cia ou malos tratos destaspara con aqueles... soam<strong>en</strong>te poderán ser perseguidas polos of<strong>en</strong>didos ou polos seus lexítimosrepres<strong>en</strong>tantes”.32 M. Lagarde, na súa obra Des<strong>en</strong>volvem<strong>en</strong>to humano e democracia, Horas y Horas, Madrid, 1996, p. 78,manifesta: “é tan universal a aceptación da viol<strong>en</strong>cia que incluso homes que des<strong>en</strong>volv<strong>en</strong> procesos reivindicativosou emancipatorios non buscan alternativas construtivas, s<strong>en</strong>ón que asum<strong>en</strong> o uso da viol<strong>en</strong>ciacomo medio para <strong>en</strong>frontar as opresións, desde logo bordeados pola perman<strong>en</strong>te viol<strong>en</strong>cia dadominación”.33 Cruz Blanca, M.ª J.: “Derecho p<strong>en</strong>al y discriminación por razón de sexo. La viol<strong>en</strong>cia doméstica <strong>en</strong> lacodificación p<strong>en</strong>al” <strong>en</strong> Estudios p<strong>en</strong>ales sobre viol<strong>en</strong>cia doméstica, Dilex, Madrid, 2002, p. 19 e ss.34 Barómetro de marzo de 2001. Estudo 2411. C<strong>en</strong>tro de Investigacións Sociolóxicas. Ministerio daPresid<strong>en</strong>cia. Ficha técnica do estudo: Ámbito: nacional. Inclú<strong>en</strong>se as provincias insulares e exclú<strong>en</strong>seCeuta e Melilla; Universo: poboación española de ambos os sexos de 18 anos e máis. Tamaño da mostra:2.500 <strong>en</strong>trevistas. Puntos de mostraxe: 168 municipios e 45 provincias. Data de realización: do 19ao 25 de marzo de 2001. A pregunta <strong>en</strong> cuestión formúlase da seguinte forma “Na súa opinión, a viol<strong>en</strong>ciadoméstica cara ás mulleres é: Totalm<strong>en</strong>te aceptable. Aceptable nalgunhas circunstancias.Totalm<strong>en</strong>te inaceptable. Non sabe. Non contesta”. Respostas á pregunta n.º 17: “Na súa opinión, a viol<strong>en</strong>ciadoméstica cara ás mulleres é...”. Totalm<strong>en</strong>te aceptable: 0.3; Aceptable nalgunhas circunstancias:2.4; Totalm<strong>en</strong>te inaceptable: 95.8; Non sabe: 0.7; Non contesta: 0.8.O tratam<strong>en</strong>to p<strong>en</strong>al da viol<strong>en</strong>cia contra as mulleres27