Autora: María Debén Alfonso. Edita o Servizo Galego - Mulleres en ...

É impensable que calquera estamento público realice unha enquisa na que se interroguea cidadanía sobre o grao de tolerancia dos españois e as españolas ante os delitos queatentan contra o patrimonio ou contra a facenda pública, por poñer un exemplo; porén,ese enfoque sería cualificado como moi grave se a pregunta interrogase sobre a lexitimacióndos atentados contra a vida ou contra a integridade física ou psíquica das persoas.O delito de violencia habitual ata a reforma operada pola Lei orgánica 11/2003 35encontrábase incluído dentro do Libro II, Título III, relativo ás lesións, e tras esa reformaestá incluído no Título VII do Libro II, relativo ás torturas e outros delitos contra a integridademoral. Ante iso, quizais non sexa desacertado afirmar que o propio formulamentoda pregunta realizada pola Administración do Estado atenta contra o dereito fundamentalrecoñecido no artigo 15 da Constitución española 36 , na medida en que se cuestionao feito de que unha parte da sociedade poida chegar a considerar “aceptable” o posiblequebranto “da integridade física e moral das mulleres” a través do exercicio da violenciahabitual no seo do fogar familiar.O Título I da Constitución española, que recolle os “Dereitos e Deberes Fundamentais”,contén un artigo introdutorio, o 10, no que se manifesta que: “A dignidade da persoa, osdereitos inviolables que lle son inherentes, o libre desenvolvemento da personalidade, orespecto á lei e aos dereitos dos demais son fundamento da orde política e da pazsocial”. O dereito á integridade física e psíquica, á saúde e á incolumidade física ou psíquicaque se vulnera a través do exercicio da violencia habitual constitúe un “dereitoinviolable inherente á persoa humana” e forma parte do compendio de dereitos recoñecidosna sección primeira do capítulo II, onde se encontra o que se deu en chamar onúcleo duro dos dereitos fundamentais. A súa protección queda garantida polo seu valorpreeminente, a súa aplicabilidade directa, a esixencia de Lei orgánica para o seu desenvolvemento(artigo 81.1 da Constitución española), o respecto por esa lei do seu contidoesencial e o acceso ao recurso de amparo ante o Tribunal Constitucional; e porén aformulación da pregunta pon en dúbida que ese dereito constitúa “fundamento da ordepolítica e da paz social”. Como sinala BLANCO VALDÉS, “con esta declaración -incluídano seu artigo 10.1- abre a Constitución o Título I, dedicado aos dereitos e deberes fundamentais.¿Son, en efecto, os dereitos o fundamento da orde política e da paz social?Non parece difícil dar unha resposta positiva a esta pregunta a partir dunha análisesuperficial dos contidos do texto da Constitución: algo máis da cuarta parte dos artigosde que este se compón céntranse no recoñecemento dos dereitos fundamentais e asliberdades públicas, e dos principios reitores da política social e económica. Pero non ésó no seu recoñecemento amplo e exhaustivo -que non ten parangón en ningunhaConstitución histórica española- onde se pon de relevo o papel central dos dereitos nadefinición do noso estado como un Estado de dereito, que o é, en singular, por recoñecelosen plural, senón sobre todo no completísimo sistema de protección e garantía dosdereitos proclamados. A Constitución española recolle un moi variado conxunto de medidasgarantidoras e instrumentos protectores dos dereitos fundamentais e das liberdadespúblicas. E é á vista dunhas e doutros como a fórmula do artigo 10.1 adquire toda a súaprofundidade de principio motor dun Estado de Dereito que, por selo, ha de manter un2835 Lei orgánica 11/2003, do 29 de setembro, de medidas concretas en materia de seguridade cidadá, violenciadoméstica e integración dos estranxeiros. BOE do 30 de setembro de 2003, n.º 234, páx.35.398.36 A sección 1ª do Capítulo II da Constitución española, artigo 15, establece: “Todos teñen dereito á vidae á integridade física e moral, sen que, en ningún caso, poidan ser sometidos a tortura nin a penas outratos inhumanos ou degradantes”.O tratamento penal da violencia contra as mulleres