2.C.4.- Pres<strong>en</strong>za doutras persoasO estudo analiza a especial repercusión que a pres<strong>en</strong>za doutras persoas puido ter nacomisión do feito delituoso, e as posibles consecu<strong>en</strong>cias que disto derivan, sobre todocando as persoas que pres<strong>en</strong>cian a morte son m<strong>en</strong>ores.No cor<strong>en</strong>ta e nove por c<strong>en</strong>to dos supostos de morte <strong>en</strong>tre estraños, o feito cometérase asoas, e só nun cinco por c<strong>en</strong>to dos supostos se cometera <strong>en</strong> pres<strong>en</strong>za das fillas e dos fillos.Pola contra, cando o acto homicida se produce <strong>en</strong>tre cónxuxes ou persoas unidas por vínculosde afectividade análoga á conxugal, e o autor é o home, o acto homicida levouse acabo no cor<strong>en</strong>ta e catro por c<strong>en</strong>to dos supostos <strong>en</strong> pres<strong>en</strong>za das fillas e dos fillos.O estudo destaca 202 que “aínda que nalgún suposto a s<strong>en</strong>t<strong>en</strong>za cond<strong>en</strong>atoria privou dapatria potestade ao autor da morte do seu cónxuxe 203 , respecto das fillas e dos filloscomúns, no nov<strong>en</strong>ta e tres por c<strong>en</strong>to dos supostos non se adoptou tal medida, e oTribunal Supremo t<strong>en</strong> revogado s<strong>en</strong>t<strong>en</strong>zas de instancia que si a acordaban”. 204Aínda cando na actualidade, tras as reformas levadas a cabo no ano 2003 polo lexislador,a privación da patria potestade xa <strong>en</strong>contra o seu marco normativo explícito no textop<strong>en</strong>al, é necesario facer refer<strong>en</strong>cia a cal foi o argum<strong>en</strong>to que serviu de base para que oTribunal Supremo acordase a non adopción desta medida destinada á protección dosm<strong>en</strong>ores. O fundam<strong>en</strong>to que serviu de apoio á non-privación do exercicio da patria potestade,por parte do alto tribunal, constitúeo o acordo do Pl<strong>en</strong>o non xurisdicional da Sala doP<strong>en</strong>al do Tribunal Supremo do 26 de maio de 2000 205 de non cond<strong>en</strong>ar á privación dapatria potestade que permite o artigo 56 do Código P<strong>en</strong>al nos supostos analizados, aoestimar que non se produce relación directa <strong>en</strong>tre o delito cometido e a p<strong>en</strong>a accesoria. 206202 P. 12 do citado estudo.203 O artigo 56 do Código P<strong>en</strong>al establece que “nas p<strong>en</strong>as de prisión de ata dez anos, os xuíces ou tribunaisimporán, at<strong>en</strong>d<strong>en</strong>do á gravidade do delito, como p<strong>en</strong>as accesorias algunha das seguintes: susp<strong>en</strong>siónde emprego ou cargo público, inhabilitación especial para o dereito de sufraxio pasivo duranteo tempo da cond<strong>en</strong>a, ou inhabilitación especial para emprego ou cargo público, profesión, oficio,industria ou comercio ou calquera outro dereito, se estes tiveron relación directa co delito cometido,deb<strong>en</strong>do determinarse expresam<strong>en</strong>te na s<strong>en</strong>t<strong>en</strong>za esta vinculación.”204 O estudo destaca dúas s<strong>en</strong>t<strong>en</strong>zas repres<strong>en</strong>tativas do afirmado; así, a s<strong>en</strong>t<strong>en</strong>za do Tribunal Supremo115/2000, do 11 de setembro, sinala: “aínda que referida a calquera outro dereito á parte dos expresam<strong>en</strong>tecitados no artigo 56, precisa para a súa imposición que tal dereito tivese relación directa codelito cometido, deb<strong>en</strong>do determinarse expresam<strong>en</strong>te na s<strong>en</strong>t<strong>en</strong>za esta vinculación; esix<strong>en</strong>cias qu<strong>en</strong>on concorr<strong>en</strong> no pres<strong>en</strong>te caso. A privación da patria potestade sobre o seu fillo, imposta a un cond<strong>en</strong>adopor un delito de homicidio contra a nai, carece por tanto de fundam<strong>en</strong>to legal no CódigoP<strong>en</strong>al”; e a s<strong>en</strong>t<strong>en</strong>za da Audi<strong>en</strong>cia Provincial de Granada 33/1997, do 23 de xaneiro, que considerouinadecuado privar do exercicio da patria potestade ao prox<strong>en</strong>itor homicida polo “vinculo afectivo com<strong>en</strong>or”.205 Véxase punto 3º do fundam<strong>en</strong>to xurídico cuarto da s<strong>en</strong>t<strong>en</strong>za nº 780/2000, do 11 de setembro, da Salado P<strong>en</strong>al do Tribunal Supremo. RX 2000/7932.206 No ámbito dos delitos contra a liberdade sexual, o estudo refire que só no 56% dos supostos <strong>en</strong> quese produc<strong>en</strong> abusos ou agresións por parte do prox<strong>en</strong>itor home aos seus fillos ou fillas se acordou aprivación do exercicio da patria potestade como p<strong>en</strong>a accesoria; e nos supostos <strong>en</strong> que se adoptou, aO tratam<strong>en</strong>to p<strong>en</strong>al da viol<strong>en</strong>cia contra as mulleres93
A previsión, con carácter facultativo, da interdicción dos dereitos que derivan do exercicioda patria potestade t<strong>en</strong> o seu fundam<strong>en</strong>to político-criminal, <strong>en</strong> principio, nos supostos<strong>en</strong> que o delito se verificou con infracción ou con abuso daqueles, e a posible imposicióndela tería como obxectivo a futura protección dos m<strong>en</strong>ores at<strong>en</strong>d<strong>en</strong>do á modernaconcepción destas institucións de dereito de familia como conxunto de deberes e funcións,e non como privilexios propios do desaparecido modelo da potestas romana. Éimprescindible valorar, á vista da natureza de tales sancións, se cando se comete un delitode tal gravidade contra a persoa coa cal se compart<strong>en</strong> as funcións tuitivas respectoduns fillos e fillas comúns, non se están infrinxindo gravem<strong>en</strong>te os deberes que derivando exercicio da devandita institución.Realm<strong>en</strong>te, ¿é posible afirmar a priori que non existe relación directa <strong>en</strong>tre a comisióndun feito delituoso desta natureza, como é a morte da esposa ou compañeira, que nunhaporc<strong>en</strong>taxe tan elevada ademais se comete <strong>en</strong> pres<strong>en</strong>za dos fillos e das fillas, e a posibleimposición da p<strong>en</strong>a accesoria de privación do exercicio da patria potestade, e consecu<strong>en</strong>tem<strong>en</strong>teque na mesma resolución ditada no ámbito p<strong>en</strong>al non se poida ditar ningunhamedida que impida que eses fillos e fillas m<strong>en</strong>ores poidan continuar baixo a patriapotestade do pai homicida?O teor literal do artigo 56 do Código P<strong>en</strong>al sinala “... deb<strong>en</strong>do determinarse expresam<strong>en</strong>t<strong>en</strong>a s<strong>en</strong>t<strong>en</strong>za esta vinculación”.Que o propio Tribunal Supremo tomara como punto de partida a consideración de qu<strong>en</strong>os supostos analizados non existía nunca relación directa <strong>en</strong>tre o delito cometido e ap<strong>en</strong>a accesoria impide o exame particularizado e concreto das circunstancias de cadasuposto concreto, obviando a priori a posibilidade de ter <strong>en</strong> conta que cando se cometeunha acción de tal natureza como a constituída por dar morte á nai duns m<strong>en</strong>ores, ademaisdun at<strong>en</strong>tado contra a vida comporta <strong>en</strong> si mesmo o incumprim<strong>en</strong>to máis grave que94privación establécese exclusivam<strong>en</strong>te con relación ao m<strong>en</strong>or que sufriu directam<strong>en</strong>te a agresión, o queprovoca que, con respecto aos seus irmáns ou irmás, teña que acudirse a un proceso civil posterior,e isto sobre a base de que o precepto <strong>en</strong> cuestión (artigo 192, 2º do Código P<strong>en</strong>al) sinala que oTribunal “poderá”, non deberá, e baixo a consideración de que tal medida poderá ser instada con posterioridad<strong>en</strong>o ámbito civil. Non obstante, o Tribunal Constitucional abriu a posibilidade dunha modificaciónde doutrina, a través do auto 2709/2001, do 26 de novembro, suposto no que se resolve a pezaseparada de susp<strong>en</strong>sión dunha cond<strong>en</strong>a ditada pola Sección Segunda da Audi<strong>en</strong>cia Provincial deCáceres <strong>en</strong> que se cond<strong>en</strong>a a un prox<strong>en</strong>itor, como autor de dous delitos de abusos sexuais sobre apersoa da súa filla m<strong>en</strong>or, ademais de á p<strong>en</strong>a de dous anos de prisión, á p<strong>en</strong>a accesoria de inhabilitaciónpara o exercicio da patria potestade durante seis anos. O Tribunal Constitucional admite a trámiteo recurso de amparo e na peza separada de susp<strong>en</strong>sión acórdase non haber lugar á susp<strong>en</strong>siónda p<strong>en</strong>a de inhabilitación especial para o exercicio da patria potestade, “dada a singular preemin<strong>en</strong>ciado interese xeral pres<strong>en</strong>te no caso, cal é a preservación e def<strong>en</strong>sa do interese da m<strong>en</strong>or, contempladoeste tanto desde o prisma da duración da p<strong>en</strong>a de inhabilitación imposta, como se se at<strong>en</strong>de, significadam<strong>en</strong>te,á natureza dos feitos polos cales foi cond<strong>en</strong>ado o recorr<strong>en</strong>te. Ponderando o interesexeral na def<strong>en</strong>sa e na prev<strong>en</strong>ción de riscos para os m<strong>en</strong>ores -evitando que se poida producir unha perturbacióngrave dos seus dereitos fundam<strong>en</strong>tais-, coa int<strong>en</strong>sidade e o carácter do prexuízo que comportaa inhabilitación especial aludida, debe prevalecer, inconcusam<strong>en</strong>te e tras unha s<strong>en</strong>t<strong>en</strong>za cond<strong>en</strong>atoria,a def<strong>en</strong>sa da m<strong>en</strong>or, s<strong>en</strong> que, caso de que se outorgue o amparo, o prexuízo irrogado polaexecución desa p<strong>en</strong>a permita considerar que o recurso mantido perante ese tribunal perdese a súafinalidade ou resultase inoperante” (fundam<strong>en</strong>to xurídico 3º do citado auto).O tratam<strong>en</strong>to p<strong>en</strong>al da viol<strong>en</strong>cia contra as mulleres
- Page 1:
O Tratamento penal da violenciacont
- Page 5 and 6:
Edita:Autora:Dep. Legal:ISBN:Serviz
- Page 8:
PresentaciónA violencia contra as
- Page 11 and 12:
2.C.2.- Utilización de armas .....
- Page 14 and 15:
IntroduciónNinguén discute hoxe e
- Page 16:
tema penal ante algunhas das condut
- Page 20 and 21:
A.- O grao de tolerancia ante o exe
- Page 22 and 23:
nenas ou das mulleres, causando en
- Page 24 and 25:
2002, se ben foron examinados 72 su
- Page 26 and 27:
A primeira vista parece innecesario
- Page 28 and 29:
Non podemos esquecer que a violenci
- Page 30 and 31:
activo compromiso de defensa e prom
- Page 32 and 33:
como causa necesaria ou suficiente
- Page 34 and 35:
Estado de Dereito é imprescindible
- Page 36 and 37:
dun lugar de acceso restrinxido aos
- Page 38 and 39:
sas tan distintas como son o xéner
- Page 40 and 41:
expresar de forma unívoca o mesmo
- Page 42 and 43:
D.- A estrutura social como mecanis
- Page 44 and 45: cial encóntrase nas experiencias d
- Page 46 and 47: como estratexia de control das súa
- Page 48 and 49: CAUSAS DO MALTRATO A NIVEL DE MACRO
- Page 50 and 51: CAUSAS DO MALTRATO A NIVEL DE MACRO
- Page 52 and 53: tude cos citados polo representante
- Page 54 and 55: E.- A introdución da perspectiva d
- Page 56 and 57: das importantes modificacións oper
- Page 58 and 59: En canto ao ámbito do ordenamento
- Page 60 and 61: a ausencia de prestacións sociais
- Page 62 and 63: As mulleres coidadoras dos fillos e
- Page 64 and 65: e a discapacidade, mesmo cando son
- Page 66 and 67: As mulleres adolescentes ás cales
- Page 68 and 69: En definitiva, ¿por que é tan imp
- Page 70 and 71: - promover o emprego das inmigrante
- Page 72 and 73: Viría ser o mesmo que absterse de
- Page 74 and 75: do na sociedade e con claras manife
- Page 76 and 77: G.- O principio de intervención m
- Page 78 and 79: Quizais, e sobre todo en relación
- Page 80 and 81: É certo que a adopción de medidas
- Page 82 and 83: dos; pero o respecto a este catálo
- Page 84 and 85: O Ministerio de Traballo e Asuntos
- Page 86 and 87: nos se se lle deu desde o Ministeri
- Page 88 and 89: dade das persoas. A análise das ac
- Page 90 and 91: As resolucións que foron obxecto d
- Page 92 and 93: cento dos supostos 196 impúxose a
- Page 96 and 97: puidera darse dos deberes inherente
- Page 98 and 99: Xa dunha forma expresa a Lei orgán
- Page 100 and 101: iso, unicamente se conceptúa a imp
- Page 102 and 103: lectualizando a súa expresión a t
- Page 104 and 105: homicidio entre parellas con respec
- Page 106 and 107: O estudo a que nos estamos a referi
- Page 108 and 109: Así o considerou tamén recentemen
- Page 110 and 111: anterioridade ao Código Penal de 1
- Page 112 and 113: “motivos” entenderanse os móbi
- Page 114 and 115: que as unións de feito tiveron na
- Page 116 and 117: pode producirse un incremento do de
- Page 118 and 119: O lugar onde se leva a cabo a comis
- Page 120 and 121: O domicilio conxugal, por tratarse
- Page 122 and 123: H.- A voltas coa posible despenaliz
- Page 124 and 125: cales a pena é evidentemente un fr
- Page 126 and 127: cia con anterioridade e no cal, tra
- Page 128: menor entidade, quixera sinalar que
- Page 132 and 133: A Lei orgánica 11/2003, do 29 de s
- Page 134 and 135: A cuestión radica na dúbida que x
- Page 136 and 137: En definitiva, para os autores ante
- Page 138 and 139: to de coñecer a problemática; a t
- Page 140 and 141: xustifica a creación dun delito di
- Page 142 and 143: Tamén o Tribunal Supremo considero
- Page 144 and 145:
A análise das cifras sobre delitos
- Page 146 and 147:
cias máis graves. Ademais, a princ
- Page 148 and 149:
A vivencia da inxustiza que supón
- Page 150 and 151:
dereito penal debe cumprir a súa f
- Page 152 and 153:
nese ambiente familiar. Trátase de
- Page 154 and 155:
Inhumanas ou Degradantes e o artigo
- Page 156 and 157:
definicións de tortura, como atent
- Page 158 and 159:
Partindo desta concepción da integ
- Page 160 and 161:
síndromes depresivas, os máis imp
- Page 162 and 163:
En páxinas anteriores referíamos
- Page 164:
A consideración actual de que o be
- Page 168 and 169:
1.- Da intensiva aplicación do Pri
- Page 170 and 171:
É certo que suscita numerosas dúb
- Page 172 and 173:
en todo caso considerando que os no
- Page 174 and 175:
2.- A necesaria atención aos inter
- Page 176 and 177:
Con independencia da importancia do
- Page 178 and 179:
Non obstante, é indubidable que a
- Page 180 and 181:
Con independencia da escasa aplicac
- Page 182 and 183:
sempre, diciamos, coñece a vítima
- Page 184 and 185:
No momento en que se asume a citada
- Page 186 and 187:
Á marxe da xestión anteriormente
- Page 188 and 189:
VÍNCULO DAS VÍTIMAS DE SEXO MASCU
- Page 190 and 191:
SENTENZA CONDENATORIA OU ABSOLUTORI
- Page 192 and 193:
PROHIBICIÓN DE RESIDENCIARETIRADA
- Page 194 and 195:
MEDIDAS CIVÍSIMPOSICIÓN DE MEDIDA
- Page 196 and 197:
MEDIDAS DE ASISTENCIA E PROTECCIÓN
- Page 198 and 199:
pesar da posta en marcha polo Minis
- Page 200 and 201:
Medidas Penais acordadas por Xuíce
- Page 202 and 203:
Delito ao que están vinculadas as
- Page 204 and 205:
Período de consulta: Entre 06/06/2
- Page 206 and 207:
Na táboa anterior o acento ponse p
- Page 208 and 209:
posibilidades poucas veces chegan.
- Page 210 and 211:
É indubidable o complicado que sup
- Page 212:
lles posibilite ás mulleres percib
- Page 216 and 217:
DATA:MODELO DE SOLICITUDE DE ORDE D
- Page 218 and 219:
3. ¿Sabe se a citada persoa ten al
- Page 220 and 221:
MEDIDAS QUE SE SOLICITAN NO ÁMBITO
- Page 222:
ANEXO II: Exemplo dun suposto de se
- Page 225 and 226:
DATA PROFESIONAL XESTIÓN30-07-042-
- Page 227 and 228:
DATA PROFESIONAL XESTIÓNsobre os d
- Page 229 and 230:
DATA PROFESIONAL XESTIÓNtodos os i
- Page 232:
ANEXO III: DATOS DE VIOLENCIA CONTR
- Page 235 and 236:
O maior número de condenados espa
- Page 238 and 239:
1. IntroduciónA violencia de xéne
- Page 240 and 241:
desagrado e cólera; pouca toleranc
- Page 242 and 243:
Unha vez que o suxeito é quen de i
- Page 244 and 245:
Retroalimentación e reforzo.Para g
- Page 246 and 247:
- Avaliación do autoconcepto media
- Page 248 and 249:
mos os datos fornecidos polo cuesti
- Page 250 and 251:
3.2. Temporalización do programaA
- Page 252:
BIBLIOGRAFÍA
- Page 255 and 256:
• Bernal del Castillo: La Discrim
- Page 257 and 258:
256• Consello Xeral do Poder Xudi
- Page 259 and 260:
• Figueroa Navarro, M.ª C.: Las
- Page 261 and 262:
• Lagarde y de los Ríos, M.: Cla
- Page 263 and 264:
• Ministerio de Traballo e Asunto
- Page 265 and 266:
• Red Feminista contra la Violenc
- Page 267:
• Villota, P. e Ferrari, I.: La i