e a discapacidade, mesmo cando son conceptos difer<strong>en</strong>tes, cando afectan a unha muller,nunha porc<strong>en</strong>taxe moi elevada de supostos <strong>en</strong>camíñaa á superviv<strong>en</strong>cia a través dasprestacións de carácter asist<strong>en</strong>cial, o que permite interrogarse sobre as especiais dificultadesá hora de acceder ao mercado de traballo daquelas mulleres que se <strong>en</strong>contranafectadas dunha dobre desigualdade: muller e discapacitada. 120As mulleres que non son nais, que teñ<strong>en</strong> que recordarse a si mesmas que a experi<strong>en</strong>ciada maternidade non esgota, nin moito m<strong>en</strong>os, a cantidade de viv<strong>en</strong>cias e anhelosque habitan no corpo e na m<strong>en</strong>te das mulleres. <strong>Mulleres</strong> consideradas incompletas,inacabadas, ás que se exclúe porque non cumpriron “o mandato social intocable”. 121As mulleres s<strong>en</strong> teito, que non forman parte das estatísticas fiables, nin das cifras oficiais,porque o que non t<strong>en</strong> un domicilio é como se non existise; mulleres invisibles paraunha sociedade que sempre busca un “culpable”, que ignora a corresponsabilidadesocial nos f<strong>en</strong>óm<strong>en</strong>os de exclusión das mulleres, e que fronte á necesaria solidariedadesocial busca escusas baseadas <strong>en</strong> facer a propia vítima culpable das súas desgrazas. 122120 Para a Lei de integración social dos minusválidos, Lei 13/1982, para ter dereito ao subsidio de garantíade ingresos mínimos non se require ter cotizado porque non se require ter traballado. Polo tanto, odiminuído na súa capacidade física, psíquica ou s<strong>en</strong>sorial, para a súa completa realización persoal ea súa total integración social, así como os diminuídos profundos para a asist<strong>en</strong>cia e tutela necesarias(artigos 1 e 7 da Lei 13/1982), nada terán que ver cos incapacitados ou inválidos das prestacións contributivasdo sistema: artigo 21 da citada lei. No ano 1999 había <strong>en</strong> España 3.528.222 persoas incapacitadasde ambos os sexos, das cales o 58,25% eran mulleres. En canto ás persoas que obtiverono certificado de minusvalía, alcanzaban a cifra de 1.086.837, das cales o 43,32% eran mulleres. Nonobstante, as persoas b<strong>en</strong>eficiarias das prestacións LISMI eran 120.369, e o 80,28% delas eran mulleres.No ano 2003 houbo 79.665 persoas b<strong>en</strong>eficiarias das prestacións da LISMI; no 81,02% dossupostos eran mulleres. As cifras están extraídas de http://www.mtas.es e a fonte de elaboración procededa Enquisa sobre discapacidades, defici<strong>en</strong>cias e estados de saúde INE.121 Véxase Marcela Lagarde: Género y feminismo. Desarrollo humano y democracia, Editorial horas yhoras, Madrid, 1996, p. 60. “No c<strong>en</strong>tro da vida de cada muller non se <strong>en</strong>contra o seu EU, aí están as<strong>en</strong>tadosos outros. As <strong>en</strong>erxías vitais de cada muller deb<strong>en</strong> destinarse a satisfacer as necesidades vitaise os desexos dos outros, o seu traballo, os seus p<strong>en</strong>sam<strong>en</strong>tos e a súa afectividade cumpr<strong>en</strong> con esadisposición. Ese é o núcleo firme do cautiverio e fundam<strong>en</strong>to da aus<strong>en</strong>cia de liberdade x<strong>en</strong>érica dasmulleres”.122 Para Cabrera Cabrera, J.: La acción social con personas sin hogar <strong>en</strong> España, Universidad PontificiaComillas ICAI-ICADE, Cáritas, Madrid 2000, pp. 134-136: “As mulleres veñ<strong>en</strong> repres<strong>en</strong>tar na actualidade<strong>en</strong>tre un 15 e un 16% das PSH (persoas s<strong>en</strong> fogar). Este lixeiro increm<strong>en</strong>to pódese deber tantoa unha maior participación das mulleres nos procesos de exclusión resid<strong>en</strong>cial como a unha mellorados sistemas de detección empregados durante a recollida de datos... En todo caso, xa sexa porque,de feito, a pres<strong>en</strong>za de mulleres vaia aum<strong>en</strong>tando ou porque se vaia reducindo a súa invisibilidade, ese acepta a cifra de 9.000 persoas s<strong>en</strong> fogar at<strong>en</strong>didas nun día por termo medio, a cifra de mulleress<strong>en</strong> fogar estaría <strong>en</strong> 1.400 persoas, ás que habería que sumar as que non se <strong>en</strong>contran at<strong>en</strong>didas, coque non sería esaxerado falar de <strong>en</strong>tre 2.000 e 2.500 mulleres s<strong>en</strong> fogar <strong>en</strong> España nun día por termomedio, e <strong>en</strong> canto ao grao de accesibilidade para as mulleres s<strong>en</strong> fogar, as mulleres s<strong>en</strong> fogar acced<strong>en</strong>a m<strong>en</strong>os servizos que os homes; cando o consegue, é acollida por períodos de tempo máis curtose recibe unha at<strong>en</strong>ción máis superficial c<strong>en</strong>trada na subsist<strong>en</strong>cia material e non tanto ori<strong>en</strong>tadacara á inserción”.O tratam<strong>en</strong>to p<strong>en</strong>al da viol<strong>en</strong>cia contra as mulleres63
As mulleres que exerc<strong>en</strong> a prostitución, vítimas directas da forma máis perversa deexclusión, e suxeitos pasivos de situacións de extrema gravidade como as agresións físicase psíquicas, ret<strong>en</strong>ción, obrigación por forza a exercer a actividade. <strong>Mulleres</strong> cuxa vidaestá revestida por un d<strong>en</strong>ominador común: a prostitución como unha forma simple e primitivada loita dalgunhas mulleres pola súa subsist<strong>en</strong>cia e <strong>en</strong> moitos supostos como anova forma de escravitude do noso tempo. <strong>Mulleres</strong> cuxa condición imposibilita o accesoás axudas públicas destinadas á inserción social, ignorando que a única vía que llespermitirá fuxir dese inferno reside <strong>en</strong> combinar prestacións económicas con actuaciónsque fom<strong>en</strong>t<strong>en</strong> a súa autonomía persoal, social e económica.O principio de solidariedade precisa da promoción de medidas de acción positivas dirixidasa aquela cidadanía <strong>en</strong> situación de desvantaxe social que facilit<strong>en</strong> o seu libre des<strong>en</strong>volvem<strong>en</strong>toe pl<strong>en</strong>a participación na sociedade <strong>en</strong> condicións de igualdade. Para apromoción da igualdade de oportunidades <strong>en</strong>tre colectivos como o das mulleres prostituídaso mecanismo máis eficaz radica <strong>en</strong> propiciar o acceso aos recursos sociais e promovero seu des<strong>en</strong>volvem<strong>en</strong>to integral, garantindo o respecto á súa id<strong>en</strong>tidade difer<strong>en</strong>cialmediante plans integrais de acción positiva. 123As mulleres que crean riqueza para o país, día a día, s<strong>en</strong> vacacións, s<strong>en</strong> dereito aodesemprego, s<strong>en</strong> dereito a “poñerse <strong>en</strong>fermas” porque non cotizaron nunca, porqu<strong>en</strong>unca se lles permitiu acceder a nada que non fose o que por razón da súa vida ao ladodun home puidese corresponderlles; esas mulleres ás que a sociedade lles esixiu satisfacerprimeiro as necesidades da familia e de cada un dos seus membros antes que aspropias; esas tarefas non remuneradas que garant<strong>en</strong> a vida cotiá, os traballos domésticos,o coidado dos m<strong>en</strong>ores ou das persoas <strong>en</strong>fermas ou anciás, e que supuxo, <strong>en</strong> moitasocasións, un elevado custo para aquelas mulleres que viron como o mantem<strong>en</strong>to daestrutura familiar se facía incompatible co seu propio des<strong>en</strong>volvem<strong>en</strong>to individual; mulleresque, cando <strong>en</strong>ferman, viv<strong>en</strong> a súa <strong>en</strong>fermidade como unha carga para os demais,que chegan a rexeitarse a si mesmas por non cumprir<strong>en</strong> a súa función de coidadoras eque recib<strong>en</strong> m<strong>en</strong>os coidados dos que necesitan; desat<strong>en</strong>didas por desat<strong>en</strong>der as súassupostas obrigas; mulleres que non se consideran merecedoras de tempo e at<strong>en</strong>ción.<strong>Mulleres</strong> cuxo traballo e dedicación contribuíron ao crecem<strong>en</strong>to do país e cuxo recoñecem<strong>en</strong>tosocial debería levar aparellado o recoñecem<strong>en</strong>to dun dereito individual decarácter social e directo, recoñecedor dunha situación de feito que <strong>en</strong> ningún caso está<strong>en</strong>camiñado a estimular un sistema que perpetúe a desigualdade da repartición nos traballosdo coidado; pola contra, a través do recoñecem<strong>en</strong>to dos dereitos sociais das amasde casa conseguiríase m<strong>en</strong>oscabar a relación de dep<strong>en</strong>d<strong>en</strong>cia e afianzaríase a autoestimadas persoas que por dereito propio deberían ser perceptoras de p<strong>en</strong>sións de xubilacióndirecta. 124123 Lei 9/1991, do 2 de outubro, de medidas básicas para a inserción social na Comunidade Autónoma deGalicia, <strong>en</strong> cuxo artigo 23 se recoll<strong>en</strong> as obrigas das b<strong>en</strong>eficiarias/os da RISGA. No punto 4º prevesea obriga de non exercer a m<strong>en</strong>dicidade nin a prostitución. DOG do 3 de outubro de 1991; BOE do 1de xaneiro de 1992.124 Véxase o concepto de individualización de dereitos <strong>en</strong> La individualización de los derechos fiscales ysociales <strong>en</strong> España: un modelo alternativo, Instituto da Muller, Madrid, 2000, p.15.64O tratam<strong>en</strong>to p<strong>en</strong>al da viol<strong>en</strong>cia contra as mulleres
- Page 1:
O Tratamento penal da violenciacont
- Page 5 and 6:
Edita:Autora:Dep. Legal:ISBN:Serviz
- Page 8:
PresentaciónA violencia contra as
- Page 11 and 12:
2.C.2.- Utilización de armas .....
- Page 14 and 15: IntroduciónNinguén discute hoxe e
- Page 16: tema penal ante algunhas das condut
- Page 20 and 21: A.- O grao de tolerancia ante o exe
- Page 22 and 23: nenas ou das mulleres, causando en
- Page 24 and 25: 2002, se ben foron examinados 72 su
- Page 26 and 27: A primeira vista parece innecesario
- Page 28 and 29: Non podemos esquecer que a violenci
- Page 30 and 31: activo compromiso de defensa e prom
- Page 32 and 33: como causa necesaria ou suficiente
- Page 34 and 35: Estado de Dereito é imprescindible
- Page 36 and 37: dun lugar de acceso restrinxido aos
- Page 38 and 39: sas tan distintas como son o xéner
- Page 40 and 41: expresar de forma unívoca o mesmo
- Page 42 and 43: D.- A estrutura social como mecanis
- Page 44 and 45: cial encóntrase nas experiencias d
- Page 46 and 47: como estratexia de control das súa
- Page 48 and 49: CAUSAS DO MALTRATO A NIVEL DE MACRO
- Page 50 and 51: CAUSAS DO MALTRATO A NIVEL DE MACRO
- Page 52 and 53: tude cos citados polo representante
- Page 54 and 55: E.- A introdución da perspectiva d
- Page 56 and 57: das importantes modificacións oper
- Page 58 and 59: En canto ao ámbito do ordenamento
- Page 60 and 61: a ausencia de prestacións sociais
- Page 62 and 63: As mulleres coidadoras dos fillos e
- Page 66 and 67: As mulleres adolescentes ás cales
- Page 68 and 69: En definitiva, ¿por que é tan imp
- Page 70 and 71: - promover o emprego das inmigrante
- Page 72 and 73: Viría ser o mesmo que absterse de
- Page 74 and 75: do na sociedade e con claras manife
- Page 76 and 77: G.- O principio de intervención m
- Page 78 and 79: Quizais, e sobre todo en relación
- Page 80 and 81: É certo que a adopción de medidas
- Page 82 and 83: dos; pero o respecto a este catálo
- Page 84 and 85: O Ministerio de Traballo e Asuntos
- Page 86 and 87: nos se se lle deu desde o Ministeri
- Page 88 and 89: dade das persoas. A análise das ac
- Page 90 and 91: As resolucións que foron obxecto d
- Page 92 and 93: cento dos supostos 196 impúxose a
- Page 94 and 95: 2.C.4.- Presenza doutras persoasO e
- Page 96 and 97: puidera darse dos deberes inherente
- Page 98 and 99: Xa dunha forma expresa a Lei orgán
- Page 100 and 101: iso, unicamente se conceptúa a imp
- Page 102 and 103: lectualizando a súa expresión a t
- Page 104 and 105: homicidio entre parellas con respec
- Page 106 and 107: O estudo a que nos estamos a referi
- Page 108 and 109: Así o considerou tamén recentemen
- Page 110 and 111: anterioridade ao Código Penal de 1
- Page 112 and 113: “motivos” entenderanse os móbi
- Page 114 and 115:
que as unións de feito tiveron na
- Page 116 and 117:
pode producirse un incremento do de
- Page 118 and 119:
O lugar onde se leva a cabo a comis
- Page 120 and 121:
O domicilio conxugal, por tratarse
- Page 122 and 123:
H.- A voltas coa posible despenaliz
- Page 124 and 125:
cales a pena é evidentemente un fr
- Page 126 and 127:
cia con anterioridade e no cal, tra
- Page 128:
menor entidade, quixera sinalar que
- Page 132 and 133:
A Lei orgánica 11/2003, do 29 de s
- Page 134 and 135:
A cuestión radica na dúbida que x
- Page 136 and 137:
En definitiva, para os autores ante
- Page 138 and 139:
to de coñecer a problemática; a t
- Page 140 and 141:
xustifica a creación dun delito di
- Page 142 and 143:
Tamén o Tribunal Supremo considero
- Page 144 and 145:
A análise das cifras sobre delitos
- Page 146 and 147:
cias máis graves. Ademais, a princ
- Page 148 and 149:
A vivencia da inxustiza que supón
- Page 150 and 151:
dereito penal debe cumprir a súa f
- Page 152 and 153:
nese ambiente familiar. Trátase de
- Page 154 and 155:
Inhumanas ou Degradantes e o artigo
- Page 156 and 157:
definicións de tortura, como atent
- Page 158 and 159:
Partindo desta concepción da integ
- Page 160 and 161:
síndromes depresivas, os máis imp
- Page 162 and 163:
En páxinas anteriores referíamos
- Page 164:
A consideración actual de que o be
- Page 168 and 169:
1.- Da intensiva aplicación do Pri
- Page 170 and 171:
É certo que suscita numerosas dúb
- Page 172 and 173:
en todo caso considerando que os no
- Page 174 and 175:
2.- A necesaria atención aos inter
- Page 176 and 177:
Con independencia da importancia do
- Page 178 and 179:
Non obstante, é indubidable que a
- Page 180 and 181:
Con independencia da escasa aplicac
- Page 182 and 183:
sempre, diciamos, coñece a vítima
- Page 184 and 185:
No momento en que se asume a citada
- Page 186 and 187:
Á marxe da xestión anteriormente
- Page 188 and 189:
VÍNCULO DAS VÍTIMAS DE SEXO MASCU
- Page 190 and 191:
SENTENZA CONDENATORIA OU ABSOLUTORI
- Page 192 and 193:
PROHIBICIÓN DE RESIDENCIARETIRADA
- Page 194 and 195:
MEDIDAS CIVÍSIMPOSICIÓN DE MEDIDA
- Page 196 and 197:
MEDIDAS DE ASISTENCIA E PROTECCIÓN
- Page 198 and 199:
pesar da posta en marcha polo Minis
- Page 200 and 201:
Medidas Penais acordadas por Xuíce
- Page 202 and 203:
Delito ao que están vinculadas as
- Page 204 and 205:
Período de consulta: Entre 06/06/2
- Page 206 and 207:
Na táboa anterior o acento ponse p
- Page 208 and 209:
posibilidades poucas veces chegan.
- Page 210 and 211:
É indubidable o complicado que sup
- Page 212:
lles posibilite ás mulleres percib
- Page 216 and 217:
DATA:MODELO DE SOLICITUDE DE ORDE D
- Page 218 and 219:
3. ¿Sabe se a citada persoa ten al
- Page 220 and 221:
MEDIDAS QUE SE SOLICITAN NO ÁMBITO
- Page 222:
ANEXO II: Exemplo dun suposto de se
- Page 225 and 226:
DATA PROFESIONAL XESTIÓN30-07-042-
- Page 227 and 228:
DATA PROFESIONAL XESTIÓNsobre os d
- Page 229 and 230:
DATA PROFESIONAL XESTIÓNtodos os i
- Page 232:
ANEXO III: DATOS DE VIOLENCIA CONTR
- Page 235 and 236:
O maior número de condenados espa
- Page 238 and 239:
1. IntroduciónA violencia de xéne
- Page 240 and 241:
desagrado e cólera; pouca toleranc
- Page 242 and 243:
Unha vez que o suxeito é quen de i
- Page 244 and 245:
Retroalimentación e reforzo.Para g
- Page 246 and 247:
- Avaliación do autoconcepto media
- Page 248 and 249:
mos os datos fornecidos polo cuesti
- Page 250 and 251:
3.2. Temporalización do programaA
- Page 252:
BIBLIOGRAFÍA
- Page 255 and 256:
• Bernal del Castillo: La Discrim
- Page 257 and 258:
256• Consello Xeral do Poder Xudi
- Page 259 and 260:
• Figueroa Navarro, M.ª C.: Las
- Page 261 and 262:
• Lagarde y de los Ríos, M.: Cla
- Page 263 and 264:
• Ministerio de Traballo e Asunto
- Page 265 and 266:
• Red Feminista contra la Violenc
- Page 267:
• Villota, P. e Ferrari, I.: La i