Autora: María Debén Alfonso. Edita o Servizo Galego - Mulleres en ...

activo compromiso de defensa e promoción das liberdades e dereitos que constitúen oseu elemento definidor máis esencial” 37 .Pregúntome se ese activo compromiso de defensa e promoción dos dereitos por partedo Estado de Dereito, e a súa correspondente obriga positiva de contribuír á efectividadede tales dereitos, se debilita en certa medida interrogando a poboación españolasobre o grao de permisividade dunhas condutas que atentan contra a integridade físicae moral das persoas, neste caso as mulleres, parecendo deste modo concederlle certarelevancia a algunha posible “pretensión subxectiva do cidadán” 38 . Sen querer magnificara importancia desta cuestión, considero que é destacable que os poderes públicos,e neste caso o Ministerio da Presidencia como autor das citadas enquisas, aínda poidanconsiderar como susceptible de ser tida en conta a opinión dun posible sector da cidadaníaa favor de considerar “permisible” o exercicio da violencia contra as mulleres e entodo caso estratexia frontalmente contraria á consideración de que a violencia contra asmulleres é un “problema de Estado” 39 .O Barómetro de outubro de 2002 volve a realizarlle unha batería de preguntas á poboaciónrelativas á problemática da violencia nos fogares españois, e delas despréndeseunha valoración da problemática que a asocia unicamente, ou maioritariamente, á concorrenciadunha serie de factores que adoitan relacionarse con ambientes marxinais. OCentro de Investigacións Sociolóxicas, na súa enquisa, interroga a poboación sobre oque considera como causas determinantes ou especialmente influentes do exercicio daviolencia dentro dos fogares españois, ofrecendo como alternativas o abuso do alcohol,37 Blanco Valdés, R. L.: Introducción a la Constitución de 1978, Alianza, Madrid, 1998, p. 47.38 Blanco Valdés, R. L.: Introducción a la Constitución de 1978, Alianza, Madrid, 1998, páx. 48, engade:“por dicilo agora coas precisas palabras do Tribunal Constitucional na súa sentenza 53/1985 do 11 deabril, «os dereitos fundamentais son os compoñentes estruturais básicos, tanto do conxunto da ordexurídica obxectiva como de cada unha das ramas que o integran, en razón de que son a expresiónxurídica dun sistema de valores que, por decisión do constituínte, ha de informar o conxunto da organizaciónxurídica e política; son, en fin, como di o artigo 10 da Constitución: “o fundamento da ordexurídica e da paz social». Da significación e finalidades destes dereitos dentro da orde constitucionaldespréndese -continúa o supremo intérprete da Constitución- que a garantía da súa vixencia non podelimitarse á posibilidade do exercicio de pretensións por parte dos individuos, senón que ha de ser asumidatamén polo Estado. Por conseguinte, conclúe o Tribunal, da obriga negativa do Estado de nonlesionar a esfera individual ou institucional protexida polos dereitos fundamentais, senón tamén a obrigapositiva de contribuír á efectividade de tales dereitos, e dos valores que representan, aínda candonon haxa unha pretensión subxectiva por parte do cidadán”.39 O 30 de abril de 1998, o Consello de ministros do Goberno do Estado español aprobou o I Plan deAcción contra a Violencia contra a Muller, no que se establece: “A violencia contra as mulleres é unproblema de Estado. O Estado constitúeno os cidadáns e cidadás, os diferentes poderes, a sociedadecivil e as distintas administracións; é dicir, todos os estamentos sociais. En consecuencia, a todosestes estamentos afecta a resolución do grave problema que nos preocupa ou, dito doutra forma, acabarcoa violencia é cousa de todos”. I Plan de Acción contra a Violencia Doméstica 1998-2000, Institutoda Muller. http://www.mtas.es/mujer. Na actualidade está vixente o II Plan Integral contra a ViolenciaDoméstica 2001-2004, aprobado no Consello de ministros do 11 de maio de 2001; II Plan Integral contraa Violencia Doméstica 2001-2004. Véxanse as conclusións da macroenquisa elaborada poloInstituto da Muller en Vives, I. “Las políticas públicas desde la administración del Estado”, en La violenciacontra las mujeres. Realidad social y políticas públicas.UNED, Madrid, 2001, p. 89.O tratamento penal da violencia contra as mulleres29