Autora: María Debén Alfonso. Edita o Servizo Galego - Mulleres en ...

É certo que a adopción de medidas como as restritivas de dereitos, ao tratarse de restriciónsao exercicio de dereitos fundamentais, deberán ser adoptadas con suma cautelae, por suposto, con suxeición ao principio de proporcionalidade existente entre a medidaque se adopte e o interese que se trate de salvagardar; no entanto, a inhibición porparte de xuíces e tribunais foi tan absoluta neste campo que o maior esforzo das reformaslexislativas operadas nos últimos anos foi polo camiño de reforzar a previsión legalde tales medidas; 160 e isto aínda cando antes das devanditas reformas, o artigo 13 daLei de axuizamento criminal xa sinalaba como medida a adoptar polo xuíz a de “dar protecciónaos prexudicados”; o artigo 158 do Código civil, segundo redacción dada pola Leiorgánica 1/1996, do 15 de xaneiro, de protección xurídica do menor, permitíalle ao xuíza adopción das medidas cautelares que estimase oportunas para apartar os fillos e fillasmenores de calquera perigo, ou para evitar calquera prexuízo que puidese derivar darelación de filiación, entre os cales, desde logo, se encontra o ter que convivir cun paique agride sistematicamente a súa nai, ou incluso a eles mesmos; as devanditas medidas,sinala o precepto do Código civil, poden adoptarse dentro de calquera proceso, xasexa civil ou penal, e, non obstante, tal precepto sistematicamente non foi aplicado polosnosos tribunais.Á marxe do anteriormente exposto, e para xustificar que xa con anterioridade á Lei orgánica14/1999, do 9 de xuño, de modificación do Código Penal de 1995, en materia de protecciónás vítimas de malos tratos, e da Lei de axuizamento criminal, que establecedunha forma exhaustiva as medidas cautelares a adoptar, 161 existía unha previsión legalespecífica para adoptar medidas de protección ás vítimas deste tipo de comportamento,é necesario facer constar que a propia Lei orgánica 19/1994, do 23 de decembro, de protecciónde peritos e testemuñas en causas criminais, permitía, nos casos en que a autoridadexudicial apreciase un perigo grave para a persoa, para a liberdade ou para osbens dos cales pretendan o amparo, que non constase nas dilixencias nin o nome nin oenderezo nin outros datos identificativos das testemuñas.Esta medida apenas ten sido aplicada nas tramitacións das denuncias de violencia dentrodo fogar; mesmo ten sido moi dificultoso evitar que o agresor coñecese o lugar ondese refuxiaba a vítima naqueles supostos en que esta se encontraba ingresada nunhacasa de acollida para mulleres vítimas de malos tratos, dificultando en moitas ocasiónso obxectivo de manter o anonimato dos citados centros, e co conseguinte perigo xa nonsó para a muller que participaba no proceso en cuestión, senón incluso para outrasmulleres alí ingresadas ou para os seus fillos e fillas.maneira que existe un amplo catálogo de posibilidades que, ben por falta de información, ou por específicaconveniencia persoal, nin se instan, nin se aplican adecuadamente”; Ganzenmüller Roig, C.: Laviolencia doméstica. Respuestas jurídicas desde una perspectiva sociológica. R G D 2000. (664-665).160 Véxase a Lei orgánica 14/1999, do 9 de xuño, antes referida.161 Entre as modificacións operadas pola L. O. 14/1999 destaca a introdución do artigo 544 bis da Lei deaxuizamento criminal, que prevé un elenco de medidas cautelares entre as cales se encontra: a prohibiciónde residencia no ámbito territorial que, segundo a gravidade das circunstancias, considere oxuíz; a prohibición de acudir a aqueles lugares que o xuíz determine; a prohibición de aproximación ávítima, familiares ou outras persoas que determine o xuíz, e a prohibición de comunicación por escrito,verbal ou visual, por calquera medio de comunicación ou medio informático ou telemático, coa graduaciónque sexa precisa a teor das circunstancias do caso.O tratamento penal da violencia contra as mulleres79