Autora: María Debén Alfonso. Edita o Servizo Galego - Mulleres en ...

En páxinas anteriores referíamos que o Tribunal Constitucional considerou que a vulneraciónda integridade moral será constitutiva de trato degradante cando entrañe, calqueraque sexa o seu fin, un padecemento físico ou psíquico ilícito e inflixido de modo vexatoriopara quen o sofre, sendo a propia intención do autor a de vexar e dobregar a vontadedo suxeito paciente. 384cial da integridade moral é que a persoa, en canto tal, posúe unha dimensión espiritual e valorativaque a diferencia dos animais e as cousas e que se ve menoscabada cando aquela é tratada como sefose un simple obxecto”. Olmedo Cardenete, M.: El delito de violencia habitual en el ámbito doméstico:análisis teórico y jurisprudencial, Atelier Penal, Barcelona, 2001, pp. 44-48. Para E. Marín deEspinosa Ceballos, “o ben xurídico protexido no delito do artigo 153 do Código Penal debe ser diferenteaos resultados de violencia que o integran... Ese ben xurídico autónomo, o dereito do ser humanoa recibir un trato acorde coa súa condición de persoa, non sendo degradada á consideración desimple cousa, é o que o noso Código Penal se integra baixo a denominación de integridade moral doartigo 173 do Código Penal.”. Marín de Espinosa Ceballos, L.: La violencia doméstica. Análisis sociológico,dogmático y de derecho comparado, Comares, Granada, 2001, p. 194. Para L. Morillas Cuevas“Procede facer algunhas propostas de modificación do dereito penal substantivo que orienta a regulacióndesta cuestión no noso texto punitivo; a primeira das opcións concrétase nun cambio de localizaciónsistemática dos contidos do actual artigo 153; así, proponse o seu traslado dentro do Título VII,do Libro segundo referido á Tortura e outros delitos contra a integridade moral”. Morillas Cuevas, L.:“Valoración de la violencia de género desde la perspectiva del derecho penal” en Revista Electrónicade Ciencia Penal y Criminología, (2002). Véxase tamén Delgado Martín, J. La violencia doméstica: tratamientojurídico: problemas penales y procesales; la jurisdicción civil, Colex, Madrid, 2001, p. 72.Barquín Sanz tamén identifica a integridade moral como o ben xurídico protexido cando ao estudar osdelitos contra a integridade moral, e dun modo máis explícito o delito de grave trato degradante previstono 173 do Código Penal sinala que “o problema do ben xurídico nestes delitos (refírese ao artigo173 do Código Penal) admite o achegamento desde diversas perspectivas, incluíndo a súa postaen relación con outras figuras relativamente novidosas e xurdidas da mesma corrente de política lexislativa,das que o exemplo máis relevante constitúeo quizais o delito de malos tratos no grupo familiardo artigo 153 do Código Penal”, engadindo con posterioridade, ao analizar o deslinde e delimitacióndo delito de grave trato degradante previsto no artigo 173 e o delito de violencia habitual previsto noartigo 153, que o ben xurídico protexido en ambos os supostos está constituído pola integridade moral.“As fronteiras deste ben xurídico son difusas e introdúcense a miúdo no ámbito material doutros valorescos que establece diálogo... Trátase dunha nota inseparable do ser humano que apunta á súa vontadee á súa conciencia, á súa capacidade para decidir por si sobre si mesmo e non ser tratado comounha cousa. Ao mesmo tempo, caracteriza valores do individuo tales como a liberdade e a integridadefísica e psíquica, así como constitúe o substrato básico do conxunto de dereitos e liberdades fundamentais.Unha concreción máis plausible pode alcanzarse por vía negativa: a integridade moral veseafectada cando a persoa é obxecto de humillación, de vexación, de envilecemento, o que pode sucedertanto de forma conxunta co atentado a outros valores, como de forma independente”. Delitos contrala integridad moral, Bosch, Colección Estudios Penales, Barcelona, 2001, páxs., 51, 57 e 110.Véxanse Gómez Navajas, J.: “La vulneración de la integridad moral en el ámbito familiar” en Los derechoshumanos. Libro homenaje a Luis Portero García, Granada, 2001, p. 347; Castelló Nicás, N.:“Problemática sobre la concreción del bien jurídico protegido” en Estudios penales sobre violenciadoméstica, Editoriais de Dereito Reunidas, Madrid, 2002, p. 72, quen considera a integridade moralcomo o ben xurídico protexido. Véxase tamén Morillas Fernández, D.L.: Análisis criminológico del delitode violencia doméstica, Universidade de Cádiz, 2003, p. 31 e Benítez Jiménez M. J.: Violencia contrala mujer en el ámbito familiar. Cambios sociales y legislativos, Edisofer, Madrid, 2004, p. 105.384 STC 120/1990, do 27 de xuño.O tratamento penal da violencia contra as mulleres161