O estudo a que nos estamos a referir formula que a at<strong>en</strong>uante prevista no número 4º doartigo 21 do Código P<strong>en</strong>al, a confesión do delito, concorre maioritariam<strong>en</strong>te nos supostosde morte de mulleres a mans dos seus maridos ou compañeiros. Así, conclúe o estudoque a análise comparativa <strong>en</strong>tre estraños e <strong>en</strong>tre cónxuxes, ou persoas ligadas porrelacións análogas á conxugal, nos depara unha clara difer<strong>en</strong>za á hora de aplicar a citadacircunstancia. M<strong>en</strong>tres que no suposto <strong>en</strong>tre estraños se aplicou nun vinte e un porc<strong>en</strong>to dos supostos analizados, no suposto de morte <strong>en</strong>tre cónxuxes aplicouse nunhaporc<strong>en</strong>taxe moito máis elevada, concretam<strong>en</strong>te, nun trinta e sete por c<strong>en</strong>to.Chama tamén a at<strong>en</strong>ción o estudo sobre outra característica difer<strong>en</strong>ciadora <strong>en</strong>tre ambosos supostos. Así, m<strong>en</strong>tres nos supostos de morte <strong>en</strong>tre estraños a posta <strong>en</strong> coñecem<strong>en</strong>toda acción ante a autoridade compet<strong>en</strong>te se fai de maneira inmediata á comisión do feitodelituoso, o que comporta necesariam<strong>en</strong>te a súa apreciación por parte dos tribunais, nossupostos de morte <strong>en</strong>tre cónxuxes ou persoas ligadas por análogas relacións de afectividade,con frecu<strong>en</strong>cia a posta <strong>en</strong> coñecem<strong>en</strong>to non se produce de maneira inmediatas<strong>en</strong>ón que, <strong>en</strong> múltiples ocasións, transcorreu un espazo de tempo o sufici<strong>en</strong>tem<strong>en</strong>teamplo como para suscitar a necesidade de cuestionar se, <strong>en</strong> tales supostos, se debe valorarda mesma forma que se a comunicación fose tras a comisión do delito.As autoras do estudo manifestan que “así como nos casos de morte <strong>en</strong>tre estraños estecomportam<strong>en</strong>to se pres<strong>en</strong>ta de inmediato á finalización do feito, cando foi <strong>en</strong>tre cónxuxes,con frecu<strong>en</strong>cia, dáse despois de fuxir ou de pasar toda a noite na casa co cadáver, ondedespois dos actos homicidas é máis difícil que poidan ser descubertos, o que dá tempo aconsultar, viaxar, int<strong>en</strong>tar ocultar o cadáver e mesmo valorar a posibilidade de todo isto”.Se partimos das consideracións anteriorm<strong>en</strong>te referidas, relativas aos requisitos que adoutrina e a xurisprud<strong>en</strong>cia esix<strong>en</strong> á hora de aplicar ou non a at<strong>en</strong>uante de confesión dodelito, parece difícil conciliar o recoñecem<strong>en</strong>to que o ord<strong>en</strong>am<strong>en</strong>to xurídico prevé ante aposta <strong>en</strong> coñecem<strong>en</strong>to das autoridades da comisión do feito delituoso, a través dunhaimportante at<strong>en</strong>uación da p<strong>en</strong>a, e o que a posta <strong>en</strong> coñecem<strong>en</strong>to se leve a cabo transcorridoun considerable espazo de tempo que o autor podía ter evitado a prol dun verdadeiroafán de colaboración coa Administración de xustiza. En palabras de FARALDOCABANA, citando a CALDERÓN SUSÍN, “a confesión constitúe hoxe <strong>en</strong> día unha dasprobas máis apreciadas; de aí que qu<strong>en</strong> lexisla a favoreza cunha mitigación da p<strong>en</strong>a, <strong>en</strong>determinados casos e polo que supón de sometem<strong>en</strong>to do delincu<strong>en</strong>te ás consecu<strong>en</strong>ciaslegais ou xurídicas do seu feito inxusto”. 239SERRANO BUTRAGUEÑO, ao se referir á análise da d<strong>en</strong>ominada autod<strong>en</strong>uncia ou confesiónmotu propio, refírese ás distintas razóns de política criminal que xustifican estaat<strong>en</strong>uante: 1.- a colaboración coa xustiza, facilitando a investigación dos feitos e das persoasresponsables; 2.- facilitar unha resposta punitiva rápida, eficaz e ao verdadeiromerecedor dela (s<strong>en</strong> prexuízo de que o xuíz verifique e comprobe o valor da confesión,ex artigo 406 da Lei de axuizam<strong>en</strong>to criminal); e 3.- razóns de estrita xustiza, xa queunha persoa que, coa súa confesión, produce os efectos b<strong>en</strong>eficiosos para o sistemap<strong>en</strong>al antes m<strong>en</strong>cionados debe obter unha comp<strong>en</strong>sación do propio sistema <strong>en</strong> forma deat<strong>en</strong>uarlle a sanción que se lle impón pola súa conduta. 240239 Faraldo Cabana, P.: Las causas de levantami<strong>en</strong>to de la p<strong>en</strong>a, Tirant lo Blanch, Val<strong>en</strong>cia, 2000, p. 304.240 Serrano Butragueño, I.: Código P<strong>en</strong>al, com<strong>en</strong>tarios y jurisprud<strong>en</strong>cia, 3ª ed., Comares, Granada, 2001,p. 460.O tratam<strong>en</strong>to p<strong>en</strong>al da viol<strong>en</strong>cia contra as mulleres105
Segundo o estudo, mesmo naqueles supostos <strong>en</strong> que non se confesa a verdade sobreos feitos, a at<strong>en</strong>uante de confesión dos feitos apreciouse se o autor dos feitos compareceantes de iniciadas as actuacións. 241Un suposto, <strong>en</strong>tre outros, 242 <strong>en</strong> que foi apreciada a at<strong>en</strong>uante de confesión dos feitos apesar de tratarse dunha narración desfigurada da realidade, é aquel que dá lugar á resolucióndo Tribunal Supremo do 6 de abril de 1998 243 . Na citada resolución o esposo, trasferir gravem<strong>en</strong>te con arma branca a súa esposa, deixouna no chan do dormitorio conchoque hipovolémico e, s<strong>en</strong> pedir auxilio, duchouse, cambiouse de roupa e saíu da casa,pechando a porta con chave, que dobrou e rompeu co ánimo de dificultar a <strong>en</strong>trada,fuxindo do lugar <strong>en</strong> autostop; non obstante, cambiou de opinión no traxecto e púxose <strong>en</strong>contacto cun policía local, ao cal lle referiu que cometera un delito pero comunicándolleque só llo contaría á Garda Civil.O fundam<strong>en</strong>to xurídico quinto da citada resolución considera que “<strong>en</strong> relación coa veracidadeda confesión, a xurisprud<strong>en</strong>cia desta Sala 244 esixiu que se axuste substancialm<strong>en</strong>teá realidade, aínda que admitíndose que non sexa obxectiva e que se introduzanpor parte do confesante matices favorecedores, sempre que se refiran a circunstanciasnon sufici<strong>en</strong>tem<strong>en</strong>te relevantes. Conforme esta doutrina, debe <strong>en</strong>t<strong>en</strong>derse que a confesiónde José G. O. cumpriu o requisito de se axustar substancialm<strong>en</strong>te á verdade, aíndaque o inculpado manifestase, para tratar de minorar a súa responsabilidade, que coa coiteladasó tratara de asustar a súa muller, dirixindo o coitelo contra a almofada, preto dasúa cabeza”.Esta apreciación contradí as esix<strong>en</strong>cias expostas reiteradam<strong>en</strong>te pola doutrina maioritaria;non obstante, o Tribunal Supremo apreciou a at<strong>en</strong>uante, obviando ademais que acomunicación veraz e s<strong>en</strong> matices ás autoridades podía ter promovido a rápida at<strong>en</strong>ciónmédica da vítima, evitando, quizais, a morte desta.Así, FARALDO CABANA sinalou que “no ámbito desta at<strong>en</strong>uante <strong>en</strong>t<strong>en</strong>deuse a confesiónda infracción como confesión de plano, isto é, a que supón declarar tal cal a condutailícita, s<strong>en</strong> ocultar nin terxiversar nada. Non produce a at<strong>en</strong>uación da p<strong>en</strong>a a versiónparcial e desfigurada dos feitos, favorecedora para o propio culpable (...) Resulta obvioque se trata de garantir o cumprim<strong>en</strong>to, ao m<strong>en</strong>os parcial, dos fins da p<strong>en</strong>a e, <strong>en</strong> particular,da prev<strong>en</strong>ción especial, para conceder a diminución da p<strong>en</strong>a, pois outra posturanon sería coher<strong>en</strong>te co fundam<strong>en</strong>to que informa estas causas de at<strong>en</strong>uación”. 245106241 Véxase s<strong>en</strong>t<strong>en</strong>za da Audi<strong>en</strong>cia Provincial de Navarra 128/2000, do 10 de outubro.242 Suposto citado no estudo, p. 18.243 Véxase fundam<strong>en</strong>to xurídico 5º da s<strong>en</strong>t<strong>en</strong>za do Tribunal Supremo 1998/6228, do 6 de abril.244 (SS. 28 xaneiro 1989 [RX 1989\601], 27 maio 1992 [RX 1992\4498], 23 marzo 1993 [RX 1993\2495],17 maio 1993 [RX 1993\4158], 5 novembro 1993 [RX 1993\8278], 18 maio 1994 [RX 1994\3933] e366/1997, do 21 marzo [RX 1997\2266]),245 Faraldo Cabana, P.: Las causas de levantami<strong>en</strong>to de la p<strong>en</strong>a, Tirant lo Blanch, Val<strong>en</strong>cia, 2000, p. 305.A autora refire que neste mesmo s<strong>en</strong>tido se manifestaron Calderón Susín e Valle. Tamén M. OrtsBer<strong>en</strong>guer sinalou que se require que a confesión sexa substancialm<strong>en</strong>te verdadeira, non falsa, t<strong>en</strong>d<strong>en</strong>ciosaou equívoca. “De las circunstancias que at<strong>en</strong>úan la responsabilidad criminal”, Com<strong>en</strong>tariosal Código P<strong>en</strong>al de 1995, Tirant lo Blanch, Val<strong>en</strong>cia, 1996, p. 270.O tratam<strong>en</strong>to p<strong>en</strong>al da viol<strong>en</strong>cia contra as mulleres
- Page 1:
O Tratamento penal da violenciacont
- Page 5 and 6:
Edita:Autora:Dep. Legal:ISBN:Serviz
- Page 8:
PresentaciónA violencia contra as
- Page 11 and 12:
2.C.2.- Utilización de armas .....
- Page 14 and 15:
IntroduciónNinguén discute hoxe e
- Page 16:
tema penal ante algunhas das condut
- Page 20 and 21:
A.- O grao de tolerancia ante o exe
- Page 22 and 23:
nenas ou das mulleres, causando en
- Page 24 and 25:
2002, se ben foron examinados 72 su
- Page 26 and 27:
A primeira vista parece innecesario
- Page 28 and 29:
Non podemos esquecer que a violenci
- Page 30 and 31:
activo compromiso de defensa e prom
- Page 32 and 33:
como causa necesaria ou suficiente
- Page 34 and 35:
Estado de Dereito é imprescindible
- Page 36 and 37:
dun lugar de acceso restrinxido aos
- Page 38 and 39:
sas tan distintas como son o xéner
- Page 40 and 41:
expresar de forma unívoca o mesmo
- Page 42 and 43:
D.- A estrutura social como mecanis
- Page 44 and 45:
cial encóntrase nas experiencias d
- Page 46 and 47:
como estratexia de control das súa
- Page 48 and 49:
CAUSAS DO MALTRATO A NIVEL DE MACRO
- Page 50 and 51:
CAUSAS DO MALTRATO A NIVEL DE MACRO
- Page 52 and 53:
tude cos citados polo representante
- Page 54 and 55:
E.- A introdución da perspectiva d
- Page 56 and 57: das importantes modificacións oper
- Page 58 and 59: En canto ao ámbito do ordenamento
- Page 60 and 61: a ausencia de prestacións sociais
- Page 62 and 63: As mulleres coidadoras dos fillos e
- Page 64 and 65: e a discapacidade, mesmo cando son
- Page 66 and 67: As mulleres adolescentes ás cales
- Page 68 and 69: En definitiva, ¿por que é tan imp
- Page 70 and 71: - promover o emprego das inmigrante
- Page 72 and 73: Viría ser o mesmo que absterse de
- Page 74 and 75: do na sociedade e con claras manife
- Page 76 and 77: G.- O principio de intervención m
- Page 78 and 79: Quizais, e sobre todo en relación
- Page 80 and 81: É certo que a adopción de medidas
- Page 82 and 83: dos; pero o respecto a este catálo
- Page 84 and 85: O Ministerio de Traballo e Asuntos
- Page 86 and 87: nos se se lle deu desde o Ministeri
- Page 88 and 89: dade das persoas. A análise das ac
- Page 90 and 91: As resolucións que foron obxecto d
- Page 92 and 93: cento dos supostos 196 impúxose a
- Page 94 and 95: 2.C.4.- Presenza doutras persoasO e
- Page 96 and 97: puidera darse dos deberes inherente
- Page 98 and 99: Xa dunha forma expresa a Lei orgán
- Page 100 and 101: iso, unicamente se conceptúa a imp
- Page 102 and 103: lectualizando a súa expresión a t
- Page 104 and 105: homicidio entre parellas con respec
- Page 108 and 109: Así o considerou tamén recentemen
- Page 110 and 111: anterioridade ao Código Penal de 1
- Page 112 and 113: “motivos” entenderanse os móbi
- Page 114 and 115: que as unións de feito tiveron na
- Page 116 and 117: pode producirse un incremento do de
- Page 118 and 119: O lugar onde se leva a cabo a comis
- Page 120 and 121: O domicilio conxugal, por tratarse
- Page 122 and 123: H.- A voltas coa posible despenaliz
- Page 124 and 125: cales a pena é evidentemente un fr
- Page 126 and 127: cia con anterioridade e no cal, tra
- Page 128: menor entidade, quixera sinalar que
- Page 132 and 133: A Lei orgánica 11/2003, do 29 de s
- Page 134 and 135: A cuestión radica na dúbida que x
- Page 136 and 137: En definitiva, para os autores ante
- Page 138 and 139: to de coñecer a problemática; a t
- Page 140 and 141: xustifica a creación dun delito di
- Page 142 and 143: Tamén o Tribunal Supremo considero
- Page 144 and 145: A análise das cifras sobre delitos
- Page 146 and 147: cias máis graves. Ademais, a princ
- Page 148 and 149: A vivencia da inxustiza que supón
- Page 150 and 151: dereito penal debe cumprir a súa f
- Page 152 and 153: nese ambiente familiar. Trátase de
- Page 154 and 155: Inhumanas ou Degradantes e o artigo
- Page 156 and 157:
definicións de tortura, como atent
- Page 158 and 159:
Partindo desta concepción da integ
- Page 160 and 161:
síndromes depresivas, os máis imp
- Page 162 and 163:
En páxinas anteriores referíamos
- Page 164:
A consideración actual de que o be
- Page 168 and 169:
1.- Da intensiva aplicación do Pri
- Page 170 and 171:
É certo que suscita numerosas dúb
- Page 172 and 173:
en todo caso considerando que os no
- Page 174 and 175:
2.- A necesaria atención aos inter
- Page 176 and 177:
Con independencia da importancia do
- Page 178 and 179:
Non obstante, é indubidable que a
- Page 180 and 181:
Con independencia da escasa aplicac
- Page 182 and 183:
sempre, diciamos, coñece a vítima
- Page 184 and 185:
No momento en que se asume a citada
- Page 186 and 187:
Á marxe da xestión anteriormente
- Page 188 and 189:
VÍNCULO DAS VÍTIMAS DE SEXO MASCU
- Page 190 and 191:
SENTENZA CONDENATORIA OU ABSOLUTORI
- Page 192 and 193:
PROHIBICIÓN DE RESIDENCIARETIRADA
- Page 194 and 195:
MEDIDAS CIVÍSIMPOSICIÓN DE MEDIDA
- Page 196 and 197:
MEDIDAS DE ASISTENCIA E PROTECCIÓN
- Page 198 and 199:
pesar da posta en marcha polo Minis
- Page 200 and 201:
Medidas Penais acordadas por Xuíce
- Page 202 and 203:
Delito ao que están vinculadas as
- Page 204 and 205:
Período de consulta: Entre 06/06/2
- Page 206 and 207:
Na táboa anterior o acento ponse p
- Page 208 and 209:
posibilidades poucas veces chegan.
- Page 210 and 211:
É indubidable o complicado que sup
- Page 212:
lles posibilite ás mulleres percib
- Page 216 and 217:
DATA:MODELO DE SOLICITUDE DE ORDE D
- Page 218 and 219:
3. ¿Sabe se a citada persoa ten al
- Page 220 and 221:
MEDIDAS QUE SE SOLICITAN NO ÁMBITO
- Page 222:
ANEXO II: Exemplo dun suposto de se
- Page 225 and 226:
DATA PROFESIONAL XESTIÓN30-07-042-
- Page 227 and 228:
DATA PROFESIONAL XESTIÓNsobre os d
- Page 229 and 230:
DATA PROFESIONAL XESTIÓNtodos os i
- Page 232:
ANEXO III: DATOS DE VIOLENCIA CONTR
- Page 235 and 236:
O maior número de condenados espa
- Page 238 and 239:
1. IntroduciónA violencia de xéne
- Page 240 and 241:
desagrado e cólera; pouca toleranc
- Page 242 and 243:
Unha vez que o suxeito é quen de i
- Page 244 and 245:
Retroalimentación e reforzo.Para g
- Page 246 and 247:
- Avaliación do autoconcepto media
- Page 248 and 249:
mos os datos fornecidos polo cuesti
- Page 250 and 251:
3.2. Temporalización do programaA
- Page 252:
BIBLIOGRAFÍA
- Page 255 and 256:
• Bernal del Castillo: La Discrim
- Page 257 and 258:
256• Consello Xeral do Poder Xudi
- Page 259 and 260:
• Figueroa Navarro, M.ª C.: Las
- Page 261 and 262:
• Lagarde y de los Ríos, M.: Cla
- Page 263 and 264:
• Ministerio de Traballo e Asunto
- Page 265 and 266:
• Red Feminista contra la Violenc
- Page 267:
• Villota, P. e Ferrari, I.: La i