Autora: María Debén Alfonso. Edita o Servizo Galego - Mulleres en ...

A vivencia da inxustiza que supón para as mulleres situarse sempre en último lugar xeraen moitas mulleres conflitos internos entre as propias necesidades e a atención aosdemais, conflitos derivados do sobreesforzo cotián en favor dos outros. Coa maternidadesobre todo, afloran con vigor as normas, mandatos e sancións que definen o desenvolvementopropio como egoísmo. O egoísmo foi un dos maiores tabús impostos ásmulleres. Conforme se avanza no camiño da entrega, elimínase a individualidade, o desenvolvementoe a independencia, e como consecuencia os sentimentos oscilan entre avirtude de realizar o que lles “é propio” e a conciencia da inxustiza que isto supón. 337Se a todo isto se lle agrega unha situación de violencia constante no ámbito desa relación,a contradición entre “paz familiar” e “desenvolvemento persoal en liberdade” faisemáis evidente.GÓMEZ VALVERDE describe estas contradicións sinalando que “o feito de que na nosacultura estivesen asimilados o significado muller e nai como se se confundisen na súasignificación ata o punto de ser o mesmo é algo que choca coas vivencias que as mulleresteñen unha a unha. A experiencia da maternidade non esgota, nin moito menos, acantidade de vivencias e anhelos que habitan no corpo e na mente dunha muller e,porén, parece como se un mandato social encuberto determinase que ser muller fose sernai e que desa característica privilexiada da maternidade, que a achegaba á natureza eaos afectos inmediatos, derivasen todo o resto de propiedades atribuídas ás mulleres: asúa particular sensibilidade, a súa capacidade para outorgar coidados, a súa abnegaciónou o seu sacrificio”. 338En múltiples ocasións as mulleres vítimas da violencia habitual atravesan por un longoproceso de indecisión ante o clima de violencia que sofren tanto elas como as súas fillase fillos, indecisión claramente influída pola falta de recursos económicos propios que llespermitan desenvolverse de maneira independente do seu marido ou compañeiro, poladificultade de acceso a un mercado de traballo que despreza os colectivos de maioridade ou carentes de formación, ou mesmo pola existencia de sentimentos contraditorios,lexítimos sempre, que a fan dubidar entre permanecer e manter os seus fillos e fillasnese clima de violencia ou abandonar ese marido ou compañeiro ao que se uniu nunhadeterminada época cunha proxección de futuro e un proxecto de vida en común que se336 Unha das manifestacións máis claras desa afirmación radica na dificultade, hoxe en día, de compatibilizara continuación dunha vida laboral co nacemento dun fillo. A isto refírese A. Ballester Pastor, nasúa análise da Ley 39/1999 de Conciliación de la Vida Familiar y Laboral, Tirant lo Blanch, Barcelona,1999, p. 10, ao sinalar que “probablemente unha das principais carencias da nova regulación fose onon afrontar o reto da igualdade real por medio de medidas de acción afirmativa, potenciando realmentea asunción masculina das responsabilidades domésticas e familiares, ben directamente, benpor medio de estratexias efectivas contra a segregación laboral e a discriminación salarial: e é que tanevidente resulta que as responsabilidades familiares tradicional e socialmente admitidas e promovidasfrean o desenvolvemento profesional das mulleres como que unha peor situación de saída no mercadode traballo ten o efecto perverso de estancalas e facelas forzosamente optar polo coidado doméstico”.337 Véxase Lagarde e De los Ríos, M.: Claves feministas para la autoestima de las mujeres, Horas yHoras, Madrid, 2000, p. 159.338 Gómez Valverde, L.: “Otra forma de violencia: el corsé de las imágenes”, I Congreso Nacional A violenciaimpide a Igualdade, Santiago de Compostela, 2000, p. 60.O tratamento penal da violencia contra as mulleres147