1. GİRİŞ Dünyadaki şarap sektörünün genel yapısına bakıldığında ...

5.3. Sektörde Yaşanan Sorunlar
Sektörde karşılaşılan en büyük sorun, Özel Tüketim Vergisi (ÖTV)’nin % 63.3
gibi yüksek bir değer olarak belirlenmiş olmasıdır. Bu değere, % 18 Katma Değer
Vergisi (KDV) de ilave edildiğinde, üreticilerin maliyetleri artmaktadır. Bu da kayıt dışı
ekonomiyi teşvik etmekte ve faturasız işlem yapmayı arttırmaktadır. Bazı firmaların
kayıt dışı ekonomide yer almasıyla, faturalı çalışan ve vergisini tam olarak ödeyen
firmalar haksız rekabete uğramaktadır.
Türk şarapçılığının karşılaştığı önemli sorunlardan biri bağcılık ve şarapçılık ile
ilgili kanunların, düzenlemelerin ve kurumların yetersizliğidir. Şarapçılığı ciddiye alan
her ülkenin, hangi bölgede hangi üzümlerin yetişeceği, bağ kurma ve bakım yöntemleri,
üretim usulleri, alkol derecesi, hektar başına verim, şarabın kimyasal analiz değerleri
gibi pek çok unsuru detaylı olarak belirleyen bir “köken kontrollü adlandırma sistemi”
(Appellation de’ Origine Controlee) mutlaka vardır. Türkiye’nin de ciddi bir şarap
ülkesi olabilmesi için benzer bir uygulamaya geçmesi şarttır. Türkiye’de firmaların
denetimi görevi, Tarım İl Müdürlüklerine verilmiştir. Denetim eksikliği ve denetime
gereken önemin yeterince verilmemesinden dolayı, sektörde üretim gerekli standartlarda
yapılamamakta, bu da sektörü olumsuz yönde etkilemektedir. Denetim konusu
dünyadaki şarap sektöründe çok önemli olup, çeşitli komisyonlarca yürütülmektedir.
Örneğin, Fransa’daki şarap sektöründe (özellikle şampanya) 20. yüzyılda yaşanan
gelişmeler, teknik yenilikler ve teknoloji kullanımı yanında, aynı zamanda sektörün
denetimine verilen önemden kaynaklanmıştır. Şampanya için denetim kuruluşu,
“Comite Interprofessionel du Vin de Champagne” (CIVC) 1941 yılında bir yarı özel
organizasyon olarak kurulmuştur. Bu organizasyonun giderlerinin karşılanması, hasat
zamanı üzüm üreticilerinin ve ayrıca şampanya üreticilerinin sattığı şişe sayısına göre
ödediği vergiler ile özel bazı vergilerden gerçekleştirilmektedir. CIVC üzüm üreticileri
ve imalatçılar ile birlikte, çeşitli şarap satan acentalar, satış organizasyonları ve
yardımcı sektörler ile birlikte çalışmaktadır. Aynı zamanda bu kuruluş devletin kontrolü
altındadır ve kendisine regülasyona bağlı olarak güç verilmiştir. Özel sektör ve kamu
sektörü arasında aracı bir pozisyondadır.