Kontrola Państwowa - Najwyższa Izba Kontroli

126 Małgorzata Nowakowska, Tadeusz Pachowski
[286]
hierarchii ważności i kolejności realizacji zadań, szacowania potrzeb finansowych.
Były one konieczne także do ustalenia niezbędnego zakresu współpracy, głównie
z władzami samorządowymi i Policją w celu minimalizowania skutków występujących
na dworcach zjawisk niepożądanych, takich jak: bezdomność, narkomania
i przestępczość.
Niepokojące było też to, że umowy o ochronę dworców zawarte z SOK
i firmami ochroniarskimi nie gwarantowały pełnej i skutecznej ochrony, nie zawierały
bowiem warunków określających kryteria jakości usług. Tym samym
nie zabezpieczały należycie interesów spółki 9 . Co więcej, kierownictwa tych
jednostek organizacyjnych PKP S.A. zaniechały egzekwowania od SOK i firm
ochroniarskich całkowitego wykonania umów co – przy niedostatecznym zainteresowaniu
z ich strony stanem porządku i bezpieczeństwa na dworcach kolejowych
– nie sprzyjało właściwej ochronie tych obiektów. Ponadto, nie stosowano
wobec SOK i firm ochroniarskich restrykcji z tytułu nienależytego wykonania
obowiązków wynikających z zawartych umów, z karami umownymi włącznie.
Wystawione przez SOK faktury były bezkrytycznie akceptowane i zatwierdzane,
mimo posiadanej przez kierownictwa skontrolowanych oddziałów gospodarowania
nieruchomościami wiedzy o nienależytej pracy patroli SOK (w tym
niepodejmowaniu interwencji).
Jedną z podstawowych przyczyn niezapewnienia właściwej ochrony porządku
i bezpieczeństwa na dworcach kolejowych było niedostateczne i nieskuteczne realizowanie
zadań określonych we wspomnianej Strategii. Jak wynika z ustaleń kontroli,
w niewystarczającym zakresie instalowano systemy monitoringu wizyjnego lub
modernizowano systemy już funkcjonujące. Podstawową przyczyną takiego stanu
rzeczy był brak środków finansowych i znaczne koszty utrzymania urządzeń monitorujących.
Jeszcze przed podjęciem kontroli przez NIK, PKP S.A. zlikwidowała
placówki Policji z przyczyn ekonomicznych i jak ustalono, funkcjonowały one
jedynie na 3 dworcach (Warszawa Centralna, Wrocław Główny, Poznań Główny).
Do 31 marca 2006 r. liczba takich placówek wzrosła do 6 (nowe placówki powstały
w Zebrzydowicach – Posterunek Policji Komendy Miejskiej, Częstochowie
– Referat Kolejowy Komendy Miejskiej i Krakowie – Posterunek Policji). Ważny
był również problem zamykania dworców kolejowych bądź ich części w porze
nocnej, w ramach tzw. przerwy technologicznej. Trzy spośród 8 skontrolowanych 10
oddziałów gospodarowania nieruchomościami nie przeprowadzały analiz potrzeb
oraz skutków zamykania tych obiektów, chociaż były one zalecane przez Zarząd
PKP S.A. w wytycznych.
9
Takie umowy zostały zawarte przez kierownictwa 4 spośród 8 skontrolowanych oddziałów gospodarowania
nieruchomościami.
10
W Olsztynie, Gdańsku i Katowicach.