Kontrola PaÅstwowa - Najwyższa Izba Kontroli
Kontrola PaÅstwowa - Najwyższa Izba Kontroli
Kontrola PaÅstwowa - Najwyższa Izba Kontroli
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
164<br />
Jacek Mazur<br />
[324]<br />
za finanse Unii Europejskiej. Zarządzanie środkami UE należy do Komisji oraz<br />
– w wypadku zarządzania dzielonego – także do rządów i innych organów państw<br />
członkowskich. Traktat reformujący (Traktat lizboński) zobowiązuje do większej<br />
współpracy między Unią a państwami członkowskimi. Rządy są odpowiedzialne<br />
przed krajowymi parlamentami, co podkreśla znaczenie tych ostatnich w procesie<br />
rozliczalności środków UE. Uczestnicy seminarium podkreślali, że najwyższe<br />
organy kontroli państw UE ani Europejski Trybunał Obrachunkowy nie są częścią<br />
systemu kontroli wewnętrznej. Jako kontrolerzy zewnętrzni instytucje te badają<br />
skuteczność, wydajność i oszczędność działania systemów zarządzania i kontroli<br />
oraz rozpatrują rozliczalność środków UE między innymi z punktu widzenia<br />
odpowiedniego sposobu zorganizowania tych systemów i zarządzania ryzykiem<br />
związanym z wykorzystaniem środków UE; wyniki kontroli prezentują – odpowiednio<br />
– krajowym parlamentom oraz Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.<br />
W ten sposób NOK państw UE oraz ETO mogą przedstawiać zalecenia dotyczące<br />
konstrukcji systemów zarządzania i kontroli, a przez to zmniejszyć ryzyko błędów<br />
i złego zarządzania.<br />
W dyskusji zwrócono uwagę, że koncepcja dopuszczalnego poziomu ryzyka<br />
zakłada potrzebę oceny zrównoważenia kosztów funkcjonowania systemu kontroli<br />
oraz korzyści z działania mechanizmów kontrolnych. Budowa i funkcjonowanie<br />
systemów zarządzania i kontroli kosztuje, nie warto więc ich rozbudowywać ponad<br />
rzeczywiste potrzeby. Nie można zakładać, że systemy kontroli są bezbłędne, gdyż<br />
jest to w praktyce niemożliwe do osiągnięcia, a także nieopłacalne, bowiem koszty<br />
nadmiernie rozbudowanego systemu kontroli byłyby wyższe niż straty, jakim by<br />
taki system zapobiegał. Może bowiem dojść do sytuacji, że koszty dodatkowych<br />
mechanizmów kontrolnych (sprawdzeń i kontroli na miejscu u beneficjenta) będą<br />
przewyższać korzyści z działania systemu zarządzania i kontroli w postaci zmniejszenia<br />
kwot traconych wskutek błędów i nieprawidłowości.<br />
Poziom dopuszczalnego ryzyka powinien być uwzględniany przy planowaniu<br />
programów unijnych oraz związanych z nimi wydatków i dochodów. Sposób<br />
obliczania, przyznawania i wykorzystywania środków oraz sposób kalkulowania<br />
i zbierania dochodów mają istotny wpływ na koszty administracji i profil ryzyka<br />
nieodłącznego, czyli ryzyka, które wynika z istoty prowadzonej działalności.<br />
Rozważenie tych aspektów przez organy UE może prowadzić do odrzucenia programu,<br />
albo do zgody na podwyższone ryzyko, jeżeli istota wydatku czy dochodu<br />
i wynikające stąd korzyści na to zasługują. We wnioskach z posiedzenia 8 listopada<br />
2005 r. Rada (ECOFIN) wezwała Komisję i państwa członkowskie do zwiększenia<br />
skuteczności, wydajności i oszczędności istniejących systemów kontroli oraz<br />
optymalnego ich wykorzystania. Rada zwróciła się też do Komisji o określenie<br />
bilansu kosztów i korzyści mechanizmów kontrolnych stosując podejście oparte
Change language