Kontrola Państwowa - Najwyższa Izba Kontroli

168 Jacek Mazur
[328]
Holandii) 8 . Po dyskusji uchwała została przyjęta, z tym że zamiast seminarium
odbędzie się „wymiana informacji na temat możliwej roli NOK w kontroli narodowych
deklaracji zarządzania środkami UE”. Nie wystarczyły wyjaśnienia, że chodzi
o spotkanie dla przekazania informacji i dyskusji – i tylko dla tych NOK, które
chcą w nim uczestniczyć: przedstawicielka Trybunału Obrachunkowego Francji
Daniele Lamarque była przeciw seminarium, uznając że Parlament Europejski
i Komisja mogłyby traktować je jako argument, że Komitet Kontaktowy wspiera
wprowadzenie „narodowych deklaracji” ...
Prowadzenie ewaluacji działalności Komitetu Kontaktowego przedstawiła
Kontroler Generalny Szwecji Eva Lindström. Na poprzednim zebraniu w Warszawie
KK zwrócił się do grup roboczych o „przedstawienie doświadczeń w zakresie organizacyjnych
i praktycznych zagadnień współpracy”. Grupa zadaniowa ds. współpracy
przygotowała ankietę, na którą odpowiedziała znaczna większość członków
grup roboczych (114 osób z 26 NOK). Wyniki wskazują m.in. na potrzebę bardziej
wyraźnego określania mandatu grup roboczych, lepszej organizacji ich pracy przez
8
Zgodnie z traktatem ustanawiającym Wspólnotę Europejską, wykonanie budżetu Wspólnoty
należy do Komisji Europejskiej. W rzeczywistości około 80% wydatków Wspólnoty następuje za
pośrednictwem organów centralnych, regionalnych i lokalnych państw członkowskich: Komisja przekazuje
państwom kwoty łączne, zaś administracje krajowe wypłacają środki końcowym odbiorcom.
W celu zwiększenia odpowiedzialności państw członkowskich Parlament Europejski zaproponował
w kwietniu 2005 r. nałożenie na państwa nowych obowiązków: co roku przedstawiciel rządu – w imieniu
państwa członkowskiego – miałby podpisywać dwie deklaracje:
– oświadczenie ujawniające (uprzednie): potwierdzające, że krajowe struktury zarządzania spełniają
wymagania UE oraz zawierające m.in. informacje o instytucjach kontrolnych na poziomie centralnym
i niższym, o dostatecznych zasobach dla celów kontroli na każdym poziomie oraz działaniach podjętych
w celu zapewnienia, że każda instytucja zarządzająca zna wymagania i wytyczne UE (w razie potrzeby
do oświadczenia miałby zostać włączony plan działań naprawczych);
– oświadczenie o wiarygodności (następcze), dotyczące legalności i prawidłowości transakcji, potwierdzające
m.in. że w danym roku zastosowano procedury powodujące zgodność zarządzania z prawem
wspólnotowym.
W listopadzie 2005 r. Rada odrzuciła propozycje Parlamentu. „Za” opowiedziały się tylko Holandia,
Dania i Wlk. Brytania, państwa te podjęły jednak kroki na rzecz wprowadzenia „narodowych deklaracji”
we własnym zakresie. Urząd Kontroli Państwowej Danii jeszcze w czerwcu 2005 r. postanowił o corocznym
sporządzaniu sprawozdania z kontroli wykorzystania środków UE– w ramach sprawozdania z wykonania
budżetu państwa. Pierwsze sprawozdanie, zawierające poświadczenie prawidłowości rozliczeń oraz
ogólne poświadczenie legalności i prawidłowości transakcji, zostało przedłożone parlamentowi w listopadzie
2006 r.; później zostało ono przekazane ETO i Komisji Europejskiej.W lipcu 2006 r. rząd Holandii
postanowił o wystawieniu „poświadczenia wiarygodności w zakresie zarządzania finansowego środków
unijnych”. Poświadczenie obejmuje nie tylko zarządzanie finansowe jako całość, lecz także legalność
i prawidłowość transakcji, czyli płatności na rzecz beneficjentów końcowych. Pierwsze takie poświadczenie,
obejmujące tylko dotacje rolne, zostało wydane w maju 2007 r. (w kolejnych mają zostać ujęte
wszystkie dotacje unijne); minister finansów przedłożył je parlamentowi Holandii i Komisji Europejskiej.
Powszechna Izba Obrachunkowa Holandii wydała opinię nt. poświadczenia; opinia została skierowana
do parlamentu i rządu Holandii. W innych krajach działania tego rodzaju zostały jedynie rozpoczęte
(Wlk. Brytania) lub są w fazie studiów (Szwecja).