PROSTORNI PLAN REPUBLIKE CRNE GORE ... - Vlada Crne Gore

Prostorni plan Republike Crne Gore do 2020. godine - NacrtSezonsko plavljenje priobalja Skadarskog jezera, djelova lugova i Bjelopavlićke ravnice, te zagađivanje ovog jezera izindustrijsko-komunalnih postrojenja Podgorice, Cetinja, Danilovgrada i Nikšića i poljoprivrede u Zetskoj ravnicipredstavlja problem u brojnim sferama razvoja i ekologije i zahtijeva rješenje u što kraćem roku.Bezvodnost karstnog područja sa jedne, i povremeno plavljenje Cetinjskog i Nikšićkog polja sa druge strane, kao inestajanje šumskih zemljišta („deforestacija”), te nedostatak kvalitetnog zemljišta u karstnom području su pitanja iteškoće karakteristične za Središnji region.Cijela teritorija Crne Gore je pod seizmičkim rizikom, a u ovom regionu su naročito problematični Cetinje, Zetska iBjelopavlićka ravnicaKao glavni ekološki problemi se mogu izdvojiti teškoće u ostvarivanju šire i sistematske zaštite inače ranjivih iosjetljivih ekosistema, a posebno kada su u pitanju nacionalni parkovi Skadarsko jezero i Lovćen. Zagađenost rijekeZete i podzemnih voda (pretežno iz nikšićke industrije i gradske kanalizacije) i zagađenost zemljišta usljednedovoljne kontrole korišćenja agrohemijskih sredstava u Zetskoj i Bjelopavlićkoj ravnici, kao i produženo nestajanješumskog pokrivača u Nikšićkom polju, te zagađenost vazduha od rudarskih i industrijskih aktivnosti u Nikšiću iPodgorici - predstavljaju ekološke probleme koji utiču i na razvoj ovog regiona.Pored navedenog, potrebno je pozabaviti se i pitanjima nedovoljne kontrole eksploatacije boksita, neiskorišćenostihidroenergetskih potencijala Morače i uslovno Cijevne, a povećana erozija posebno u gornjem toku Morače, dolinirijeke Zete i u Nikšićkoj Župi, pored ekološkog, predstavlja i razvojni problem na koji bi trebalo reagovati.Ako ne budu preduzete odgovarajuće prostorno-planske, urbanističke i mjere zaštite životne sredine, treba očekivatisljedeće konflikte:− Dalje zagađivanje od aktivnosti KAP-a, u prvom redu vazduha i vode, kao i neriješen problem deponije crvenogmulja između Srpske i Botuna i drugih deponija i otpada. Ostaje opasnost od mogućeg nekontrolisanogprosipanja transformatorskih ulja. Urađena je Studija nultog stanja emisija iz KAP-a i Okvirni program zaštiteživotne sredine nakon privatizacije;− Neriješeni problemi zagađivanja vazduha u Nikšićkom polju i nepostojanja sistema toplifikacije naselja;− Dalje zagađivanje rijeke Zete i izvorišta Rijeke Crnojevića, kao posljedica industrijskog i komunalnogzagađivanja u Nikšiću i Danilovgrada odnosno Cetinju;− Postojanje velikog broja objekata (visoke izgrađenosti prostora) u zonama budućih akumulacija u dolini rijekeMorače.3.9.3. Sjeverni regionSjeverni region se srijeće sa sličnim problemima kao i Južni i Središnji, ali zbog svoje specifičnosti, uslovno rečeno,karakteriše se i pitanjima na koja je neophodno dati odgovore u smislu rješavanja razvojnih i prostornoekološkihproblema.Kao i Središnji, i ovaj region se srijeće sa naglašenom depopulacijom i deagrarizacijom ruralnog područja, kao i saintenzivnom imigracija u opštinske centre, što može biti dijelom i posljedica visoke rascjepkanosti teritorije i slabepovezanost unutar ovog područja. Primjetna je i nedovoljna zaštita izuzetno vrijednih, osjetljivih i ranjivihekosistema.Bezvodnost na planinskim površima i u prosjeku nepovoljni klimatski uslovi (neprohodnost u zimskom periodu zbogsniježnih nameta) za funkcionisanje sitema saobraćaja, poloprivrede i stočarstva su problemi specifičnosti regiona.Neadekvatno korišćenje, inače izdašnih šumskih resursa, a sa druge strane nedovoljna kontrola postojećeeksploatacije tih resursa, te raširenost parazitskih oboljenja u šumskim ekosistemima su smjernice rješavanja pitanjanerazvijenosti šumarstva i ekoloških problema.Kada je razvoj ovog podneblja u pitanju, potrebno je osvrnuti se i na nedovoljno i/ili neracionalno korišćenje resursaza stočarstvo, kao i na djelimičnu iskorišćenost resursa za razvoj skijaškog turizma, naročito za razvoj alternativnihoblika turizma, te na neiskorišćavanje hidroenergetskog potencijala na svim vodotocima, djelimično iskorišćenpotencijal za regionalno specifičnu i ekološki posebnu voćarsku i stočarsku proizvodnju. Kada se govori o postojećimresursima i njihovoj (ne)eksploataciji, potrebno je naglasiti i nedovoljnu iskorišćenost olovno-cinkove rude, u doliniĆehotine i masivu Bjelasice (zatvoreni rudnici Šuplja Stijena i Brskovo), kao i rezervi kvalitetnog uglja posebno uStrana 86