PROSTORNI PLAN REPUBLIKE CRNE GORE ... - Vlada Crne Gore

Prostorni plan Republike Crne Gore do 2020. godine - NacrtNeophodno je donijeti više podsticajnih mjera za razvoj turizma na seoskim imanjima, ali i drugih vrsta turističkeponude u ruralnom prostoru. Politikom planiranja obrade zemljišta i i revitalizacijom naselja treba brinuti i oturističkom kapacitetu ruralnog prostora.Brdsko-planinsko područje Crne Gore predstavlja područje sa najvećim problemima aktiviranja poljoprivrede. Diorazvojnih pitanja obuhvataju posebni programi kao što su oni za razvoj područja uz državnu granicu, razvoj državneinfrastrukture, obnovu gazdinstava i ekološku sanaciju.Područja uz državnu granicu zavise od okolnosti i uređenosti odnosa Republike Crne Gore sa susjednimzemljama. Glavna razvojna usmjerenja odnose se na uređenje graničnih prelaza, razvoj pograničnih gazdinstava idinamiku razmjene dobara, računajući na malogranični promet, zajedničke državne programe, posjećivanja izapošljavanja, kulturne i privredne manifestacije i drugo.Budući da su granična područja u različitom položaju, mjere će se odnositi na:− Osnaživanje funkcija naselja i usluga, naročito onih koji koje doprinose razvoju gazdinstava, kao i ublažavanjuneravnoteže razvijenosti graničnih i ostalih područja države (podsticajne mjere, usmjerena ulaganja,poljporivredni programi i infrastruktura);− Postepeno uspostavljanje cjelovitih graničnih funkcija na jugo-zapadnim i istočnim granicama (od otvaranjasaobraćajnih graničnih prelaza do viših stepena saradnje) i dalje unaprjeđenje postignutog stepena razmjenena sjevernim i zapadnim granicama;− Uspostavljanje zajedničkih ekoloških kriterijuma korišćenja i zaštite graničnih resursa (vodotoci, prirodnecjeline, ribarstvo);− Razvojne ciljeve treba sprovoditi politikom povratka stanovništva i potpune integracije infrastrukturnihmreža i kapaciteta u crnogorske sisteme.3.6. Smjernice za izbor programa održivog razvojaPrincipi i kriterijumi za izbor programa održivog razvoja dati su u Poglavlju Projekcije održivog razvoja, a sprovodićese i prema Nacionalnoj stratigiji održivog razvoja Crne Gore (NSOR CG), koja je usvojena u formi nacrta.NSOR CG se zasniva na globalno prihvaćenim principima održivog razvoja, definisanim kroz Deklaraciju iz Rija iAgendu 21, Deklaraciju i Plan implentacije iz Johanesburga, kao i na principima Milenijumske deklaracije UN (kojisu pretočeni u Milenijumske razvojne ciljeve (MRC). U dokumentu Vizije održivog razvoja Crne Gore, ovi principi susažeto prikazani na slijedeći način:− Integrisanje pitanja životne sredine u razvojne politike;− Internalizacija troškova vezanih za životnu sredinu (tj. prevođenje eksternih troškova degradacije životnesredine u interne troškove zagađivača/korisnika) kroz implementaciju principa zagađivač/korisnik plaća;− Učešće svih društvenih aktera/zainteresovanih strana u donošenju odluka, konsultacije, dijalog i partnerstva;− Pristup informacijama i pravdi;− Jednakost među generacijama i jednakost unutar iste generacije (uključujući i rodnu ravnopravnost);− Princip predostrožnosti, tj. zahtjev da se očuva prirodna ravnoteža u okolnostima kada nema pouzdanihinformacija o određenom problemu;− Princip supsidijarnosti (hijerarhije odnosno međuzavisnosti) između lokalnog i globalnog nivoa;− Pristup uslugama i finansijskim resursima koji su neophodni za zadovoljavanje osnovnih potreba.Ovi principi predstavljaju prizmu kroz koju su sagledani postojeći problemi i izazovi za održivi razvoj Crne Gore,odnosno okvir u kome su definisani ciljevi, zadaci i mjere za sprovođenje politika održivog razvoja. Oni takođepredstavljaju smjernice koje će voditi ukupan proces implementacije NSOR.Polazeći od gore-navedenog, održivi razvoj (kako u Crnoj Gori tako i globalno) podrazumijeva 11 :− Uravnotežen i pravičan ekonomski razvoj koji se može održati u dužem vremenskom periodu;− Smanjenje siromaštva, kroz osnaživanje siromašnih i obezbjeđivanje njihovog boljeg pristupa neophodnimuslugama i sredstvima;11 Kao što je definisano u dokumentu Okvirne smjernice održivog razvoja Crne GoreStrana 178