PROSTORNI PLAN REPUBLIKE CRNE GORE ... - Vlada Crne Gore

Prostorni plan Republike Crne Gore do 2020. godine - NacrtPoseban značaj mogu da imaju mali sistemi centralizovanog snabdijevanja toplotnom energijom stambenih i radnihzona orijentisani na korišćenje biomase ili bijnih odpadaka kao goriva, takođe mnoge stočne farme u ruralnimprijedelima treba izgraditi ili rekonstruisati tako da proizvode biogas. Zbog toga se očekuje da novi i obnovljivi izvoribudu veoma brzo bilansna kategorija, naročito za lokalne potrebe i decentralizovano snabdijevanje energijom saučeščem od preko 10%.2.6.2.2. Razvoj energetikeRazvoj energetike Crne Gore je snažan modifikator privredne strukture i propulzivni faktor ekonomskog razvoja, ali isnažan generator ekoloških problema. To je posebno potencirano zadnjih godina sa razvojem Crne Gore kaoekološke države. Da bi se postigao visoki stepen ukupne energetske efikasnosti društva, uz poštovanje kriterijumaekološke održivosti, dosadašnje centralizovano planiranje energetskih struktura moraće ubuduće da se dopunjujepojačanim planiranjem energetskih struktura, uglavnom na nivou lokalnih aglomeracija potrošača energije, uzaktivnu podršku države i njene zakonske regulative i u skladu sa pozitivnom međunarodnom praksom.Osnovna orijentacija razvoja elektroenergetike Crne Gore bazira se na racionalnom korišćenju sopstvenihenergetskih potencijala, vodeći računa da se postigne što veća ekonomičnost proizvodnje u elektroenergetskomsistemu. Imajući u vidu da tokom više od dvadeset godina nije izgrađen nijedan novi kapacitet, prioritetan zadatak jedefinisanje novih elektroenergetskih objekata i raspisivanje tendera za njihovu izgradnju, kako bi domaći ili straniinvestitori započeli izgradnju tih objekata. Izgradnjom bloka i termoelektrane „Pljevlja” urađeni su i značajniinvesticioni radovi i za blok II snage 210 MW (deponija uglja, akumulaciono jezero, HPV, dimnjak i dr.), što svakakodaje prioritet i izgradnju novog izvora energije iz uglja u pljevaljskom području, i to za kombinovanu proizvodnjuelektrične i toplotne energije. Sve to u cilju snabdijevanja Pljevalja toplotnom energijom, uz popratne tehnološkemjere za poboljšanja i zaštitu životne sredine.Proizvodnja električne energije korišćenjem hidropotencijala vodotoka je „najčistiji” oblik energije, što je posebnoznačajno sa obzirom na usvojenu strategiju razvoja Crne Gore kao ekološke države. Najvažniji objekti zahidroenergetsko korišćenje vodotoka su akumulacije, bez čije izgradnje nije moguće koristiti hidropotencijal uznačajnoj mjeri. Izgradnja adekvatnih akumulacija, koje mogu da izravnaju godišnje neravnomjernosti protoka,zajednički je interes i elektroprivrede i vodoprivrede u okviru integralnog vodoprivrednog sistema Republike CrneGore. Ukupni vodni bilans, kao i teorijski i tehničko iskoristivi potencijal Crne Gore, definasan je „Vodoprivrednomosnovom Crne Gore”. U ovom trenutku, kada još uvijek nije završena nova „Strategija razvoja energetike Crne Gore”,potrebno je zaštititi sve potencijalne lokacije budućih hidroelektrana (iz Vodoprivredne osnove) i termoelektrana dodonošenja odluke o prioritetima njihove gradnje. Nacrtom Strategije razvoja energetike Crne Gore, predviđeni suobjekti kao prioritetni za realizaciju:− Hidroenergetski objekti u gornjem toku Tare, zavisno od varijante prevođenja dijela voda Tare u Moraču saHE (RHE) Koštanica (1300 GWh);− Hidroenergetski sistem na Morači (HE Andrijevo, HE Raslovići, HE Milunovići i HE Zlatica – u zavisnosti odprevođenja dijela vode Tare 700-11oo GWh) ;− Hidroelektrana na Komarnici (HE Komarnica – 240 GWh);− Druga faza TE Pljevlja (1100 GWh).Izgradnjom ovih objekata ostvarila bi se nova proizvodnja u iznosu od 3340-3740 GWh, čime bi se zadovoljiledomaće potrebe.Moguća je izgradnja TE Berane, gasne elektrane (varijantno Luka Bar-industrijska zona, Podgorica-KAP ili nekadruga lokacija nakon ispitivanja mogućnosti i opravdanosti), vjetroelektrana, srednjih i malih hidroelektrana kao ikorišćenje solarne energije i biomase. Korišćenje energetskih potencijala će opredjeljivati kompleksne analize kojeće uvažavati sve prednosti, ali i ograničenja i preuzete zakonske obaveze i rješavanje međusobnih odnosa sa drugimstranama.Deficit u potrošnji električne energije u 2004 toj godini iznosi 1324 GWh. Prema podacima iz stručne osnove zaStrategiju razvoja energetike Crne Gore procjena je da će potrošnja električne energije u planskom periodu do 2020godine dostići 5372 GWh. Ukoliko ne bude izgradnje novih objekata deficit bi porastao na oko 2186 GWh.Važno je napomenuti da se izgradnjom srednjih i malih elektrana ne može pokriti sagledani deficit, uz sve neželjeneposljedice koje bi proizvele.Strana 141