PROSTORNI PLAN REPUBLIKE CRNE GORE ... - Vlada Crne Gore

Prostorni plan Republike Crne Gore do 2020. godine - NacrtU pogledu projekcije starosne strukture stanovništva (osnovnih funkcionalnih kontigenata) na nivou Republike,predviđa se dalji porast učešća starog stanovništva, a takođe i radnog kontigenta i žena u fertilnom periodu.Projekcija polazi od blagog povećanja relativnog učešća predškolske djece i djece školskog uzrasta u odnosu naprethodni period.2.3. Koncept prostornog razvoja mreže naselja i javne infrastrukture2.3.1. Osnove dugoročne politike urbanizacijeRazvoj urbanizacije se planira u skladu sa prostornim mogućnostima i ograničenjima, tako da se u što većoj mjerispriječe prostorni konflikti, obezbijedi kvalitetnija i privlačnija prirodna i stvorena sredina i ostvare mogućnosti zaprivredni razvoj koji je što pravičniji u socijalnom pogledu. Dogoročna politika urbanizacije mora da obezbijediracionalno širenje i unutrašnji razvoj naselja. U tome, najznačajnije je da se stvori nova, kvalitetnija strukturaurbanog prostora, očuva i unaparijedi kulturna baština i sačuvaju prirodne vrijednosti i biološka raznovrsnost.Dugoročna politika urbanizacije biće zasnovana na podsticanju razvoja policentričnog sistema naselja, sastavljenogod mreže centara različitih hijerarhijskih rangova i usklađenog razvoja širih gradskih područja. Prednost će imatirazvoj vitalnih i uređenih gradova i naselja i racionalno korišćenje zemljišta i objekata u naseljima.2.3.1.1. Razvoj vitalnih i uređenih gradova i drugih naseljaU planiranju razvoja i uređenju prostora u gradovima i drugim naseljima, polazi se od nekoliko osnovnih principa:− Izbor i određivanje najpogodnije vrste planske intervencije u suštini zavisi od tipa naselja, njegove uloge umreži naselja i njegovih funkcija;− Novije iskustvo upućuje na zahtjev da se u planiranju i uređenju naselja mora voditi računa o očuvanjubiološke raznovrsnosti, prirodnih vrijednosti, kulturnog nasljeđa i drugih vrijednosti. U tome, naročito sekulturno nasljeđe uzima kao faktor koji bitno determiniše kvalitet životne sredine i razvojnih potencijalanaselja;− Naselja se planiraju i uređuju u skladu sa prirodnim i drugim ograničenjima, tako da stanovnici i njihovopotomstvo ne budu ugroženi i da nema opasnosti u pogledu mogućih šteta za privredni razvoj;− Naselja se planiraju tako da posljedice mogućih požara, poplava, potresa, erozije i vojnih konflikata budu štomanje;− Za postojeća naselja, zaštitu od poplava treba planirati uređenjem tekućih i stajaćih voda u zaleđu (širemokruženju) naselja. Takođe je potrebno planirati zalihe vode za gašenje požara;− U naseljima bi trebalo planirati što više zelenih površina, zbog izjednačavanja velikih temperaturnih ekstrema iomogućavanja postupnog oticanja atmosferskih voda, kao i zbog drugih ekoloških razloga;− Naselja se planiraju tako da se obezbijedi planirano korišćenje energije. Kod definisanja urbanističkihstandarda i normativa, izbora arhitektonskih rješenja i izbora građevinskog materijala, principi i kriterijumiracionalnog korišćenja energije treba da imaju primat. Pored planiranja izgradnje novih, energetski štedljivihobjekata, racionalizacija korišćenja energije obezbjeđuje se i kroz kontinuirano planiranje, odnosnoprogramiranje postojećih zgrada, odnosno objekata, i efikasno ostvarivanje tih planova i programa.Unutrašnji razvoj gradova treba da dobije prednost u odnosu na širenje na nova područja. Prioritet imaupotreba slobodnog i neodgovarajuće korišćenog zemljišta u gradskim naseljima (napuštene i ranije ranijenepovoljne lokacije, ranijih industrijskih kompleksa i sl.). Takođe, unutrašnji razvoj gradova i racionalno korišćenjezemljišta ostvaruju se promjenom namjene postojećih objekata i zemljišta, kroz obnovu, tzv. reurbanizaciju („novuurbanizaciju”) i rekonstrukciju i sanaciju degradiranih područja. Pored prostornih i socijalnih kriterijuma i ciljeva,treba uključiti i kvalitet življenja, zaštitu od rizika zbog potencijalne ugroženosti i postizanje ravnoteže izmeđuizgrađenih i zelenih površina u gradskom naselju.Obnova naselja je oblik uređenja urbanističkog naselja koja uključuje, pored prostornih kriterijuma i ciljeva, imogućnosti za privredni razvoj, rješavanje socijalnih problema, kvalitetnije življenje i potencijalnu ugroženost. Onase planira i izvodi u područjima koja su morfološki i funkcionalno zaokružena. Obnovom naselja, djelova ilipojedinačnih zgrada, čuva se i poboljšava kvalitet okoline za boravak, omogućava ponovno korišćenje napuštenihpodručja i sanira degradirano područje.Strana 113