PROSTORNI PLAN REPUBLIKE CRNE GORE ... - Vlada Crne Gore

Prostorni plan Republike Crne Gore do 2020. godine - Nacrt3.6.4. Opšte stanje razvoja kulture i fizičke kultureUprkos nepovoljnim uslovima, u razvoju kulture bilo je više kontinuiteta nego u većini drugih društvenih djelatnosti.Iako je pažnja posvećivana svim oblicima kulturno-istorijskog stvaralaštva (tj. književnom, scenskom i likovnomstvaralaštvu, izdavačkoj, muzejskoj i arhivskoj i bibliotečkoj djelatnosti, muzičkoj kulturi i umjetnosti, sistemujavnog i društvenog informisanja, kulturno-umjetničkom amaterizmu i dr.), inače skromna materijalna sredstvapromišljeno i selektivno su korišćena, i usmjeravana, prvo, na zaštitu, odnosno obnovu i revitalizaciju spomenikakulture i, drugo, na prezentaciju i afirmaciju kulturne baštine Crne Gore u svijetu. U toku su pripreme za izraduStrategije kulturne politike Crne Gore.Tranzicijske promjene značajno su zahvatile i oblasti kulture, prije svega u pogledu vlasničke i organizacionestrukture pojedinih vidova kulturnog stvaralaštva, a naročito informativne djelatnosti. Otvorene su brojne privatneradio i TV stanice, listovi i nedjeljnici. Pored državne TV i radija, postoji i pet privatnih TV stanica, kao i veći brojradio stanica, dnevnih listova i nedjeljnika. Privatna inicijativa došla je naročito do izražaja u izdavačkoj djelatnosti,književnom, scenskom i likovnom stvaralaštvu, iako još dominantnu poziciju u oblasti kulture drže institucije iorganizacije sa dužom tradicijom - republičke i opštinske javne ustanove.Mjereno na osnovu dvadesetak relevantnih pokazatelja, u gotovo svim oblicima kulturnog stvaralaštva ostvaren jenapredak. Pojedine nepovoljne promjene, kao što je smanjenje broja posjetilaca muzeja, zbirki i pozorišnihpredstava u dječjim pozorištima, broja korisnika naučnih i stručnih biblioteka, broja bioskopa 6 i broja školskihbiblioteka, očekivane su, imajući u vidu uslove i okolnosti u kojima su ostvarivani programi institucija, ali inepovoljna demografska kretanja u pojedinim opštinama i regionima.Nosioci aktivnosti u oblasti kulture su republičke javne ustanove koje se finansiraju iz budžeta, dok značajandoprinos razvoju kulture daju i opštinske institucije kulture, razna udruženja i amaterski oblici djelovanja.U posmatranom periodu izrađeno je i rekonstruisano nekoliko objekata kulture, a najviše u opštini Podgorica,Crnogorsko narodno pozorište (5300 m 2 ), Dom kulture u Tuzima (1700 m 2 ) i Dom kulture u Sukuruću (940 m 2 ). Utoku je izgradnja Dječjeg pozorišta, tj. adaptacija ranijeg objekta i promjena njegove namjene. U drugim opštinama,odnosno mjestima, izgrađeni su: Dom kulture u Ulcinju (3600 m 2 ); Dom kulture u Gusinju (1040 m 2 ), i Domkulture u Petnjici (850 m 2 ), u opštini Berane. Započet je objekat doma kulture u Andrijevici, površine od 1900 m 2 .Fizička kultura.- Razvoj fizičke kulture komplementaran je razvoju nekih drugih društvenih djelatnosti, naročitoobrazovanja i zdravstva, a ove aktivnosti ostvaruju se na raznim nivoima (u školama, preduzećima, opštinama, itd.).Ipak, još je relativno skroman broj stanovnika koji kroz ovaj vid opšte kulture zadovoljava potrebe na adekvatannačin, a nedovoljno bavljenje sportom i rekreacijom negativno se odražava na zdravlje ljudi, naročito djece iomladine.Tokom proteklih desetak godina povećan je broj sportskih klubova, ali se njihova struktura ne mijenja na način kojiodgovarajuće prati ovaj porast. S druge strane, opada ukupan broj aktivnih članova u sportskim organizacijama.Najbrojniji su aktivni članovi u sportskim organizacijama u fudbalu, šahu, stonom tenisu i tenisu.Stanje u oblasti fizičke kulture je nepovoljno, a naročito u amaterskim sportskim aktivnostima, prevashodno kaorezultat malog obima izdvojenih sredstava po korisniku, male površine u objektima fizičke kulture po stanovniku idr.Prostorni raspored aktivnosti fizičke kulture je neravnomjeran, naročito na opštinskom nivou. Ove aktivnosti najvišesu razvijene u većim gradovima (u Podgorici, Nikšiću, Bijelom Polju, Pljevljima i Baru), naime, tamo gdje je najvišestručnog kadra i zatvorenih i otvorenih sportskih objekataNajviše aktivnosti fizičke kulture i sporta ostvaruje se kroz školski (vaspitno-obrazovni) sistem, kojim je obuhvaćenooko 128.000 djece i omladine. Kada se uzme u obzir i broj aktivnih članova i sportskih klubova, raznim oblicimafizičke kulture i sporta obuhvaćeno preko 146.000 članova razne starosne dobi. To čini 23,5% ukupnog stanovništvaCrne Gore, što je malo u odnosu na potrebe, zdravstvene standarde i druge zahtjeve.Dok je u preduzećima i mjesnim zajednicama nedovoljno sportskih aktivnosti, odnosno sportske rekreacije, sport ivrhunski sport sve su popularniji i sve više dobijaju na značaju.6 Primjera radi, Andrijevica, Žabljak, Cetinje i Šavnik uopšte nemaju bioskope, kao ni sopstvenu radio stanicu (osim Cetinja), kao što je nemaju niPlužine.Strana 65