PROSTORNI PLAN REPUBLIKE CRNE GORE ... - Vlada Crne Gore

Prostorni plan Republike Crne Gore do 2020. godine - Nacrt3.7.3. Vodni resursi3.7.3.1. Korišćenje voda u hidroenergetske svrheDo sada je od ukpno 9846 GWh raspoloživog (teorijskog) potencijala, preko dvije izgrađene velike hidroelektrane(HE „Perućica” i HE „Piva”) na rijekama Zeti i Pivi i sedam malih hidroelektrana (HE „Glava Zete”, HE „Slap Zete”,na rijeci Zeti, HE „Rijeka Mušovića” - Kolašin, HE „Šavnik”, HE „Lijeva Rijeka”, HE „Podgor” na rijeci Orahovštica iHE „Rijeka Crnojevića” na Obodskom vrelu), realizovano oko 1665 GWh (prosječna proizvodnja za period 1976.-2004.).3.7.3.2. Korišćenje voda za vodosnabdijevanjePrema raspoloživim podacima, od ukupnog stanovništva Crne Gore 65-70% stanovništva se snabdijeva vodom prekovodovodnih sistema opštinskih centara i značajnijih lokalnih centara, dok se nešto preko 30% stanovništva useoskim naseljima snabdijeva putem sopstvenih vodovoda i individualno.Vodovodni sistemi gradova uglavnom opslužuju i druga gradska, prigradska i seoska naselja sa njihovog područja.Neki od njih se mogu tretirati kao opštinski vodovodni sistemi, s obzirom na to da obuhvataju gotovo sva naselja napodručju opštine. Gradskim vodovodnim sistemima obuhvaćeno je, pored 40 gradskih, još 174 prigradskih i seoskihnaselja – ukupno 214 naselja.Sprovođenje mjera sanitarne zaštite izvorišta korišćenih za snabdijevanje vodom stanovništva, u skladu sazakonskim obavezama, u cjelini posmatrano je daleko od potrebnog nivoa. Do sada nijesu izvršena zakonompropisana istraživanja i određivanja zona zaštite za većinu vodoizvorišta koja su u korišćenju. Kako pored ovoga nijeobrađen katastar vodnih objekata, to u ovom trenutku nije moguće izvršiti preciznu identifikaciju i kartiranje svihvodoizvorišta i zona njihove zaštite.Regionalni vodovod Primorja, zasnovan na zahvatanju voda iz bazena Skadarskog jezera, nije završen ni doveden ufunkciju i pored već izvedenog niza objekata za njegove potrebe (hidrotehnički tunel L=4,2km, raspodjelna komora„Đurmani”, V=10000 m 3 , komore od po 1000 m 3 iznad Petrovca, Svetog Stefana i Radanovića, pumpna stanica„Bijeli Do” sa rezervoarom od 1000 m 3 te cjevovod 500 mm od Budve do Tivta dužine oko 30 km i cjevovod 450 mmod Radanovića do tunela Vrmac).3.7.3.3. Korišćenje voda za navodnjavanjeI pored povoljnih prirodnih uslova, navodnjavanje kao hidrotehnička mjera uređenja vodnog režima zemljištaprimjenjuje se samo na 2000 ha. Svi predhodno izvedeni sistemi za navodnjavanje nikad nijesu stavljeni u funkciju,znatan dio njih je degradiran (naprimjer Sutorinsko polje, Mrčevo polje, Crmnica, Kokotsko polje, Bjelopavlići,Ovsine-Berane, Brezojevica-Plav). Zbog ovakve situacije dolazi do nenamjenskog trošenja vode iz vodovoda štousložnjava probleme snabdijevanja stanovništva vodom za piće.3.7.3.4. Korišćenje voda za akvakulturuU Južnom regionu funkcioniše više ribarskih zadruga („K. Cvetković”, Baošići; „B.Pivljanin”, Orahovac; zadruga izBigove; zadruga iz Vladimira sa lovom na Bojani i Šaskom jezeru) i pogona za preradu ribe (fabrika „L.Mitrović”,Bijela, „Ribarstvo” Rijeka Crnojevića). Uzgoj marikultura u Crnoj Gori bio je više simboličan sa vrlo malim prinosimai efektima, posebno u odnosu na ogromne mogućnosti. Istraživanja Instituta za biologiju mora iz Kotora ukazuju daakvatorij, posebno Boka imaju izvanredne prirodne pogodnosti za prirodni razvoj i vještački uzgoj marikultura. To seodnosi kako na sakupljanje mrkih i crvenih algi, tako i na uzgoj dagnji i kamenica. Tako se procenjuje kapacitet Bokeza uzgoj dagnje na 300 vagona godišnje. Danas su razvijeni programi koji nude velike razvojne mogućnosti za odgojmarikultura, putem plutajućih parkova – infrastrukture koja najviše odgovara uzgoju dagnji i drugih vrsta školjki.Na osnovu prirodnih mogućnosti, procenjuje se da je kapacitet Crne Gore za lagunasti uzgoj ribe 3000 tona, akavezni uzgoj 2000 tona godišnje.Uzgoj slatkovodne ribe se vrši u oko 20 ribnjaka i dva kavezna sistema u kojima se vrši uzgoj pastrmki. Sada se uCrnoj Gori osjeća nedostatak mlađi za poribljavanje više vrsta, a kako se radi o specifičnim crnogorskim vrstama -njihova nabavka nije moguća iz drugih regionaStrana 78